Αντιμέτωποι με σημαντικές αυξήσεις τιμών βρίσκονται χιλιάδες ενδιαφερόμενοι αγοραστές ή ενοικιαστές ακινήτων, με την κτηματαγορά να βρίσκεται σε κατάσταση «νευρικής κρίσης», καθώς κανείς δεν μπορεί να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.

Η μέση τιμή πώλησης κατοικιών το 2024 σε σύγκριση με το 2023 αυξήθηκε, σύμφωνα με ολοκληρωμένες συναλλαγές του μεγαλύτερου κτηματομεσιτικού δικτύου στην επικράτεια της RE/MAX Ελλάς, κατά 6,5%, με τις τιμές να έχουν τραβήξει την ανηφόρα σε όλες ανεξαιρέτως τις κατηγορίες κατοικιών, είτε αφορούν νεόδμητα είτε παλαιά ακίνητα.

Τα παλαιά ακίνητα

Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι ο ρυθμός αύξησης των τιμών των κατοικιών είναι πολύ υψηλότερος στα παλαιά ακίνητα (ηλικίας άνω των 5 ετών), σε σύγκριση με τα νεότερα (ηλικίας έως 5 ετών).

Χαρακτηριστικά παράδειγμα ότι σε 7 περιοχές της επικράτειας (Ναύπλιο, Αλιμο, Νίκαια, Ν. Μουδανιά, Πειραιά, Βόλο και Ξάνθη) οι αυξήσεις στις τιμές παλαιών ακινήτων ανήλθαν τη διετία 2023-2024 από 16,7% έως 31,8%!

Αν, όμως, παρατηρήσει κανείς τις μεταβολές στην περίπτωση των νεόδμητων ακινήτων ηλικίας έως 5 ετών, η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, σύμφωνα με τα στοιχεία της RE/MAX Ελλάς, είναι 16,8% (Νέος Κόσμος) και μετά ακολουθούν δέκα περιοχές (Ελληνικό, Πειραιάς, Ναύπλιο, Πάτρα, Ξάνθη, Ιωάννινα, Καραμπουρνάκι, Πυλαία, Θέρμη, Καλαμαριά), με τις ετήσιες αυξήσεις να κυμαίνονται από 11,9% έως 16%.

Πάντως, παράγοντες που δραστηριοποιούνται στην αγορά ακινήτων δηλώνουν ότι η αγορά δεν βρίσκεται σε φάση φούσκας, ωστόσο οι ίδιοι παραδέχονται ότι αν συνεχιστεί το ράλι των τιμών τότε θα μπορούσε σε κάποιες περιοχές και υπό προϋποθέσεις να υπάρξει απότομο ξεφούσκωμα των αξιών. Ομως, όλοι αναγνωρίζουν ότι αυτή τη στιγμή σε κάθε περίπτωση η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά και τα ποιοτικά ακίνητα κερδίζουν όλο και περισσότερο το αγοραστικό ενδιαφέρον.

Οι πρωταθλητές

Στους πρωταθλητές των υψηλότερων τιμών νεόδμητων ακινήτων ηλικίας έως 5 ετών περιλαμβάνονται οι εξής περιοχές: Μύκονος με 8.000 ευρώ ανά τ.μ., Γλυφάδα με 6.975 ευρώ ανά τ.μ., Παλαιό Ψυχικό 6.900 ευρώ ανά τ.μ., Φιλοθέη 6.500 ευρώ ανά τ.μ., περιοχή Χίλτον 6.400 ευρώ ανά τ.μ., Παλαιά Παραλία Θεσσαλονίκης 6.200 ευρώ ανά τ.μ., Βούλα 6.000 ευρώ ανά τ.μ., Πειραϊκή 6.000 ευρώ ανά τ.μ., Πάρος 5.300 ευρώ ανά τ.μ., Κηφισιά και Ελληνικό με 5.200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Από την άλλη, αν κάποιος αναζητήσει παλαιότερα ακίνητα, τότε η υψηλότερη τιμή πώλησης που καταγράφηκε το 2024 από τη RE/MAX Ελλάς είναι στη Μύκονο με 6.800 ευρώ ανά τ.μ., ακολουθεί η Παλαιά Παραλία Θεσσαλονίκης με 5.400 ευρώ ανά τ.μ., η Φιλοθέη με 5.000 ευρώ ανά τ.μ., η Φρεαττύδα με 4.700 ευρώ ανά τ.μ., το Παλαιό Ψυχικό με 4.600 ευρώ ανά τ.μ., η Πειραϊκή με 4.600 ευρώ ανά τ.μ., η Γλυφάδα με 4.590 ευρώ ανά τ.μ., το Κολωνάκι με 4.400 ευρώ ανά τ.μ., η περιοχή Χίλτον με 4.200 ευρώ ανά τ.μ. και η Βούλα με 4.060 ευρώ ανά τ.μ.

Απαντήσεις

Την ίδια στιγμή πρόσφατη έρευνα της Eurobank, την οποία υπογράφουν ο επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου κ. Τάσος Αναστασάτος και οι ερευνητές κ.κ. Θεόδωρος Ράπανος και Στέλιος Γώγος, δίνει απαντήσεις στο ερώτημα γιατί η αγορά κατοικίας γίνεται λιγότερη προσιτή, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «τα χρόνια μετά την πανδημία, η αγορά ακινήτων σημείωσε δυναμική ανάκαμψη, με σημαντική αναθέρμανση του αγοραστικού ενδιαφέροντος, αύξηση του αριθμού των συναλλαγών και άνοδο των τιμών σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά της προ κρίσης χρέους περιόδου, ενώ ανέκαμψε έντονα και η οικοδομική δραστηριότητα. Παράλληλα όμως η οικονομική προσιτότητα των ακινήτων επιδεινώθηκε, με αποτέλεσμα η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας να επιβαρύνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον προϋπολογισμό πολλών νοικοκυριών».

Στην ίδια έρευνα αναφέρεται ότι η δυναμική ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων μετά την πανδημία, δίνει ώθηση στην κατασκευαστική δραστηριότητα που είχε πληγεί από την κρίση χρέους, διαχέοντας θετικές επιδράσεις στην οικονομία.

Ο κίνδυνος

Βραχυχρόνια, η προσφορά κατοικιών προσαρμόζεται με χρονική υστέρηση στην αυξανόμενη ζήτηση, μακροχρόνια ελλοχεύει ο κίνδυνος να μονοπωλήσει τις επενδύσεις αν οι λοιπές επενδύσεις δεν αυξηθούν εξίσου ταχέως.

Ωστόσο, η άνοδος των τιμών των κατοικιών, ταχύτερη σε σχέση με τα εισοδήματα, έχει επιδεινώσει την προσιτότητά τους, η οποία ωστόσο παραμένει καλύτερη σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο και συγκρίσιμη (αν και λίγο μικρότερη) με την αντίστοιχη στις άλλες χώρες της ευρωζώνης.

Εν τούτοις, η επιδείνωσή της συνιστά πηγή ανησυχίας καθόσον αποτελεί φαινόμενο με σημαντικές οικονομικές αλλά και κοινωνικές επιπτώσεις, ειδικότερα σε συνδυασμό με τη σημαντική αύξηση του κόστους διαβίωσης την τελευταία τριετία.