Ο υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Παπαγγελόπουλος κατακρίνεται σφοδρά από εισαγγελείς και νομικούς επειδή ψηφίστηκε διάταξη με την οποία δίνεται η δυνατότητα να αξιολογούνται «λίστες» (τύπου Φαλτσιανί) ή άλλα παράνομα αποδεικτικά μέσα, ώστε να συλλαμβάνονται οι φοροφυγάδες που έβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό.
Ποιος άραγε έχει δίκαιο σε αυτή την περίεργη διαμάχη; Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση.
Το 2007 ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης Καραμανλή έκανε απόπειρα αυτοκτονίας, γιατί μια εφημερίδα δημοσίευε συστηματικά ερωτικές του φωτογραφίες με μια γυναίκα (που είχαν αποκτηθεί με παράνομο τρόπο). Για να σταματήσει αυτό το σκάνδαλο, η τότε κυβέρνηση άλλαξε απαράδεκτα τη δικονομική νομοθεσία μας και έτσι γίναμε η μόνη δυτική δημοκρατία στην οποία δεν μπορεί να αξιολογηθεί ένα παράνομο αποδεικτικό μέσο, ακόμη και για να αποκαλυφθεί μια ανθρωποκτονία εκ προθέσεως!
Και το δίλημμα που θέτω σε όλους αυτούς που κατακρίνουν επιπόλαια τη ρύθμιση του υπουργείου Δικαιοσύνης είναι το εξής:
Σε μια πρόσφατη υπόθεση στο Λονδίνο ένας μεγαλέμπορος ναρκωτικών ομολόγησε σε μια μαγνητοταινία –χωρίς να γνωρίζει ότι ηχογραφείται –ότι συνέβαλε στην εισαγωγή μιας τεράστιας ποσότητας ηρωίνης. Αραγε η έννομη τάξη θα πρέπει να προστατεύσει την ιδιωτική σφαίρα του μεγαλεμπόρου; Ή θα πρέπει να τον «κυνηγήσει» λαμβάνοντας υπόψη την παράνομη μαγνητοταινία (για να προστατεύσει τη δημόσια υγεία που πλήττεται από τη διάδοση των ναρκωτικών);
Η απάντηση έχει δοθεί και από το Ανώτατο Δικαστήριο της Αμερικής και από άλλες ευρωπαϊκές νομοθεσίες. Δηλαδή σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητο οι δικαστές να αξιολογούν και παράνομα αποδεικτικά μέσα, ώστε να προστατεύεται η κοινωνία από τα ναρκωτικά ή την φοροδιαφυγή (γιατί διαφορετικά, αν δεν συλλαμβάνονται οι φοροφυγάδες, θα πετσοκόβονται οι συντάξεις για να επιβιώσει το ελληνικό κράτος).
Επομένως επί της ουσίας είναι ορθή η ρύθμιση του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ομως δυστυχώς η επίμαχη πρόβλεψη αφορά μόνο τις υποθέσεις οικονομικής διαφθοράς και ψηφίστηκε εσπευσμένα, εν όψει μάλιστα εκκρεμών ποινικών δικών. Γεγονός που δίνει την εντύπωση ότι η Δικαιοσύνη χρησιμοποιείται εργαλειακά από την κυβέρνηση για να επιτευχθούν οι πολιτικοί στόχοι της.
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.