μαντοβα
η κοκκινομαλλα ματθιλδη
Τρία μερόνυχτα έμεινε γονατιστός τον χειμώνα του 1077 στην Κανόσα, ψηλά στα Απέννινα, μέσα στο χιόνι, ανυπόδητος, με στάχτη ραντισμένη στα μαλλιά του, όπως επέβαλλε το τυπικό, ο Ερρίκος Δ Δ , αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Εθνους, όπως την είπαν αργότερα, εκλιπαρώντας τη συγγνώμη του πάπα Γρηγόριου Ζ Δ . Ο πάπας εν τω μεταξύ απολάμβανε τη θαλπωρή μέσα στο παρακείμενο κάστρο της ερωμένης του κόμισσας της Τοσκάνης, της κοκκινομάλλας Ματθίλδης. Δική της ιδέα ήταν άλλωστε αυτή η διαδικασία της «μετάνοιας» ώστε να λήξει υπέρ του πάπα (αν και προσωρινά) η διαμάχη του με τον αυτοκράτορα, η περίφημη Εριδα της Περιβολής.

Στο περιστατικό, όπως και σε άλλα σχετικά με τη Ματθίλδη, θρύλοι και πραγματικότητες μπλέκονται αξεδιάλυτα. Επρόκειτο πάντως για τρομερή γυναίκα, ανεξάρτητη, θεληματική, δραστήρια. Είχε κληρονομήσει τεράστια περιουσία, είχε ενορχηστρώσει τη δολοφονία του πρώτου της συζύγου καιμολονότι διόλου αγία- ήταν ψυχή τε και σώματι αφοσιωμένη στον πάπα, αν και ο Ερρίκος Δ Δ ήταν εξάδελφός της. Με άξονα αυτή την αξιοπρόσεκτη προσωπικότητα, σειρά εκθέσεων, με χειρόγραφα, έργα ζωγραφικής, γλυπτά, αντικείμενα από ελεφαντόδοντο, κοσμήματα και άλλα, φωτίζει αποκαλυπτικά όχι μόνο την ίδια τη Ματθίλδη αλλά και ολόκληρη την εποχή της, γύρω στο έτος 1000.

Στην Οικία Μαντένια, η έκθεση Η Ματθίλδη της Κανόσα,ο Παπισμός, η Αυτοκρατορία, ως τις 11 Ιανουαρίου 2009, φαίνεται να είναι ό,τι πρέπει για φιλίστορες, φιλότεχνους και κουτσομπόληδες. λονδινο
σημαδιακοσ ροθκο
Δίκαια τα δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου επισημαίνουν την ιδιαίτερη σημασία που έχει για την Αγγλία η αναμενόμενη έκθεση έργων του Μαρκ Ρόθκο (1903-70), σημαντικού εκπροσώπου του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, στην Τate Μodern. Η αγάπη τού ρωσικής καταγωγής αμερικανού καλλιτέχνη για την Αγγλία, αλλά και αντίστροφα, πιστοποιείται με πολλούς τρόπους, ενώ αναφέρεται και ένα σημαδιακό όσο και θλιβερό γεγονός που την επιβεβαιώνει. Εστιατόριο της Νέας Υόρκης είχε παραγγείλει στον ζωγράφο μια σειρά μεγάλους πίνακες για να διακοσμήσει τους τοίχους του. Οταν ο Ρόθκο επισκέφθηκε το κατάστημα αποφάσισε ότι το πολυτελές περιβάλλον του δεν ταίριαζε με τα έργα του. Επέστρεψε τα χρήματα και αρνήθηκε να παραδώσει τους πίνακες. Υστερα από μακροχρόνιες συζητήσεις ο Ρόθκο αποφάσισε να δωρήσει τα έργα στην Τate, που θα τους αφιέρωνε ιδιαίτερη αίθουσα. Οι πίνακες έφτασαν στο Λονδίνο στις 25 Φεβρουαρίου 1970.

Την ίδια μέρα ο ζωγράφος αυτοκτόνησε στο ατελιέ του στη Νέα Υόρκη. Τρεις μήνες αργότερα άνοιγε στην Τate η Αίθουσα Ρόθκο. Η προσεχής έκθεση περιλαμβάνει έργα από τα τελευταία χρόνια του καλλιτέχνη, όταν η έκφραση μέσα από τα χρώματα και το φως, που αποτελεί άλλωστε το ιδιαίτερο γνώρισμα της κατασταλαγμένης δημιουργίας του, συνιστούσε τη μοναδική του μέριμνα. «Αναντίρρητα πρόκειται για τα σημαντικότερα έργα του» διαβάζουμε.

Από τις 26 Σεπτεμβρίου 2008 ως την 1η Φεβρουαρίου 2009. λοσ αντζελεσ
ο «τζιανι σκικι» του γουντι αλεν
«Οποτε ακούω τη μουσική του Βάγκνερ μού ΄ρχεται να εισβάλω στην Πολωνία» είχε πει κάποτε ο Γούντι Αλεν. Τώρα ιταλός δημοσιογράφος θυμίζει αυτό το ευφυολόγημα ως ένδειξη της σχέσης του σπουδαίου κινηματογραφικού σκηνοθέτη με την κλασική μουσική.

Αφορμή ο Τζιάνι Σκίκι, η τελευταία από τις τρεις μονόπρακτες όπερες που συναπαρτίζουν το Τρίπτυχο του Πουτσίνι, την οποία σκηνοθέτησε ο Γούντι Αλεν και παίζεται τώρα στην Οπερα του Λος Αντζελες. Αμερικανός δημοσιογράφος αναφέρει την απάντηση που έδωσε ο Γούντι Αλεν προ εβδομάδων, όταν ρωτήθηκε πώς πάνε οι πρόβες. «Δεν έχω ιδέα τι κάνω» απάντησε ο σκηνοθέτης. Ασχέτως αν αυτά τα ευφυολογήματα προδίκαζαν ή όχι το αποτέλεσμα, αυτό πάντως αντιμετωπίζεται μάλλον συγκαταβατικά από την κριτική: η πρώτη απόπειρα του Γούντι Αλεν στην όπερα φαίνεται ότι διαθέτει έξυπνες στιγμές, δεν της λείπουν όμως οι υπερβολές και τα ανεξήγητα τεχνάσματα «εκσυγχρονισμού» του έργου το οποίο κανονικά διαδραματίζεται το 1299. Τα άλλα δύο μονόπρακτα του Τριπτύχου, τον Μανδύα και την Αδελφή Αγγελική, σκηνοθετεί- με κλασικό τρόπο- ο επίσης κινηματογραφικός Γουίλιαμ Φρίντκιν, δημιουργός μεταξύ άλλων και του Εξορκιστή. Παρά τη χλιαρή υποδοχή του Τζιάνι Σκίκι ο διευθυντής της Οπερας του Λος Αντζελες, που δεν είναι άλλος από τον διάσημο ισπανό τενόρο Πλάθιντο Ντομίνγκο, δήλωσε ότι έχει να κάνει στον Γούντι Αλεν και άλλες προτάσεις για σκηνοθεσία όπερας.

Ως τις 26 Σεπτεμβρίου. παρισι
82 χρονια για τον μολιερο
Γεγονός της σεζόν χαρακτηρίζει ο παρισινός Τύπος την επανεμφάνιση του Μισέλ Μπουκέ (φωτογραφία) στον Κατά φαντασίανασθενή, τον οποίο είχε ερμηνεύσει με μεγάλη επιτυχία και το 1987. Πολύ ωριμότερος σήμερα ο κοσμαγάπητος ηθοποιός, γνωστός και πέρα από τα σύνορα της πατρίδας του χάρη στις κινηματογραφικές εμφανίσεις του (αλησμόνητη παραμένει η φονική πραότητά του στην Απιστη γυναίκα του Κλοντ Σαμπρόλ του 1968), αφιερώνει όλη του την πείρα και την άνεση στην απόδοση του πασίγνωστου μολιερικού ήρωα. Τον Κατά φαντασίαν ασθενή τον είχε υποδυθεί ο ίδιος ο Μολιέρος τέσσερις φορές. Την τελευταία από αυτές, βαριά άρρωστος, λιποθύμησε, τον μετέφεραν στο σπίτι του και λίγο αργότερα παρέδωσε το πνεύμα. Εκτός από άρρωστος ήταν και στενοχωρημένος για το γεγονός ότι τον είχε εγκαταλείψει ο προστάτης του Λουδοβίκος ΙΔ Δ , πράγμα που τον οδήγησε να αφαιρέσει από το έργο τη μνεία του βασιλιά. Κατά τον Μισέλ Μπουκέ ωστόσο, διαβάζουμε, ολόκληρη η κωμωδία είναι μια καρικατούρα που απευθύνεται στον άνακτα για να τον προειδοποιήσει σαρκαστικά: ορίστε, έτσι θα καταντήσεις. Τα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για το «γατίσιο χαμόγελο» και το «πονηρό βλέμμα» του Μισέλ Μπουκέ, για το μείγμα «γηρατειών και παιδικότητας». Πώς προσεγγίζει ο ηθοποιός τον Κατά φαντασίαν ασθενή ύστερα από 20 χρόνια; τον ρώτησαν. «Με την ηλικία μου» απάντησε αυτός. «Είμαι 82 χρόνων». Στο θέατρο Ρorte-Saint-Μartin.

Ως τις 4 Ιανουαρίου 2009.