Το μικρό ευρωπαϊκό ρομπότ Schiaparelli αποσυνδέθηκε την Κυριακή από το μητρικό σκάφος του και βρίσκεται πλέον σε πορεία καθόδου για να προσεδαφιστεί στον Άρη την Τετάρτη -είναι μόλις η δεύτερη απόπειρα της Ευρώπης να πατήσει στον γειτονικό πλανήτη έπειτα από την αποτυχημένη απόπειρα του βρετανικού ρομπότ Beagle το 2003.

Το Schiaparelli (παίρνει το όνομα του Ιταλού αστρονόμου Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, ο οποίος μελέτησε τον Άρη στα τέλη του 19ου αιώνα) εκτοξεύτηκε τον περασμένο Μάρτιο συνδεδεμένο στον δορυφόρο TGO (Trace Gas Orbiter), ο οποίος θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη επίσης την Τετάρτη, την ώρα που το ρομπότ θα επιχειρεί να προσεδαφιστεί.


H περίπλοκη διαδικασία προσεδάφισης του Schiaparelli σε animation της ESA

Το στατικό ρομπότ, ένας δίσκος βάρους 577 κιλών, προγραμματίζεται να λειτουργήσει μόνο για λίγες μέρες στην αρειανή επιφάνεια και θα λάβει σχετικά λίγες μετρήσεις -βασική αποστολή του είναι να προβάρει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την αποστολή ενός μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ το 2020.

Στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας, το Κέντρο Ελέγχου της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA περιμένει να λάβει την επιβεβαίωση της προσεδάφισης στις 18.00 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη.

Το Schiaparelli, ιταλικής κατασκευής, θα έχει στη διάθεσή του μόλις έξι λεπτά για να επιβραδύνει από τα 21.000 χιλιόμετρα την ώρα, να αποτινάξει τις θερμικές ασπίδες του, να αναπτύξει δύο αλεξίπτωτα και να ενεργοποιήσει τελικά τους πυραυλοκινητήρες του για μια ομαλή προσεδάφιση.

Εγγυήσεις δεν υπάρχουν -η προσεδάφιση στον Άρη είναι ένα άκρως δύσκολο εγχείρημα που έχει καταδικάσει πολλές αποστολές στο παρελθόν.

Το Schiaparelli και ο δορυφόρος TGO αποτελούν το πρώτο σκέλος της ευρω-ρωσικής αποστολής ExoMars, η οποία θα κορυφωθεί το 2020 με την εκτόξευση του πρώτου ευρωπαϊκού τροχοφόρου ρομπότ στον Άρη.

Βασικός στόχος της αποστολής είναι να διαπιστώσει αν ο Άρης φιλοξένησε ή φιλοξενεί ακόμα και σήμερα μικροβιακή ζωή.

Αν και το ιταλικό ρομπότ πιθανότατα θα κλέψει τα φώτα της δημοσιότητας, το σημαντικότερο στοιχείο της αποστολής είναι ο δορυφόρος TGO που θα αναλύσει τα αέρια της αρειανής ατμόσφαιρας. Μεταξύ άλλων θα μελετήσει το μεθάνιο, το οποίο πρέπει με κάποιο τρόπο να ανανεώνεται στην ατμόσφαιρα και δεν αποκλείεται να έχει βιολογική προέλευση.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την ESA, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos προσέφερε τον πύραυλο με τον οποία εκτοξεύτηκε το πρώτο σκέλος του ExoMars, καθώς και δύο όργανα του δορυφόρου TGO.

Το συνολικό κόστος του προγράμματος ExoMars για την ESA, συμπεριλαμβανομένου του δεύτερου σκέλους το 2020, εκτιμάται να φτάσει τα 1,3 δισ. ευρώ.