Η νέα χρονιά βρίσκει το θέατρο σε μια καλή του στιγμή. Ανανεωμένο, με τη ματιά στραμμένη προς το καινούργιο και – γιατί όχι – στο μη αναμενόμενο, αισιοδοξεί να αφήσει πίσω τις πληγές της πανδημίας, να προχωρήσει. Το 2023 μοιάζει να θέλει πολλά να μας δείξει και να μας πει. Ηρθε η στιγμή του.

Πρεμιέρες στη σκηνή

Μια καινούργια στέγη και μια ενδιαφέρουσα συνεργασία εγκαινιάζονται με την παράσταση «Η άνοδος του Αρτούρου Ούι» του Μπέρτολντ Μπρεχτ: Στην Κυψέλη, στο θέατρο ARK (Δροσοπούλου 197), ο Γιώργος Χρυσοστόμου πρωταγωνιστεί και ο Αρης Μπινιάρης σκηνοθετεί αυτό το παραβολικό έργο όπου ο συγγραφέας σχολιάζει τους μηχανισμούς που γεννούν τον φασισμό. Είναι βασισμένο στον «Ριχάρδο Γ΄» του Σαίξπηρ και ο Μπρεχτ το έχει μεταφέρει στο γκανγκστερικό περιβάλλον του Μεσοπολέμου. Η πρεμιέρα θα δοθεί στις 25/1.

Ο Γιάννης Χουβαρδάς επιστρέφει στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν για να ανεβάσει την «Παρεξήγηση» του Αλμπέρ Καμί. Το θεατρικό του νομπελίστα συγγραφέα, προάγγελος του Θεάτρου του Παραλόγου, αποτελεί μια μελέτη για τη σύγκρουση του ανθρώπου με τη μοίρα. Το αθώο αλλά μοιραίο λάθος και οι συνέπειές του βρίσκονται στο επίκεντρο, με πρωταγωνιστές τη μάνα, την κόρη και τον γιο. Με τη Μαριάννα Κάλμπαρη, την Πηνελόπη Τσιλίκα, τον Αναστάση Ροϊλό, τη Φλομαρία Παπαδάκη και τον Blaine L. Reininger, που υπογράφει και τη μουσική. Στη σκηνή της οδού Φρυνίχου, από 3 Φεβρουαρίου.

«Μια νύχτα στην Επίδαυρο» είναι η νέα μουσική δουλειά του Νίκου Καραθάνου που θα ανέβει στη σκηνή Κοτοπούλη-Ρεξ του Εθνικού Θεάτρου. Ανάμεσα σε φάρσα, κωμωδία και τραγωδία, με θέμα το θέατρο αλλά και τη ζωή, η παράσταση ξεκινά από εκεί που τελειώνει η σκηνή και κάνει ένα σχόλιο για όλα εκείνα που είμαστε εμείς σήμερα. Το κείμενο συνυπογράφουν, μαζί με τον σκηνοθέτη, η Λένα Κιτσοπούλου και ο Γιάννης Αστερής. Παίζουν: Χάρις Αλεξίου, Θανάσης Αλευράς, Νίκος Καραθάνος, Εμιλυ Κολιανδρή, Χρήστος Λούλης, Ζέτα Μακρυπούλια, Βασίλης Παπαβασιλείου, Πάνος Παπαδόπουλος, Ελλη Πασπαλά, Αγγελος Τριανταφύλλου, Λυδία Φωτοπούλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη κ.ά. Από τις 22 Φεβρουαρίου.

Η νουβέλα του Τόμας Μαν «Ο Θάνατος στη Βενετία» μεταφέρεται στη σκηνή του θεάτρου Πορεία σε διασκευή του Στρατή Πασχάλη και σκηνοθεσία του Γιώργου Παπαγεωργίου. Γραμμένη το 1912, έναν χρόνο μετά τις διακοπές του συγγραφέα στη Βενετία, εμπεριέχει τις εμπειρίες και τις σκέψεις του. Κεντρικός ήρωας ο μεσήλικας επιτυχημένος συγγραφέας που έλκεται από έναν νεαρό που παραθερίζει στο ίδιο ξενοδοχείο με εκείνον – κι ενώ οι φήμες για τον θανατηφόρο λοιμό εξαπλώνονται στην ιταλική πόλη. Το μυθιστόρημα ενέπνευσε και στον Λουκίνο Βισκόντι την ομώνυμη εμβληματική ταινία. Παίζουν: Νίκος Χατζόπουλος, Ορέστης Χαλκιάς, Γιάννης Λεάκος, Γρηγορία Μεθενίτη, Γιάννης Μαστρογιάννης. Πρεμιέρα στις 28 Φεβρουαρίου.

Ο Πέτερ Στάιν στον Πειραιά

Ο γερμανός σκηνοθέτης Πέτερ Στάιν σκηνοθετεί τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Με την επέτειο για τα 400 χρόνια από τη γέννηση του γάλλου δημιουργού να λειτουργεί ως αφορμή για την επιλογή του έργου που έχει ανεβάσει ξανά ο Στάιν, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΘΠ Λευτέρης Γιοβανίδης τον κάλεσε στον Πειραιά. Ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος ανέλαβε να παίξει τον ρόλο του Αλσέστ, του κορυφαίου ίσως ήρωα του μολιερικού σύμπαντος. Η παράσταση ανεβαίνει σε μετάφραση της Λουίζας Μητσάκου. Παίζουν επίσης: Παρασκευή Δουρουκλάκη, Νάνσυ Μπούκλη, Δημήτρης Ντάσκας κ.ά. Η πρεμιέρα είναι προγραμματισμένη για μετά το Πάσχα, στις 19 Απριλίου.

Η χρονιά της Ελευσίνας

Η Ελευσίνα και τα μυστήριά της: Το 2023 είναι η χρονιά της, η ελληνική χρονιά της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Ολα θα αρχίσουν με την Τελετή Εναρξης στις 4 Φεβρουαρίου και το Μυστήριο 0. Σε μια ιδέα του Μιχαήλ Μαρμαρινού, γενικού καλλιτεχνικού διευθυντή της διοργάνωσης και σκηνοθεσία του βρετανού σκηνοθέτη Κρις Μπάλντγουιν, η έναρξη θα διεξαχθεί στο παραλιακό μέτωπο της πόλης, σηματοδοτώντας την «Αφιξη του Αξιοσημείωτου». Παράλληλα τέσσερις ανθρώπινες πομπές από την Ελλάδα και την Ευρώπη θα φτάνουν στην Ελευσίνα από στεριά και θάλασσα. Η λήξη της στις 21 Νοεμβρίου θα ολοκληρώσει το ταξίδι της.

Ανάμεσα στο πλούσιο πρόγραμμα των εκδηλώσεων που θα παρουσιαστούν ας ξεχωρίσουμε τη νέα παράσταση του Ρομέο Καστελούτσι σε παγκόσμια πρεμιέρα. Είναι το Μυστήριο 11 Ma, ειδικά σχεδιασμένο για τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας. Μια σύγχρονη τελετουργία με πρωταγωνιστή έναν μητροκτόνο, ο οποίος περιβάλλεται από πληθώρα τραγουδιών που εκτελούνται ζωντανά, με στόχο να επαναπροσδιορίσουν τον δεσμό με τη μητέρα του. Για 11 παραστάσεις – μία εκ των οποίων αποκλειστικά για Ελευσίνιους.

Οι παραστάσεις στο ΚΘΒΕ

Ενα πλούσιο ρεπερτόριο και μια σειρά από ενδιαφέρουσες συνεργασίες με σκηνοθέτες προτείνει το ΚΘΒΕ: «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορνάρου από την Αργυρώ Χιώτη (πρεμιέρα18/1/), «Η τριλογία του παραθερισμού» του Κάρλο Γκολντόνι από τον Γιάννη Σκουρλέτη (από 21/1), «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» του Μολιέρου, που σκηνοθετεί ο Θοδωρής Αμπαζής με πρωταγωνιστή τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ΚΘΒΕ Αστέριο Πελτέκη (25/2), «Οι εχθροί» του Ισαάκ-Μπάσεβις Σίνγκερ σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού (από 10/3) και «Ο επιθεωρητής» του Νικολάι Γκόγκολ σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα (από 24/3).

Το Φεστιβάλ ετοιμάζεται

Οι προτάσεις έχουν κατατεθεί και είναι πολλές, οι συνεργασίες έχουν αρχίσει να στήνονται – ντόπιες και διεθνείς, καθώς το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου μοιάζει να αχνοφέγγει στον ορίζοντα. Η Κατερίνα Ευαγγελάτου σε αυτή τη νέα τριετή θητεία της, που ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο, βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας. Ανάμεσα στην Πειραιώς 260, το Ηρώδειο και την Επίδαυρο, Μικρή και Μεγάλη, θα συμπληρωθεί το παζλ του Φεστιβάλ.

Προς το παρόν για το Φεστιβάλ Επιδαύρου έχουν «κλείσει» οι παραστάσεις των κρατικών σκηνών: Το Εθνικό Θέατρο κατεβαίνει με τον «Ιππόλυτο» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου και τους «Σφήκες» του Αριστοφάνη από τη Λένα Κιτσοπούλου. Οσο για το ΚΘΒΕ έχει καταλήξει στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη που θα σκηνοθετήσει ο Χρήστος Σουγάρης σε μουσική του Στέφανου Κορκολή.

Ελλη Λαμπέτη, 40 χρόνια

Λένε πως ουδείς αναντικατάστατος, και μάλλον έχουν δίκιο, αλλά η περίπτωση της Ελλης Λαμπέτη μπορεί να είναι από εκείνες τις μικρές-μεγάλες εξαιρέσεις. Στις 3 Σεπτεμβρίου συμπληρώνονται 40 δεκαετίες από τον θάνατό της (1926-1983). Ηταν 57 χρόνων και το αποτύπωμά της δεν έχει σβήσει.

Καλή χρονιά…