Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την κατάργηση του λιγνίτη σε όλη την Ευρώπη. Η απόφαση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Η Ελλάδα δεσμεύτηκε να κλείσει τις λιγνιτικές μονάδες παραγωγής ενέργειας μέχρι το 2028, με την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας να επηρεάζεται σημαντικά λόγω της μακράς ιστορίας οικονομικής εξάρτησής της από τον λιγνίτη.

Οπως λέει ο επίκουρος καθηγητής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, κ. Βασίλης Αμπας, «στη Φλώρινα αποκτήσαμε βαθύτερη κατανόηση για τις προκλήσεις αλλά και τις συνέπειες της απολιγνιτοποίησης στη γεωργία, στη ζωή των πολιτών και στο μέλλον της περιοχής μας».

Τονίζει ότι «οι περιοχές απολιγνιτοποίησης, με ιδιαίτερη έμφαση στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στην περιοχή μας παρέχουν σημαντικά οικονομικά κίνητρα για τους αγρότες. Αυτά τα κίνητρα αποσκοπούν στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς η περιοχή μεταβαίνει σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, ανεξάρτητο από τη βιομηχανία του λιγνίτη».

Οι επιδοτήσεις

Στην συνομιλία μας μαζί του, ο κ. Αμπας αναφέρει ακόμη ότι οι αγρότες και οι τοπικές κοινότητες επωφελούνται από στοχευμένες επιδοτήσεις, προγράμματα χρηματοδότησης που ενισχύουν βιώσιμες και καινοτόμες δραστηριότητες. Οι επιδοτήσεις αυτές μπορούν να καλύψουν έως και το 50% του κόστους επένδυσης, ανάλογα με τη φύση και τον στόχο του έργου. Ο κύριος στόχος είναι η ενδυνάμωση της γεωργίας μέσω της ανάπτυξης νέων καλλιεργειών, της υιοθέτησης προηγμένων τεχνολογιών και της ενίσχυσης της πράσινης μετάβασης στην περιοχή.

Παράλληλα, όπως τονίζει, οι αγρότες μπορούν να αξιοποιήσουν ευκαιρίες για επενδύσεις σε τομείς όπως η αγροτουριστική ανάπτυξη, ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού τους και η βιολογική γεωργία, που αποτελούν βασικές πτυχές της στρατηγικής για τη μεταλιγνιτική εποχή.

«Η μετάβαση αυτή αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τους αγρότες να διαφοροποιήσουν τις δραστηριότητές τους, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να εξασφαλίσουν μια βιώσιμη οικονομική προοπτική για το μέλλον» λέει ο ίδιος.

Με την υποστήριξη επιδοτήσεων και τη στροφή σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές, οι αγρότες της περιοχής έχουν τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσουν τις δραστηριότητές τους, εξασφαλίζοντας τόσο την οικονομική τους ευημερία όσο και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Ετσι, παρότι η απολιγνιτοποίηση συνιστά μια περίπλοκη και απαιτητική διαδικασία, προσφέρει τη δυνατότητα στη Δυτική Μακεδονία να διαμορφώσει ένα μέλλον που βασίζεται στη βιωσιμότητα και στην ευημερία.