Ο Πρωθυπουργός ξεκίνησε τη νέα θητεία του ομνύοντας ξανά στο «επιτελικό κράτος» ως το μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας. Προκρίνει δε την ποιοτική του βελτίωση ως πρώτη νομοθετική προτεραιότητα. Αντιπαρέρχομαι την οδυνηρή εμπειρία από τη λειτουργία αυτού του κράτους στις πολλαπλές κρίσεις που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια. Κρίσεις που το αποδόμησαν τόσο στον χώρο των υποδομών και στον χώρο της υγείας, αλλά και στα μείζονα προβλήματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου.

Ας δούμε πώς αντιλαμβάνεται ο Κ. Μητσοτάκης τη μετεξέλιξή του. Τέσσερα παραδείγματα είναι αρκετά. Το πρώτο αφορά την περαιτέρω ενίσχυση του Πρωθυπουργικού Γραφείου που συγκεντρώνει τις εξουσίες και τη διαχείριση των πόρων. Το δεύτερο αφορά την αδιανόητα πολυάριθμη και γραφειοκρατική σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ενα σχήμα 63 προσώπων, πρωτοφανές στα μεταπολιτευτικά χρονικά. Με κατανομές στη βάση των ισορροπιών και των τοπικιστικών αναγκών ενός σχήματος που ασφαλώς θα πολλαπλασιάσει τον αριθμό των μετακλητών και την πελατειακή εξυπηρέτηση. Το τρίτο αφορά την πλήρη απουσία θεσμικών μεταρρυθμίσεων στις προγραμματικές δηλώσεις που να διασφαλίζουν στοιχειώδη αποκέντρωση της διακυβέρνησης. Και συνακόλουθα την απουσία κάθε πολιτικής αναβάθμισης της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Ακόμη ηχούν στα αφτιά μας οι υποσχέσεις για γενναία αποκέντρωση πόρων προεξάρχοντος του ΕΝΦΙΑ στην Αυτοδιοίκηση. Τέλος, η εγκατάλειψη κάθε μορφής εταιρικής διακυβέρνησης, όπου σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά θέσμια σηματοδοτεί τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων παρά τις μεγαλοστομίες για «πολυεπίπεδη διακυβέρνηση» με την ταυτόχρονη αποδυνάμωση των ανεξάρτητων αρχών.

Το ΠαΣοΚ δεν είναι μόνο ιστορικά συνδεδεμένο με όλες σχεδόν τις προοδευτικές αλλαγές που έγιναν στη θεσμική συγκρότηση της σύγχρονης ελληνικής δημοκρατίας. Σήμερα ανανεωμένο επιστρέφει στο προσκήνιο των πολιτικών εξελίξεων και όπως φάνηκε καθαρά από την παρθενική ομιλία του προέδρου του στη Βουλή, έρχεται με ριζικά διαφορετική πρόταση για τον τρόπο που πρέπει να κυβερνηθεί η χώρα. Ασκώντας δομική αντιπολίτευση στο «επιτελικό κράτος» του Κ. Μητσοτάκη.

Στη δική του πρόταση το ΠαΣοΚ στηρίζει χωρίς καμιά υποσημείωση ή αστερίσκο την οργάνωση μιας κοινωνίας ίσων ευκαιριών και αξιοκρατικών επιλογών. Είναι μια πρόταση που ισχυροποιεί τα θεσμικά αντίβαρα απέναντι στον συγκεντρωτισμό και στην αυθαιρεσία της εκτελεστικής εξουσίας. Είναι μια πρόταση που αποκεντρώνει τη διακυβέρνηση μέσα από νέο γενναίο ρεύμα αλλαγών, ενισχύοντας την Αυτοδιοίκηση με τα αναγκαία μέσα και τους πόρους. Πρόταση που επαναφέρει τον δημοκρατικό προγραμματισμό της ανάπτυξης και τον περιφερειακό σχεδιασμό στο προσκήνιο. Μια πρόταση που κορυφαίες θεσμικές επιλογές, όπως η αναθεώρηση του Συντάγματος, και τα κρίσιμα ζητήματα εθνικής στρατηγικής τα αντιμετωπίζει σε κλίμα συναίνεσης, σύνθεσης και σφυρηλάτησης της εθνικής και δημοκρατικής ενότητας.

Για όλα αυτά επεξεργασμένες προτάσεις θα κατατίθενται στην εθνική αντιπροσωπεία και θα γίνουν κτήμα της ελληνικής κοινωνίας. Την πραγματική και όχι κατ’ όνομα αξιωματική αντιπολίτευση και την αυριανή πρόταση προοδευτικής διακυβέρνησης απέναντι στη συντηρητική παράταξη δεν τις καθορίζουν τα συγκυριακά ποσοστά των εκλογών αλλά η δυναμική των εξελίξεων. Ο καιρός θα κρίνει. Το στοίχημα της ιστορίας είναι ξανά με το μέρος του ΠαΣοΚ.

Ο κ. Κώστας Σκανδαλίδης είναι πρώην υπουργός.