Στην Κροατία έχουν ήδη περάσει οι πρώτοι πρόσφυγες από τη Σερβία, μετά το κλείσιμο των συνόρων από την ουγγρική πλευρά και την απειλή σύλληψης για όποιον περνάει το φράχτη -με τα πρώτα σημάδια πως ο φράχτης μπορεί να επεκταθεί και στη Ρουμανία. Το Ζάγκρεμπ τους καταγράφει και τους οδηγεί σε κέντρα υποδοχής κοντά στην πρωτεύουσα και σκοπεύει να τους αφήσει να συνεχίσουν το ταξίδι στα δυτικά.
Την ίδια στιγμή, πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στην Τουρκία προσπαθούν να φτάσουν με τα πόδια στα χερσαία σύνορα με την Ελλάδα.
Ο φράχτης του Ορμπάν δεν έχει πτοήσει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που έχουν περάσει το Αιγαίο και τα Βαλκάνια και στρέφονται πλέον σε άλλες διαδρομές με προορισμό τη βορειοδυτική Ευρώπη. Το πρωί της Τετάρτης, δέκα λεωφορεία με πρόσφυγες είχαν ήδη φράσει από το Βελιγράδι στα σύνορα με την Κροατία.
Άλλοι πήγαιναν με πεζοπορία, μέσω από τις πεδιάδες της δυτικής Σερβίας, επίσης στα κροατικά σύνορα.
«Είμαστε έτοιμοι να τους υποδεχθούμε ή να τους προωθήσουμε εκεί που θέλουν να πάνε, προφανώς στη Γερμανία ή τις σκανδιναβικές χώρες» είπε ο πρωθυπουργός Ζοράν Μιλάνοβιτς. «Θα μπορέσουν να περάσουν από την Κροατία και θα τους βοηθήσουμε, προετοιμαζόμαστε για αυτήν την πιθανότητα» είπε.
Οι πρώτοι, μερικές δεκάδες, είχαν φτάσει τα ξημερώματα της Τετάρτης στο σερβικό Σιντ και από εκεί στο Τοβάρνικ της Κροατίας. Οι κροατικές αρχές ανέφεραν πως θα τους καταγράφουν και θα τους μεταφέρουν σε κέντρο υποδοχής κοντά στο Ζάγκρεμπ. Την προηγούμενη ημέρα, η χώρα είναι αναφέρει πως οι δυνατότητες υποδοχής φτάνουν τους 3.000.
Στο σιδηροδρομικό σταθμό του Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας, το μεσημέρι περίμεναν περίπου 1.400 να περάσουν στη γερμανική πλευρά. Η κίνηση στη γραμμή Σάλτσμπουργκ-Μόναχο ανεστάλη ξανά μέχρι νεωτέρας.
Όσον αφορά την ίδια την Ουγγαρία, την Τρίτη -πρώτη ημέρα των αυστηρότερων μέτρων- ο αριθμός όσων έφτασαν υποχώρησε κατακόρυφα στους μόλις 366 (τη Δευτέρα, τελευταία ημέρα πριν το κλείσιμο, είχε φουσκώσει σε 9.380).
Την Τρίτη, υποβλήθηκαν στη νότια Ουγγαρία 94 αιτήματα για άσυλο, από τα οποία απορρίφθηκαν 19 και άλλα επτά εφεσιβλήθηκαν.
Η είδηση του κλεισίματος των ουγγρικών συνόρων έχει φτάσει ήδη στους περισσότερους πρόσφυγες που κινούνται στο λεγόμενο βαλκανικό διάδρομο. Η πιο προφανής εναλλακτική διαδρομή: «Ίσως πάμε από την Κροατία, μετά τη Σλοβενία και από στη Βιέννη και στη Γερμανία» ανέφερε, ενδεικτικά, σε ανταποκριτή του Reuters ένας Σύριος που είχε μόλις μπει στην πΓΔΜ από την Ειδομένη.
Ενδεικτικά, ουγγρική ομάδα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες ανάρτησε στο Διαδίκτυο χάρτη με τις περιοχές στην Κροατία όπου υπάρχουν ναρκοπέδια, συνιστώντας στους πρόσφυγες να κινούνται μόνο στους οδικούς άξονες και να αποφεύγουν τα χωράφια.
Στα σύνορα με την Σερβοί στάλθηκε κλιμάκιο εκκαθάρισης ναρκοπεδίων, όπως ανέφερε στρατιωτική πηγή από το Ζάγκρεμπ. Τα ναρκοπέδια είχαν μείνει από τον πόλεμο του 1991-95.
Παράλληλα, ανταποκριτής του Reuters ανέφερε πως το μεσημέρι της Τετάρτης είδε στελέχη του ουγγρικού στρατού να χαράσσουν επέκταση του φράκτη και τα προς σύνορα με τη Ρουμανία. Σύμφωνα με τον ανταποκριτή, ομάδα μηχανικών στους στρατού, με συνοδεία αστυνομικών δυνάμεων, οριοθετούσε την συνέχεια του φράχτη και προς τα ανατολικά.
Ο ούγγρος ΥΠΕΞ είχε αναφέρει την Τρίτη πως η Βουδαπέστη θα ξεκινούσε προετοιμασίες για επέκταση του φράχτη και στα ουγγρορουμανικά σύνορα εάν πρόσφυγες από τη Σερβία προσπαθούσαν να παρακάμψουν το συρματόπλεγμα μέσω της ρουμανικής πλευράς.
Με τα πόδια από την Κωνσταντινούπολη προς τα ελληνικά σύνορα
Περίπου 2.000 μετανάστες, κυρίως πρόσφυγες από τη Συρία, βρίσκονται υπό την επιτήρηση της αστυνομίας στην Αδριανούπολη (βορειοδυτική Τουρκία), περιμένοντας να περάσουν στην Ελλάδα.
Ο νομάρχης της Αδριανούπολης Αλί Σαχίν έχει δώσει προθεσμία τριών ημερών στους πρόσφυγες να απομακρυνθούν, διαφορετικά έχει προειδοποιήσει ότι θα χρησιμοποιήσει βία για να τους απωθήσει.
«Δεν μπορούν να μείνουν εδώ. Θα μπορούν ίσως να μείνουν ακόμη μία ή δύο ημέρες, αλλά μετά θα πρέπει να φύγουν» προειδοποίησε ο κυβερνήτης της περιοχής που συνορεύει με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία στο ειδησεογραφικό κανάλι NTV.
Οι πρόσφυγες παραμένουν στις εισόδους της πόλης, στα άκρα της εθνικής οδού, μέσα σε σκηνές ή και στον δρόμο.
Εδώ και μερικές ημέρες, εκατοντάδες μετανάστες έχουν φθάσει στην Αδριανούπολη με την ελπίδα ότι θα μπορέσουν να διασχίσουν τα σύνορα με την Ελλάδα, μετά την έκκληση που μεταδόθηκε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία συνιστούν στους πρόσφυγες να αποφύγουν τον επικίνδυνο διάπλου του Αιγαίου από τα παράλια της νοτιοδυτικής Τουρκίας προς τα ελληνικά νησιά.
Προκειμένου να αποτρέψουν μια συρροή προσφύγων κατά μήκος των συνόρων, οι τουρκικές αρχές αποφάσισαν να τους αποκλείσουν στον σταθμό λεωφορείων της Κωνσταντινούπολης, σε απόσταση 250 χλμ., όπου εκατοντάδες άνθρωποι πολιορκούν εταιρίες μεταφορών για να επιβιβαστούν σε πούλμαν.
Ορισμένοι κατάφεραν ωστόσο να φθάσουν στην Αδριανούπολη με ιδιωτικά αυτοκίνητα ή ακόμη και πεζή. Συγκεντρώθηκαν στον σταθμό των λεωφορείων και σε ένα τέμενος της πόλης υπό τη στενή επιτήρηση των χωροφυλάκων που τους απαγορεύουν να πλησιάσουν τα σύνορα.
Ο τουρκικός Ερυθρός Σταυρός και οι τοπικές Αρχές τούς διένειμαν τρόφιμα, νερό, κουβέρτες και αντίσκηνα.
«Πέρυσι φιλοξενήσαμε 50.000 πρόσφυγες, ενώ το πρόγραμμα προέβλεπε μόνο 25.000. Φέτος ο αριθμός αυτός έχει ήδη ξεπεραστεί» είπε ο νομάρχης. «Την περασμένη εβδομάδα, καταφέραμε να πείσουμε 7.500 ανθρώπους να επιστρέψουν στους καταυλισμούς. Θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε αυτή την ίδια μέθοδο» πρόσθεσε.
Περισσότεροι από 500.000 μετανάστες έχουν διασχίσει τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ από τον Ιανουάριο μέχρι τον Αύγουστο, σύμφωνα με την Frontex, και περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς εισήλθαν στην ΕΕ μέσω της Ελλάδας.
Οι περισσότεροι επιλέγουν να έλθουν μέσω θαλάσσης, που είναι ο πιο σύντομος δρόμος, αλλά σε πολύ επικίνδυνες συνθήκες. Χθες, 22 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ανοικτά της Κω.
Η ελληνική πλευρά βρίσκεται σε επιφυλακή με ενισχυμένες δυνάμεις και δεν έχει παρατηρηθεί αυξημένη δραστηριότητα. Τμήματα του φράχτη που είχαν υποστεί ζημιές έχουν επισκευαστεί.
Οι τουρκικές αρχές έχουν αναπτύξει μπλόκα στον οδικό άξονα που συνδέει την Κωνσταντινούπολη με την Αδριανούπολη (τελευταία τουρκική πόλη πριν τις Καστανιές).
Αρκετοί πέρασαν τη νύχτα προς Τετάρτη σε σκηνές σε διάφορα σημεία δίπλα στο δρόμο. Σύμφωνα με φωτογράφους του γαλλικού πρακτορείου ειδήσεων, ορισμένοι πρόκειται να προσπαθήσουν να περάσουν τα σύνορα μέσα από χωράφια.
Στην Κωνσταντινούπολη, ο σταθμός υπεραστικών λεωφορείων είχε αρχίσει από ημέρες να γίνεται σημείο συγκέντρωσης προσφύγων που προσπαθούσαν να αγοράσουν εισιτήρια για τα δυτικά.
Δυνάμεις της τουρκικής χωροφυλακής είχαν αποκλείσει την πρόσβαση τους στην Αδριανούπολη, προσπαθώντας να τους στείλουν πίσω επικαλούμενοι το νόμο που προβλέπει ότι, ακόμη κι αν διαθέτουν άδεια παραμονής, απαγορεύεται στους πρόσφυγες να ταξιδεύουν μεταξύ διαφορετικών νομών.
Υπάρχει ακόμη και σελίδα στο Facebook -κοινότητα με την ονομασία «Crossing no more»- που ασχολείται τους Σύρους που προσπαθούν να περάσουν από την Κωνσταντινούπολη.
Όπως έγινε γνωστό το βράδυ της Τρίτης, οι τουρκικές Αρχές έπεισαν περίπου 100 από τους πρόσφυγες που κατάφεραν να μπουν στην Αδριανούπολη να επιστρέψουν με λεωφορεία στην Κωνσταντινούπολη, ενώ παρέμεναν άλλοι 150 στο σταθμό λεωφορείων.
Στην Τουρκία βρίσκονται περίπου δύο εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία, με μικρό μέρος τους σε καταυλισμούς. Καθώς πλησιάζει το φθινόπωρο, και με φόντο τα ναυάγια ακόμη και στη σχετικά σύντομη θαλάσσια διαδρομή μεταξύ τουρκικών παραλίων και ελληνικών νησιών, η χερσαία διαδρομή μοιάζει ασφαλέστερη.
