Σκηνές που δεν τιμούν τη σύγχρονη Ελλάδα είχαν την τύχη – ατυχία να αντιμετωπίσουν περαστικοί το απόγευμα της Τετάρτης έξω από την Εθνική Πινακοθήκη, εκεί όπου δύο ημέρες πριν, βουλευτής της Νίκης προχώρησε σε βανδαλισμό εκθεμάτων που πλαισιώνουν το θέμα «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου». Σήμερα μάλιστα, η Εθνική Πινακοθήκη άνοιξε ξανά τις πόρτες της στο κοινό, μετά το περιστατικό με δράστη τον Νίκο Παπαδόπουλο, ο οποίος, με τη συνδρομή ακόμη ενός ατόμου, προκάλεσε φθορές σε τέσσερα έργα τέχνης του Χριστόφορου Κατσαδιώτη.

Με αφορμή το εκ νέου άνοιγμα της έκθεσης, προκλήθηκε ένταση στον προαύλιο χώρο, όταν ομάδα υπερορθόδοξων προπηλάκισε μέλη σωματείων από τον χώρο του πολιτισμού που διαδήλωναν ειρηνικά υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης.

Με το που άνοιξαν ένα πανό οι διαδηλωτές, που έγραφε ότι «Η Ελευθερία της Τέχνης είναι Αδιαπραγμάτευτη», άρχισαν να ακούγονται γιουχαΐσματα, ενώ κάποιοι κινήθηκαν απειλητικά εναντίον τους, φωνάζοντας «Ελλάδα σημαίνει Ορθοδοξία», «ντροπή σας αντίχριστοι», «σατανάδες» και άλλα. Ορισμένοι μάλιστα από τους φανατικούς χριστιανούς κρατούσαν εικόνες της Παναγίας και του Ιησού Χριστό και απαιτούσαν να εισέλθουν στους εκθεσιακούς χώρους της Πινακοθήκη, ενώ άλλοι κινήθηκαν απειλητικά εναντίον των διαδηλωτών, χωρίς ωστόσο να τα καταφέρουν, καθώς παρενέβησαν οι αρχές.

Οι συγκεντρωμένοι δεν απάντησαν στην πρόκληση και στη συνέχεια μπήκαν στην Πινακοθήκη για να επισκεφθούν τον χώρο που βανδαλίστηκε. Στη διαμαρτυρία τους συμμετείχαν το Σωματείο Εργαζόμενων στη Σύγχρονη Τέχνη, άτομα από το Σωματείο Εκτάκτου Προσωπικού του υπουργείου Πολιτισμού και άλλοι. Η κίνησή τους είχε ως στόχο να τονίσει τη σημασία της ελευθερίας της έκφρασης και να καταδείξει τις επιπτώσεις της βίας και της λόγικης λογοκρισίας στον χώρο της τέχνης.

Ανέπαφο το σκηνικό μέχρι τη λήξη της έκθεσης

Μετά το περιστατικό της Δευτέρας, η επιμελήτρια της έκθεσης και διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Συραγώ Τσιάρα, σε συνεννόηση με τον καλλιτέχνη, αποφάσισε να διατηρήσει ορατά τα ίχνη της επίθεσης.

Οι υπεύθυνοι της έκθεσης ανέφεραν συγκεκριμένα ότι δε θα πειραχτεί τίποτε και πως θα παραμείνουν οι σπασμένες εικόνες στο έδαφος μέχρι την ημερομηνία λήξης της έκθεσης, τον Σεπτέμβριο. Η απόφαση αυτή αποτελεί μια συμβολική πράξη, που υπογραμμίζει την ανάγκη για διάλογο και κατανόηση μεταξύ των διαφορετικών απόψεων.

Έτσι, οι τέσσερις πίνακες του Κατσαδιώτη παραμένουν στο δάπεδο, με δύο εξ αυτών να έχουν τις γυάλινες προθήκες σπασμένες. Όπως αναφέρεται σε συνοδευτικό κείμενο που εκτίθεται πλέον στον χώρο – και έχει μεταφραστεί και στα αγγλικά – η επιλογή αυτή δεν αποτελεί παράλειψη αποκατάστασης, αλλά συνειδητή απόφαση που επιδιώκει να αναδείξει τη βία ως κοινωνικό σύμπτωμα.

Μάλιστα αύριο, Πέμπτη 13 Μαρτίου, η Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου απευθύνει πρόσκληση στις 12.30, σε ξενάγηση στην έκθεση, η οποία θα πραγματοποιηθεί από την κ. Τσιάρα στα ελληνικά.

Αναζητούν οι αρχές τον συνεργό

Παράλληλα, οι αρχές εξετάζουν το υλικό από τις κάμερες ασφαλείας της Πινακοθήκης, προκειμένου να ταυτοποιήσουν το δεύτερο άτομο που συνόδευε τον βουλευτή κατά τη διάρκεια της επίθεσης.

Η αστυνομία συνεχίζει την προανακριτική διαδικασία, ενώ η υπόθεση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στον καλλιτεχνικό και πολιτικό κόσμο.