mpitsi@dolnet.gr
Ενα μικρό ατύχημα στη λίμνη της Καστοριάς έφερε στο προσκήνιο για ακόμη μία φορά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλοί ελληνικοί υγρότοποι. Το πλοίο «Ολυμπία» του Δήμου Μακεδνών προσάραξε, αφού η στάθμη της λίμνης, λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας, έχει πέσει και τα νερά έχουν αποτραβηχθεί. Ο δήμος με πρόφαση την επισκευή του προχώρησε στη δημιουργία προβλήτας μπροστά στον Προϊστορικό Λιμναίο Οικισμό Δισπηλιού περιοχή που προστατεύεται από το ελληνικό και κοινοτικό δίκαιο αλλά και σε χωματουργικές εργασίες μέσα στη λίμνη, στο χωριό Πολυκάρπη. Με την υπόθεση ασχολείται ο Συνήγορος του Πολίτη ενώ ήδη έχει ξεκινήσει και εισαγγελική έρευνα.
Ο Δήμος Μακεδνών, με επίσημη δικαιολογία «την άμεση και επιτακτική ανάγκη επισκευής του πλοιαρίου «Ολυμπία»» είχε προσαράξει τον περασμένο Νοέμβριο στη λίμνη πληροφόρησε τις αρμόδιες υπηρεσίες ότι προέβη σε «προσωρινή ρίψη μικρών βράχων έμπροσθεν του Προϊστορικού Λιμναίου Οικισμού Δισπηλιού για τη συγκράτηση του πλοιαρίου» και ότι «εντός του επόμενου δεκαπενθημέρου θα γίνει αποκατάσταση της παρέμβασης».
Οπως καταγγέλλει η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) «ο δήμος επέδειξε εξαιρετικό ζήλο και προχώρησε σε έργα, μόνο που αυτά δεν είχαν την παραμικρή σχέση με αποκατάσταση. Κατασκευάστηκε δρόμος μήκους 150 περίπου μέτρων και πλάτους 8 μέτρων και πλάτωμα διαστάσεων 30Χ15 περίπου μέτρων για τη δημιουργία προβλήτας».
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Μακεδνών κ. Χρήστος Γκέτσιος υποστηρίζει ότι στο συγκεκριμένο σημείο προϋπήρχε προβλήτα, η οποία όμως ήταν παλιά. «Γι’ αυτό ρίξαμε τσιμέντο στην άκρη ώστε να μπορέσουν να προσεγγίσουν οι γερανοί και να τραβήξουν το πλοίο. Είχαμε υποσχεθεί ότι θα το αφαιρούσαμε αλλά έπιασαν τα χιόνια και δεν προλάβαμε ούτε το πλοιάριο να φτιάξουμε».
Σε κάθε περίπτωση, η προσπάθεια του δήμου να κατασκευάσει προβλήτα μέσα στη λίμνη Καστοριάς, όπως παρατηρεί ο πρόεδρος της ΕΟΕ κ. Δημήτρης Μπούσμπουρας, «έγινε κατά παράβαση κάθε περιβαλλοντικής, πολεοδομικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας». Σύμφωνα μάλιστα με έγγραφο της ΙΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, η εκτέλεση του έργου που γειτνιάζει με τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο του Προϊστορικού Λιμναίου Οικισμού Δισπηλιού έγινε χωρίς την ενημέρωση και έγκριση της υπηρεσίας. Μάλιστα σημειώνεται ότι στην ευρεία ζώνη κατά μήκος της νότιας όχθης της λίμνης από τη θέση Νησί Δισπηλιού ως το Μαυροχώρι εντοπίζονται κατάλοιπα προϊστορικών πασσαλόπηκτων κατασκευών.
Σε άλλο σημείο της λίμνης, μπροστά στο χωριό Πολυκάρπη, ο Δήμος Μακεδνών προχώρησε σε χωματουργικές εργασίες (διάνοιξη καναλιών μήκους 150 μέτρων) εντός της λίμνης Καστοριάς. Σύμφωνα με τον δήμαρχο τα νερά της λίμνης είχαν τραβηχτεί και «για να γίνει η περιοχή πιο όμορφη κόψαμε λίγα χόρτα».
Η λίμνη Καστοριάς περιλαμβάνεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Επίσης, προστατεύεται αυστηρά καθώς έχει χαρακτηριστεί: Τόπος Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους, Καταφύγιο Αγριας Ζωής, Ζώνη Ειδικής Προστασίας, Περιοχή Προστασίας της Φύσης βάσει της ΖΟΕ της λίμνης Καστοριάς και σημαντική περιοχή για τα πουλιά της Ελλάδας. Ειδικότερα, η θέση όπου βρίσκεται η προβλήτα έχει χαρακτηριστεί από ειδική περιβαλλοντική μελέτη ως ζώνη προστασίας της φύσης.
Ο Συνήγορος του Πολίτη σε έγγραφό του (5.1.2001) προς τον Δήμο Μακεδνών, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καστοριάς, μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι οι ενέργειες του Δήμου, ανεξάρτητα από την πρόθεσή του να αναβαθμίσει τον τουρισμό στην περιοχή, όπως υποστηρίζει, είναι όχι απλά παράνομες αλλά επισύρουν ποινικές και άλλες κυρώσεις. Μάλιστα, από τον βοηθό Συνήγορο κ. Γιάννη Μιχαήλ διαπιστώνεται ότι «οι αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχίας και της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας έχουν μεν καταγράψει τις παράνομες εργασίες, ωστόσο δεν έχουν αποτρέψει τη συνέχισή τους με την επιβολή κυρώσεων και έτσι έχουν και εκείνες μερίδιο ευθύνης στη συντελούμενη περιβαλλοντική καταστροφή». Γι’ αυτό ο Συνήγορος καλεί τους αρμοδίους να διακόψουν άμεσα τις εργασίες εκσκαφής και μπαζώματος και να εργαστούν για την αποκατάσταση των χώρων στην προηγούμενη κατάσταση.
