Γιατί ο Γ. Παπανδρέου και το ΠαΣοΚ έχασαν τις εκλογές; Η απάντηση είναι τόσο απλή όσο και η δημοκρατία: επειδή δεν τους ψήφισαν οι ψηφοφόροι. Και γιατί δεν τους ψήφισαν οι ψηφοφόροι; Επειδή δεν τους έκριναν άξιους για τη διακυβέρνηση του τόπου.
Η πολιτική είναι πάντα μια υπόθεση απλών απαντήσεων σε απλές ερωτήσεις. Σε σημείο που αναρωτιέμαι για ποιον λόγο χρειάζεται να συνεδριάζει το Εθνικό Συμβούλιο για να συζητεί τα αυτονόητα και τα αυταπόδεικτα.
* Φέρει η διακυβέρνηση Σημίτη τη βασική ευθύνη για την ήττα του 2004; Προφανώς. Διαφορετικά, ο Σημίτης θα ήταν ακόμη πρωθυπουργός.
* Φέρει η προεδρία Παπανδρέου τη βασική ευθύνη για την ήττα του 2007; Προφανέστατα. Διαφορετικά, ο Παπανδρέου θα ήταν τώρα πρωθυπουργός και θα συνεδρίαζε η ΝΔ για να βρει διάδοχο του Καραμανλή.
Ειλικρινά δεν πιστεύω να υπάρχει καλόπιστος άνθρωπος στοιχειώδους νοημοσύνης στη χώρα μας που στα ερωτήματα αυτά να μη δίνει την ίδια απάντηση. Και όλα θα ήταν ευκολότερα στο ΠαΣοΚ αν οι αυτονόητες απαντήσεις στα αυτονόητα ερωτήματα είχαν αποσυνδεθεί από τη διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού.
Αυτό θα είχε συμβεί αν ο Γ. Παπανδρέου δεν ήταν υποψήφιος για τη διαδοχή του, όπως έπραξε ο Κ. Μητσοτάκης το 1993 ή όπως συνηθίζεται στα περισσότερα ευρωπαϊκά κόμματα. Επέλεξε το αντίθετο, κάτι το οποίο αξιολογείται ποικιλοτρόπως αλλά αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμά του. Εκ των πραγμάτων λοιπόν οι ευθύνες της ήττας και η εκλογή αρχηγού παραμένουν συνδεδεμένες και το ερώτημα είναι αν αυτή η εμπλοκή αποσαφηνίζει ή συσκοτίζει την εκλογή.
Κακά τα ψέματα, τα πολιτικά κόμματα δεν είναι εταιρείες πολιτικής ανάλυσης. Οταν αναλύουν μια ήττα δεν το κάνουν από καθήκον απέναντι στην ιστορική έρευνα. Το κάνουν επειδή θεωρούν ότι ερμηνεύοντας την ήττα θα μπορέσουν να οικοδομήσουν μια επόμενη νίκη. Εχει κανείς την αίσθηση ότι αυτό χρειάζεται επειγόντως το ΠαΣοΚ; Ασφαλώς. Εχει κανείς την αίσθηση ότι αυτό κάνει σήμερα το ΠαΣοΚ; Οχι.
Κάποτε ο Φρανσουά Μιτεράν είχε πει ότι μεταξύ της προεκλογικής και της μετεκλογικής περιόδου μεσολαβεί ένα κορυφαίο γεγονός που είναι οι εκλογές. Νομίζω ότι κανείς δημοκράτης δεν θα διαφωνήσει μαζί του. Οι εκλογές δεν είναι απλώς μια διαδικασία επιλογής. Είναι μια λαϊκή ετυμηγορία. Την οποία οι πολιτικοί, τα κόμματα, τα μέσα ενημέρωσης δεν μπορούν να αγνοούν, ούτε να παρακάμπτουν. Ο λαός εγκρίνει και ο λαός απορρίπτει. Και εξ όσων γνωρίζω είναι η μοναδική διαδικασία που αποδεχόμαστε στη δημοκρατία.
Υπό αυτήν την έννοια το ΠαΣοΚ μπορεί να συζητάει όσο θέλει γιατί έχασε. Αλλά δεν μπορεί να προσποιείται ότι δεν έχασε. Δεν μπορεί να συμπεριφέρεται σαν να μη συνέβη τίποτα. Οχι για λόγους πολιτικής τάξης. Αλλά επειδή αυτός είναι ένας σίγουρος δρόμος για να χάσει και τις επόμενες εκλογές.
