Ενισχυμένη είναι η συμβολή των εντόκων γραμματίων στην κάλυψη των δανειακών αναγκών του δημοσίου τον τελευταίο χρόνο, ως αποτέλεσμα του αποκλεισμού της χώρας από τις διεθνείς αγορές.

Την Τρίτη, το υπουργείο Οικονομικών πραγματοποίησε την έκτη δημοπρασία τρίμηνων ή εξάμηνων τίτλων για το 2011, αντλώντας 1,6 δισ. ευρώ με υψηλό επιτόκιο που διαμορφώθηκε στο 4,1%.

Η εκτίναξη των spreads σε ιστορικά υψηλά και το αρνητικό κλίμα που υπάρχει για την Ελλάδα διεθνώς δεν επιτρέπει την πώληση αξιογράφων μεγαλύτερης διάρκειας.

Ως εκ τούτου, το δημόσιο είναι αναγκασμένο να προσφεύγει σε δανεισμό λίγων μηνών, γεγονός που δημιουργεί σημαντική μεταβλητότητα στο κόστος δανεισμού, το οποίο επηρεάζεται από τις τάσεις που επικρατούν κάθε φορά στις αγορές.

Τετραπλασιάστηκαν οι εκδόσεις γραμματίων

Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) σχετικά με τη σύνθεση του ελληνικού χρέους, παρατηρείται μία σημαντική αύξηση του ποσοστού των τίτλων βραχυπρόθεσμης διάρκειας επί των νέων κρατικών εκδόσεων.

Συγκεκριμένα, μετά την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ το 2002 τα έντοκα γραμμάτια δεν ξεπερνούσαν κάθε χρόνο το 10% των νέων τίτλων που εκδίδονταν. Η εικόνα αυτή άλλαξε άρδην το 2009.

Το ποσοστό των εντόκων γραμματίων στις νέες εκδόσεις έφτασε το 22% από 5% ένα χρόνο νωρίτερα, οδηγώντας στην αύξηση της συμμετοχής τους στη σύνθεση του συνολικού χρέους στο 3% από μόλις 0,4% στο τέλος του 2008.

Το 2010, χρονιά κατά τη διάρκεια της οποίας οι μισές δανειακές ανάγκες καλύφθηκαν από την τρόικα, το ποσοστό των βραχυπρόθεσμων τίτλων επί των νέων εκδόσεων έφτασε το 23%.

Για φέτος αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, καθώς οι εκδόσεις εντόκων γραμματίων εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 17 δισ. ευρώ. Έως σήμερα μέσω των συγκεκριμένων τίτλων έχουν αντληθεί 7,8 δισ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση τίτλων που έληξαν και την κάλυψη ταμειακών αναγκών και την πληρωμή τόκων.

Ερωτηματικό το 2012

Το τρέχον πακέτο ΕΕ και ΔΝΤ των 110 δισ. ευρώ θα έχει χρησιμοποιηθεί στο σύνολό του έως και το Μάρτιο του 2012.

Την ερχόμενη χρονιά οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας εκτιμώνται στα 66 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό μόνο τα 24 δισ. ευρώ θα είναι καλυμμένα από τον χρηματοδοτικό μηχανισμό.

Τα υπόλοιπα θα πρέπει να αντληθούν από την αγορά, που σημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να πουλήσει τίτλους ονομαστικής αξίας 42 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, οι εκδόσεις εντόκων γραμματίων δύσκολα θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τα 15 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου, τα υπόλοιπα 28 δισ. ευρώ θα πρέπει να καλυφθούν είτε με την έκδοση ομολόγων βραχυπρόθεσμης διάρκειας ή με την προσφυγή στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης που έχει συσταθεί για αυτό το σκοπό από την ΕΕ.

Εν συνεχεία, εφόσον η χώρα δε θα καταφέρει να επιστρέψει στις αγορές, στήριξη θα μπορεί να παρασχεθεί από το μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, που θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2013.