Στο πλαίσιο της ελεύθερης έκφρασης των απόψεων που φιλοξενεί «Το Βήμα», ακόμη κι όταν πρόκεται για έντονη διαφωνία μεταξύ συνεργατών του, γράφονται οι γραμμές αυτές, λιτές, για να μη καταχραστώ τον πολύτιμο χώρο των «Νέων Εποχών» για θέματα μάλλον καταθλιπτικά.


α) Για τον κ. Μαρωνίτη, ο οποίος μιλάει για επιστημονική, πολιτική και εθνική ευθύνη, έχω να πω ότι είναι ο τελευταίος που μπορεί να μιλάει για τέτοιες βαριές έννοιες. Ούτε επιστήμη ασκεί «περί άλλα τυρβαζόμενος», ούτε πολιτική συνέπεια έχει (βλ. το άρθρο μου «Το Βήμα», 19ης Ιουλίου). Και, φυσικά, σε ώρες αυτοκριτικής και νηφάλιας ανασκόπησης του βίου και της πολιτείας του, θα νιώθει κι ο ίδιος ότι δεν είναι ο πιο κατάλληλος να μιλάει για ηθική και ηθική ευθύνη. Ο τόπος μας είναι τόσο μικρός που γνωρίζουμε όλοι όλα για όλους, και μάλιστα περισσότερο καλά απ’ όσο συμφέρει τον κ. Μαρωνίτη. Τέλος, ο «καγχασμός» δεν πρέπει σε μένα, αλλά στον καθηγητή χωρίς επιστημονική ταυτότητα και έργο, τον κ. Μαρωνίτη, που είναι κλασικός φιλόλογος αλλά ασχολείται με τη νεοελληνική λογοτεχνία, που είναι κατά φαντασίαν μεν γλωσσολόγος αλλά, κατά πράξιν, πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και που ­ το αποκορύφωμα ­ σε ηλικία εβδομήντα χρόνων εξελίσσεται σε ηθοποιό, παίζοντας (ως guest-star-professor;) σε τραγωδία που ανεβαίνει στην Επίδαυρο! Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου… Αλλά εμείς τι φταίμε να μας αναγκάζει να αφήνουμε τη δουλειά μας και να ασχολούμεθα μαζί του. Δεν θα επανέλθω, αν δεν προκληθώ.


β) Για το ευρύτατα άγνωστο Κέντρο της (έρημης) Γλώσσας μας, ο προσεκτικός αναγνώστης της απάντησης με τις επί χάρτου δραστηριότητες του ΚΕΓ ήδη θα το κατάλαβε τα Κέντρα Μαρωνίτη τι σημαίνουν: θα, θα, θα… Τα τέσσερα πέμπτα του έργου τεσσάρων χρόνων λειτουργίας του ΚΕΓ με 135 εκατομμύρια (θεωρούνται και λίγα!) ετήσιο προϋπολογισμό είναι στο «θα» (προγράμματα, εκδόσεις, εκδηλώσεις κ.τ.ό.). Προτείνω στις «Νέες Εποχές» να οργανώσουν τον Σεπτέμβριο ειδικό αφιέρωμα για το ΚΕΓ, στο οποίο να φιλοξενηθούν οι απόψεις των γλωσσολόγων όλων των πανεπιστημίων της χώρας για τη δομή και τη λειτουργία αυτού του Κέντρου. Αυτά προς το παρόν.


γ) Στον κ. Βαγενά δεν απαντώ. Αφήνω να τον βασανίζουν η αμηχανία και οι ενοχές του.


Υ.Γ. Ακούγεται (άκουσον άκουσον!) ότι έχει οργανωθεί και ομάδα «ανιχνευτών λαθών» στο Λεξικό μου με σκοπό να το δυσφημήσουν και να με πλήξουν προσωπικά! Αν αυτό αληθεύει, θα δένει με ό,τι έχει μέχρι σήμερα συμβεί με το Λεξικό και θα είναι μια ακόμη απόδειξη με πόσο καινοφανή τρόπο στα διεθνή χρονικά της επιστήμης σχεδιάζεται να βληθεί ένα επιστημονικό Λεξικό που προβάλλει, όσο κανένα άλλο μέχρι σήμερα, τον πλούτο, τη συνέχεια, τη ζωντάνια και τον δυναμισμό της σύγχρονης Ελληνικής. Κάθε καλοπροαίρετη επιστημονική κριτική, όσο αυστηρή κι αν είναι, είναι και επιβεβλημένη και ευπρόσδεκτη και αληθινά χρήσιμη. (Οποιος δουλεύει για τόσο μεγάλα και σύνθετα έργα, είναι έτοιμος να παραδεχθεί αβλεψίες, αστοχήματα, παραλείψεις, ενίοτε και σοβαρά λάθη· μόνον οι ανίδεοι και οι άπραγοι εφησυχάζουν στη νιρβάνα της απραξίας τους). Αντίθετα, είναι αυτόχρημα διαβλητή μια «διατεταγμένη» και επιλεκτικά οργανωμένη «κριτική» αποκλειστικά και μόνο για το δικό μου Λεξικό, όταν τέτοια κριτική δεν έχει επιχειρηθεί για κανένα από τα άλλα λεξικά (Τεγόπουλου-Φυτράκη, Κριαρά κ.λπ.). Παρά ταύτα, όπως το γράφω ήδη στο Λεξικό, θα είμαι ευγνώμων για κάθε τεκμηριωμένη κριτική του Λεξικού φτάνει να γίνει από γνώστες των θεμάτων της Λεξικογραφίας και της επιστήμης της γλώσσας, κριτική που να αντέχει σε σοβαρό επιστημονικό διάλογο.