Τα μεγάλα έργα στα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης και των Χανίων, τα οποία άμα τη ολοκληρώσει τους θα δοθούν σε χρήση στην κοινοπραξία Fraport – Slentel, και οι αυτοκινητόδρομοι που εκτελούνται με συμβάσεις παραχώρησης και θα πρέπει να υλοποιηθούν μέσα σε 12 μήνες είναι τα δύο μεγαλύτερα «μπουκέτα» προβλημάτων του υπουργείου Υποδομών.

Ο λόγος είναι ότι το Δημόσιο έχει δεσμευθεί συμβατικά να παραδώσει τα έργα αεροδρομίων στον παραχωρησιούχο το 2017, ενώ έχει την υποχρέωση προς την ΕΕ για ολοκλήρωση των αυτοκινητοδρόμων ως τον Μάρτιο της επόμενης χρονιάς.

Ετσι στην πρώτη περίπτωση η κυβέρνηση κινδυνεύει με αξιώσεις για αποζημιώσεις από τον παραχωρησιούχο λόγω γεγονότων ευθύνης Δημοσίου, ενώ στη δεύτερη να κληθεί από την ΕΕ να επιστρέψει την κοινοτική συνδρομή δημιουργώντας μια «βόμβα» στον κρατικό προϋπολογισμό.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων, η έσχατη ημερομηνία παράδοσης των έργων επέκτασης του αεροσταθμού στα Χανιά είναι η 25η Σεπτεμβρίου 2017, ενώ η παραλαβή των δύο έργων που εκτελούνται στο «Μακεδονία» και αφορούν την επέκταση του διαδρόμου προσαπογειώσεων και την αναβάθμιση της αντοχής πρέπει να γίνει όχι αργότερα από τις 15 Οκτωβρίου 2017 και τις 31 Μαΐου 2017 αντίστοιχα.

Τρεις παρατάσεις


Το έργο «Επέκταση διαδρόμου προσαπογειώσεων αεροσκαφών 10-28» του αεροδρομίου «Μακεδονία», προϋπολογισμού δημοπράτησης 246 εκατ. ευρώ, δόθηκε το 2005 στη θυγατρική της J&P Αβαξ «Αθηνά», η οποία ανεδείχθη μειοδότρια με έκπτωση 48% και στη συνέχεια συνέπραξε με την Ακτωρ. Αντικείμενο του έργου είναι η επιχωμάτωση θαλάσσιου τμήματος κατά 1 χλμ. και πλάτος 450 μέτρων.
Οι εργασίες στο αεροδρόμιο έχουν ξεκινήσει και σταματήσει πολλές φορές στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλες καθυστερήσεις και να δοθούν τρεις παρατάσεις και μια συμπληρωματική σύμβαση. Στις καθυστερήσεις συνέβαλαν η ανακάλυψη ναρκών που αντιμετωπίζεται με επέμβαση του αρμόδιου τάγματος του στρατού, η αλλαγή τοποθεσίας για την προμήθεια και μεταφορά υλικών επιχωμάτωσης αλλά και η παύση πληρωμών που είχε κηρύξει το Δημόσιο το 2015.
Ο διάδρομος


Μέχρι στιγμής το Δημόσιο έχει εγκρίνει 99 λογαριασμούς του έργου με τους οποίους πιστοποίησε εργασίες ύψους 139 εκατ. ευρώ, καθώς και αποζημίωση ύψους 11 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσά ύψους 151 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι βάσει της αρχικής προσφοράς απομένουν εργασίες περίπου 30 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση της επέκτασης του διαδρόμου προσγείωσης, οι οποίες πρέπει να ολοκληρωθούν εντός του προϋπολογισμού και να παραδοθούν στον παραχωρησιούχο ως τον Οκτώβριο του 2017.
Επίσης το Δημόσιο έχει εγκρίνει 41 λογαριασμούς στη συμπληρωματική σύμβαση του έργου, αρχικού ύψους 27 εκατ. ευρώ, για εκτελεσθείσες εργασίες αξίας 24,3 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι απομένουν εργασίες 2,7 εκατ. ευρώ για την εκτέλεση της σύμβασης.
Εκεί όπου υπάρχουν σοβαρές καθυστερήσεις και θα πρέπει να γίνει σπριντ είναι στην παράλληλη εργολαβία που εξελίσσεται στο αεροδρόμιο «Μακεδονία». Το έργο «Αναβάθμιση αντοχής χερσαίου τμήματος διαδρόμου 10-28», προϋπολογισμού δημοπράτησης 38 εκατ. ευρώ, υπεγράφη στα τέλη του 2012 με ανάδοχο την ΕΤΕΘ, η οποία έδωσε έκπτωση 40%, προσφέροντας εργολαβικό τίμημα 25 εκατ. ευρώ.
Μη ομαλή χρηματοδότηση


Η συγκεκριμένη εργολαβία επηρεάστηκε δυσμενώς από την ανακάλυψη των ναρκών στο αεροδρόμιο και εξελίσσεται με καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα ως σήμερα να έχουν εγκριθεί εργασίες ύψους 10 εκατ. ευρώ και άρα να απομένει ανεκτέλεστο αξίας 15 εκατ. ευρώ, δηλαδή περισσότερο από το μισό έργο.
Το τρίτο πρόβλημα στα αεροδρόμια εντοπίζεται στα Χανιά, όπου προχωρεί με δυσκολίες το έργο «Επέκταση αεροσταθμού, λοιπές βοηθητικές εγκαταστάσεις και διαμόρφωση περιβάλλοντος στον κρατικό αερολιμένα Χανίων», αρχικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ, το οποίο ανέλαβε το 2013 έπειτα από διεθνή διαγωνισμό η εταιρεία Ακτωρ με έκπτωση 44% και εργολαβικό τίμημα 61 εκατ. ευρώ.
Κατά τη φάση των εκσκαφών της θεµελίωσης των νέων κτιριακών εγκαταστάσεων διαπιστώθηκε η ύπαρξη καρστικών εγκοίλων η οποία οδήγησε σε διακοπή εργασιών. Νέες καθυστερήσεις, οι οποίες, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, δεν οφείλονται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου, προκλήθηκαν από τις αναπόφευκτες αλλαγές στο φυσικό αντικείμενο, αλλά και στη συνέχεια από την μη ομαλή χρηματοδότηση του έργου, με αποτέλεσμα ο εργολάβος να κατεθέσει πέντε δηλώσεις διακοπής.
Κάπως έτσι έχει δοθεί παράταση για την ολοκλήρωση του έργου ως τις 14 Οκτωβρίου 2016. Μέχρι στιγμής το υπουργείο Υποδομών έχει εγκρίνει εργασίες αξίας 26 εκατ. ευρώ και απομένει ανεκτέλεστο 34 εκατ. ευρώ, δηλαδή περισσότερο από το μισό του έργου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία Ακτωρ, η οποία συμμετέχει τόσο στο έργο του «Μακεδονία» όσο και στο «Ι. Δασκαλογιαννάκης», είχε κατέλθει μαζί με τη γαλλική Vinci στον διεθνή διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, στα οποία συγκαταλέγονται οι δύο επίμαχοι αερολιμένες.

Οι μηχανές στο «φουλ»
Τριπλοβάρδιες για την Ιόνια οδό και τον Ε65

Τα οδικά έργα παραχώρησης, σύμφωνα με το τελεσίγραφο της ΕΕ, θα πρέπει να ολοκληρωθούν ως τις 31 Μαρτίου 2017.
Τα έργα της Ιόνιας οδού και του Ε65 έχουν καλύψει περίπου το 70% του φυσικού τους αντικειμένου και απομένει ανεκτέλεστο το 30% των εργασιών. Η κυβέρνηση, υπό την πίεση των δανειστών, οι οποίοι έχουν εντάξει τα μεγάλα έργα στη μνημονιακή περίμετρο, καλείται για μία ακόμη φορά να σπεύσει για να επιταχύνει τις διαδικασίες, όπως οι αρχαιολογικές εργασίες, οι απαλλοτριώσεις και οι μετακινήσεις δικτύων. Σύμφωνα με πηγές του κατασκευαστικού κλάδου, ο παραχωρησιούχος θα δουλέψει με τριπλοβάρδιες και θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να ολοκληρώσει το έργο εγκαίρως, στόχος που κρίνεται εφικτός αν κι εφόσον το Δημόσιο υποβοηθήσει στην κατασκευή.
Αντίστοιχα, η Ολυμπία οδός, η οποία έχει καλύψει το 73% του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, θα δουλέψει με τις μηχανές στο «φουλ», όπως σημειώνουν στελέχη της εταιρείας. Οπως εκτιμούν, αν το Δημόσιο εφαρμόσει όλα αυτά για τα οποία έχει δεσμευθεί, δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις, με την εξαίρεση σημειακών περιπτώσεων, οι οποίες θα ολοκληρωθούν με καθυστέρηση λίγων μηνών, χωρίς να υφίστανται λειτουργικά προβλήματα.
Καλύτερα είναι τα πράγματα στον αυτοκινητόδρομο Αιγαίου, έχοντας καλύψει το 92% του φυσικού αντικειμένου, ενώ ο Μορέας αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2016.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ