Πόσο ευάλωτες μπορεί να είναι ή να γίνουν οι έξυπνες πόλεις σε περίπτωση που κάποιος επιχειρήσει να τις πλήξει ηλεκτρονικά; Πόσο σημαντική είναι η Κυβερνοασφάλεια για την λειτουργία και ανθεκτικότητα των σύγχρονων πόλεων μας; Σε αυτά και άλλα πολλά απαντάνε τα άρθρα που υπογράφουν άνθρωποι με γνώση και εμπειρία στο χώρο

Ο Δρ. Γιώργος Αποστολόπουλος Διευθυντής Επιχειρησιακής Ανάπτυξης – Μέλος ΔΣ της OTS αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Στο τοπίο της σύγχρονης αστικής ανάπτυξης η έννοια των έξυπνων πόλεων προβάλλεται ως ένα νέο πλαίσιο διαβίωσης, υποσχόμενο βιωσιμότητα και διασύνδεση. Οι πόλεις που έχουν ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι εκμεταλλεύονται προηγμένες τεχνολογίες για την μέγιστη αξιοποίηση των πόρων (ανθρώπινων και μη), την ομαλότερη ροή των λειτουργιών τους και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων τους.

Η OTS, για 30 συναπτά έτη συνεισφέρει ουσιαστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης, υποστηρίζοντας με προϊόντα και υπηρεσίες το σύνολο του φάσματος αυτής. Το όραμά της για την έξυπνη πόλη αποτελεί ένα μοντέλο καινοτομίας, που στοχεύει στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, αλλά και στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας των πόλεων. H ομαλή λειτουργία αυτών των ψηφιακών οικοσυστημάτων, επιτάσσει την ενσωμάτωση δομικών δικλείδων ασφαλείας σε πολλαπλά επίπεδα και ειδικά στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας. Οι προκλήσεις είναι πολυποίκιλες και διαρκώς αυξανόμενες:

  • H πολυπλοκότητα και η κλίμακα των διασυνδεδεμένων συσκευών και συστημάτων εντός μιας έξυπνης πόλης, αποτελούν μια μεγάλη πρόκληση σε επίπεδο ασφάλειας. Με πολλαπλά σημεία πρόσβασης και αισθητήρες που συλλέγουν και μεταδίδουν δεδομένα, κάθε κόμβος γίνεται δυνητικό σημείο εισόδου για κυβερνοεπιθέσεις. Η προστασία του περίπλοκου αυτού δικτύου απαιτεί ισχυρά μέτρα αυθεντικοποίησης των συσκευών, την κρυπτογράφηση της μετάδοσης δεδομένων και τη συνεχή παρακολούθηση για ανωμαλίες ή εισβολές.
  • Απαρχαιωμένα Πληροφοριακά Συστήματα. Ο εκσυγχρονισμός των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων λειτουργίας των πόλεων έχει βαρύνουσα σημασία, σε επίπεδο κυβερνοασφάλειας, για την εύρυθμη λειτουργία των έξυπνων πόλεων. Η ασφάλεια των κρίσιμων υποδομών και δικτύων κρίνεται ημιτελής, εάν τα παραγόμενα δεδομένα καταλήγουν σε απαρχαιωμένα, κατακερματισμένα πληροφοριακά συστήματα. Η επιχειρησιακή συνέχεια, διαλειτουργικότητα και απρόσκοπτη παροχή εξωστρεφών υπηρεσιών προς τους πολίτες, επιτάσσει την υιοθέτηση τεχνολογικά σύγχρονων ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων.
  • Η ποικιλία των εμπλεκόμενων φορέων στην ανάπτυξη και τη διαχείριση των υποδομών της έξυπνης πόλης, προσθέτει άλλο ένα επίπεδο πολυπλοκότητας. Η συνεργασία μεταξύ δημόσιων αρχών, ιδιωτικών επιχειρήσεων, προμηθευτών τεχνολογίας και πολιτών είναι σημαντική. Ωστόσο, οι διαφορές που εντοπίζονται στα πρωτόκολλα και τα πρότυπα ασφαλείας που εφαρμόζουν οι ετερόκλητες αυτές οντότητες, αλλά και η διαφορετικότητα στον τρόπο που προτεραιοποιούν τις ανάγκες τους σε επίπεδο προστασίας, αποτελούν πρόκληση στην εφαρμογή συνολικών μέτρων κυβερνοασφάλειας σε ολόκληρο το οικοσύστημα.

Η προσέγγισή της OTS για την κυβερνοασφάλεια στις έξυπνες πόλεις περιλαμβάνει:

  • Την προστασία των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και συστημάτων της έξυπνης πόλης.
  • Την προστασία των παραγόμενων δεδομένων των πολιτών και του οργανισμού
  • Την προστασία των κρίσιμων υποδομών που είναι ζωτικής σημασίας για τους πολίτες της πόλης
  • Την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των χρηστών

Αυξανόμενες προκλήσεις στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας

H μαγεία των τεχνολογικών επιτευγμάτων, όπως αυτά εφαρμόζονται στον τομέα των έξυπνων πόλεων, συμβαδίζει με τις διαρκώς αυξανόμενες προκλήσεις για την κυβερνοασφάλεια. Καθώς οι πόλεις συνεχίζουν το ταξίδι της τεχνολογικής μετεξέλιξης τους, η προσοχή στην αντιμετώπιση των κινδύνων από κυβερνοεπιθέσεις πρέπει να παραμένει στο επίκεντρο των ανθρώπινων δράσεων. Μέσω της προώθησης της συνεργασίας, της επένδυσης σε ανθεκτικές αμυντικές δομές και της αξιοποίησης της τεχνολογικής καινοτομίας, οι έξυπνες πόλεις μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις και να δημιουργήσουν ένα πιο ασφαλές και ανθεκτικό αστικό τοπίο για τις μελλοντικές γενιές.

Ο Χρήστος Ηλιούδης Καθηγητής, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας αναφέρει στο city-hub:

Οι κυβερνοεπιθέσεις θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία μιας έξυπνης πόλης. Μεταξύ άλλων να προκαλέσουν άρνηση εξυπηρέτησης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, να δημιουργήσουν βλάβες σε κρίσιμες υποδομές π.χ. με επιθέσεις ransomware και να προξενήσουν αποκάλυψη των προσωπικών δεδομένων των πολιτών και να κλονίσουν την εμπιστοσύνη των χρηστών.

Η κυβερνοασφάλεια συνεισφέρει στη δημιουργία ασφαλών, αξιόπιστων, ανθεκτικών και βιώσιμων πόλεων, υποστηρίζοντας:

  • Την Ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα της έξυπνης πόλης, εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα ανάκτησης των συστημάτων και των υπηρεσιών από επιθέσεις και την προσαρμογή τους, ενδεχομένως και τον μετασχηματισμό τους σε συνθήκες κρίσης.
  • Την προστασία Υποδομών και Υπηρεσιών, προστατεύοντας τα συστήματα, τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και τις κρίσιμες υποδομές της έξυπνης πόλης από κυβερνοεπιθέσεις.
  • Την Προστασία Δεδομένων, παρέχοντας το κατάλληλο πλαίσιο διαδικασιών και τεχνολογιών για την ασφάλεια των δεδομένων που αποθηκεύονται στα συστήματα της έξυπνης πόλης καθώς και στην ανάκτηση δεδομένων σε περίπτωση συμβάντος.

Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση κυβερνοασφάλειας έχει προταθεί από την Deloitte η εφαρμογή της όμως στην Ελληνική πραγματικότητα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους:

Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τους παρακάτω πυλώνες:

1. Την Έμπιστη Ψηφιακή πλατφόρμα υπηρεσιών. Η πλατφόρμα θα πρέπει να παρέχει ασφαλείς συνδέσεις μεταξύ όλων των οντοτήτων (χρηστών, συσκευών και συστημάτων) του οικοσυστήματος της έξυπνης πόλης και να εξασφαλίζει την αυθεντικοποίηση και εξουσιοδότηση πολιτών και συσκευών με προηγμένους μηχανισμούς ασφαλείας.

2. Υποστήριξη ιδιωτικότητας από το σχεδιασμό. Οι υπηρεσίες αναπτύσσονται με την αρχή της υποστήριξης της ασφάλειας από το σχεδιασμό τους εξασφαλίζοντας την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και την διαθεσιμότητα των υπηρεσιών και των δεδομένων.

3. Το σύστημα ευφυούς ανάλυσης περιστατικών ασφάλειας και προστασίας από κυβερνοεπιθέσεις.Προστατεύει σε πραγματικό χρόνο το οικοσύστημα ψηφιακών υπηρεσιών της έξυπνης πόλης. Εξασφαλίζει την προστασία των δεδομένων και των κρίσιμων ψηφιακών υποδομών και προσαρμόζεται κάθε φορά στις ιδιαίτερες απαιτήσεις ασφάλειας του οργανισμού, αξιοποιώντας μηχανική μάθηση και την έμπιστες πηγέςκυβερνογνώσης.

4. Την Υπηρεσία Έγκαιρης Αντίδρασης και Υποστήριξη της Ανθεκτικότητας. Εξασφαλίζει την έγκαιρη και οργανωμένη αντίδραση σε περιστατικά παραβίασης με στόχο την αποφυγή ή τον περιορισμό των συνεπειών των επιθέσεων.

5. Την Ανάπτυξη δεξιοτήτων και ευαισθητοποίησης στον κυβερνοχώρο. Σημαντική συνεισφορά στην επαγρύπνηση και στη μείωση των περιστατικών ασφάλειας σε μια έξυπνη πόλη, αποτελεί η διαρκής ευαισθητοποίηση των χρηστών και η εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα κυβερνοαπειλών, με την παροχή ενημερωτικού και εκπαιδευτικού υλικού κυβερνοασφάλειας, ειδοποιήσεων αποφυγής επίκαιρων κυβερνοαπειλών και περιοδικές αναφορές καλών πρακτικών.

Ολοκληρώνοντας, η κυβερνοασφάλεια στο πλαίσιο μιας έξυπνης πόλης αποτελεί πρόκληση αλλά και μεγάλη ευκαιρία.