Θοδωρής Λαϊνάς

Ζητήσαμε από τον δρα Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Λιέγης κ. Θεόδωρο Νάκο να μας πει τι έχουμε να περιμένουμε τα επόμενα χρόνια στη διαστημική εξερεύνηση.

Διεθνής ομάδα ερευνητών εντόπισε μια ομάδα άστρων στον γαλαξία μας την ύπαρξη των οποίων αγνοούσαμε μέχρι σήμερα. Πρόκειται για μοναχικά άστρα που κινούνται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από εκείνη των συμβατικών. Αυτού του είδους τα άστρα ονομάζονται άστρα υπερυψηλής ταχύτητας τα οποία σπάνε τα βαρυτικά δεσμά του γαλαξία μας και μπορούν να τον… εγκαταλείψουν. Μέχρι σήμερα είχαν εντοπιστεί 18 τέτοια άστρα που όλα βρίσκονται στο κέντρο του Γαλαξία και ένας σύνθετος κοσμικός μηχανισμός κυριολεκτικά τα εκτοξεύει έξω από αυτόν. Τώρα εντοπίστηκαν 20 νέα άστρα υπερυψηλής ταχύτητας με χαρακτηριστικά εντελώς διαφορετικά από εκείνα που γνωρίζουμε.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε μια σειρά από εικόνες του Μ83 και οι τεχνικοί της NASA δημιούργησαν ένα «μωσαικό» του γαλαξία το οποίο αναμένεται να βοηθήσει τους επιστήμονες στην καλύτερη μελέτη του. Στην νέα εικόνα που δημιουργήθηκε διακρίνονται καθαρά χιλιάδες αστρικά σμήνη, εκατοντάδες χιλιάδες μεμονωμένα άστρα και πολλά σουπερνόβα.

Μια εικόνα από ένα εντυπωσιακό όσο και ενδιαφέρον κοσμικό φαινόμενο κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο NuSTAR. Το τηλεσκόπιο «στόχευσε» ένα νεφέλωμα που δημιουργήθηκε από την αυτοκαταστροφή ενός άστρου που βρισκόταν σε απόσταση 17 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Διαβήτη. Το νεφέλωμα έχει λάβει ένα σχήμα που θυμίζει ανθρώπινο χέρι για αυτό και οι επιστήμονες που είδαν την εικόνα του έδωσαν τον χαρακτηρισμό «Το χέρι του Θεού».

Διεθνής ομάδα ερευνητών κατάφερε να εξακριβώσει την απόχρωση του δέρματος ορισμένων ειδών που κολυμπούσαν στις θάλασσες και στους ωκεανούς του προϊστορικού κόσμου. Όλα είχαν, όπως φαίνεται, σκουρόχρωμη απόχρωση.

Οταν ξεκίνησε η μαζική ανακάλυψη πλανητών μακριά από το ηλιακό μας σύστημα αρχικά εντοπίζονταν γιγάντιοι πλανήτες με μέγεθος παρόμοιο ή και πολλαπλάσιο από αυτό του Δία. Προοδευτικά άρχισαν να εντοπίζονται και μικρότεροι πλανήτες ανάμεσα τους και πλανήτες με μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από αυτό της Γης. Οι ειδικοί ονόμασαν αυτούς τους πλανήτες «Υπερ-Γαίες» (super earths) και τα τελευταία χρόνια γίνονται συνεχείς μελέτες και παρατηρήσεις σε αυτούς. Μια νέα μελέτη αναφέρει ότι στις Υπερ-Γαίες είναι πιθανό να αναπτύσσονται κλιματικές και γεωλογικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης, να είναι δηλαδή κατοικήσιμοι και άκρως φιλόξενοι στη παρουσία της ζωής.

To πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Ηλιου αλλάζει πολικότητα κάθε 11 χρόνια.

Τα πρώτα απολιθώματα του εντοπίστηκαν το 1969 στις ΗΠΑ και έκτοτε οι ειδικοί ερίζουν για την ταυτότητα και τις συνήθειες του. Πρόκειται για ένα παράξενο στην όψη θαλάσσιο πλάσμα που ζούσε πριν από εκατοντάδες εκ. έτη και θεωρείται ένας από τους προγόνους των καρχαριών. Ομάδα ειδικών που μελέτησαν εκ νέου τα απολιθώματα θεωρούν ότι έχουν απαντήσεις που ξεκαθαρίζουν ορισμένες πτυχές της ζωής αυτού του μεγάλου ψαριού που ονομάστηκε Bandiranga.

Μια πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα όσο και εντυπωσιακή ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες στις ΗΠΑ με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer. Οι ερευνητές παρατήρησαν 44 καφέ νάνους, κοσμικά σώματα που οι ειδικοί ονομάζουν «αποτυχημένα άστρα». Οπως διαπίστωσαν στους καφέ νάνους εξελίσσονται ακραίες «καιρικές» συνθήκες. Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια «είδαν» τρομερές θύελλες σε περίπου 20 καφέ νάνους.

Ομάδα Αμερικανών αστρονόμων στόχευσε τις κάμερες ορατού και υπέρυθρου φωτός του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble στα βάθη του Σύμπαντος και μετά από επίμονη παρατήρηση αποκαλύφθηκαν και φωτογραφήθηκαν περίπου 3 χιλιάδες άγνωστοι μέχρι σήμερα γαλαξίες. Ορισμένοι εξ αυτών σχηματίστηκαν λίγο μετά την Μεγάλη Εκρηξη. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη του Σύμπαντος.

Ενας από τους τομείς που παρουσιάζουν ιδιαίτερη άνθηση και εμφανίζουν ενδιαφέροντα αλλά και εντυπωσιακά σε πολλές περιπτώσεις αποτελέσματα είναι αυτός των προηγμένων επιστρώσεων οι οποίες αποτελούν προϊόν των ερευνών του κόσμου της νανοτεχνολογίας.

Εντοπίστηκαν στο Βέλγιο πολλά απολιθώματα ενός αιλουροειδούς που ζούσε πριν από 55 εκ. έτη και, σύμφωνα με τους ειδικούς, ανήκουν σε ένα είδος που θα πρέπει να θεωρείται ένας από τους πρόγονους πολλών σύγχρονων σαρκοβόρων θηλαστικών όπως οι σκύλοι, οι γάτες, οι νυφίτσες, τα λιοντάρια, οι τίγρεις, οι αρκούδες, ακόμη και οι φώκιες.

Αμερικανός επιστήμονας υποστηρίζει ότι τη Γη περιβάλλει ένας δακτύλιος σκοτεινής ύλης η παρουσία του οποίου προσθέτει… κιλά στην κοσμική ζυγαριά και αυξάνει το βάρος του πλανήτη μας.

Εντοπίστηκαν γιγάντιες ποσότητες κοσμικής σκόνης στο εσωτερικό ενός υπερκαινοφανούς αστέρα. Η ανακάλυψη δείχνει τον κρίσιμο ρόλο που παίζουν οι εκρήξεις σουπερνόβα στην εξέλιξη του Σύμπαντος.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ένα ακόμη εξωπλανήτη. Πρόκειται για ένα πλανήτη με ορισμένα του χαρακτηριστικά να είναι κοινά με αυτά της Γης.

Οι δορυφόροι της NASA και της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ) κατέγραψαν εικόνες από το Διάστημα της λεγόμενης «πολικής δίνης», το μετεωρολογικό φαινόμενο στο οποίο οφείλονται οι ακραίες χαμηλές θερμοκρασίες που πλήττουν τις ΗΠΑ τα τελευταία 24ωρα. Οι δύο υπηρεσίες εδωσαν στη δημοσιότητα μια εξ αυτών στην οποία διακρίνεται το παγώμενο... πέπλο που έχει καλύψει τις βορειοανατολικές περιοχές των ΗΠΑ.

H πρώτη σημαντική επιστημονική είδηση για το 2014 μας έρχεται από το... Διάστημα. Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες μελέτησαν επί μήνες δύο εξωηλιακούς πλανήτες και έκαναν ενδιαφέρουσες ατμοσφαιρικές παρατηρήσεις. Οι δύο ομάδες δημοσίευσαν ταυτόχρονα στην επιθεώρηση «Nature» τις ανακαλύψεις τους οι οποίες λογίζονται από την επιστημονική κοινότητα ως το… πρώτο μετεωρολογικό δελτίο που έχει υπάρξει για πλανήτες που βρίσκονται μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Η γνώση μετεωρολογικών δεδομένων είναι κρίσιμος παράγοντας για τον εντοπισμό κατοικήσιμων πλανητών.

Μια νέα εταιρεία που ιδρύθηκε στο Σαν Φρανσίσκο θέλει να φέρει επανάσταση στον τομέα των οπτικοακουστικών μέσων. Ως πρώτο δείγμα του τι φιλοδοξεί να κάνει η εταιρεία Skybox Imaging δημιούργησε το πρώτο βίντεο της Γης σε υψηλή πιστότητα (HD) με εικόνες που έχουν ληφθεί από το Διάστημα.

Η αμερικανική εταιρεία World View Experience ανακοίνωσε ότι θα προσφέρει σε δύο χρόνια από σήμερα αυτό ακριβώς που λέει το όνομα της. Θα δίνει δηλαδή την ευκαιρία σε όποιος το επιθυμεί να έχει μια ανεπανάληπτη εμπειρία θέασης του πλανήτη. Η εταιρεία κατασκευάζει ένα νέο μέσο μεταφοράς ανθρώπων έξω από την ατμόσφαιρα της Γης. Πρόκειται για μια κάψουλα την οποία οι δημιουργοί της ονομάζουν «γόνδολα» αφού μέσα σε αυτή οι επιβάτες θα… πλέουν στο Διάστημα απολαμβάνοντας την μοναδική θέα του πλανήτη μας.

Θα μπορούσε να είναι σκηνή από κινηματογραφική ταινία αλλά είναι μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνοι ασφαλείας των τραπεζών. Οι ληστές τραπεζών βρήκαν ένα νέο τρόπο να τις κλέβουν χρησιμοποιώντας τη σύγχρονη τεχνολογία. Το μόνο που χρειάζονται πλέον είναι ένα απλό… φλασάκι USB.