Στρεπτόκοκκος: Τι πρέπει να γνωρίζουμε – Ενημέρωση από τον ΕΟΔΥ

Έξι συνολικά θάνατοι παιδιών από στρεπτόκοκκο έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα το 2023. Το τραγικό περιστατικό στην Ημαθία αποτέλεσε το έκτο μεμονωμένο θάνατο από διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο που συμβαίνει φέτος στη χώρα μας.

Ο ΕΟΔΥ έσπευσε να ενημερώσει τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με περιστατικό διεισδυτικής στρεπτοκοκκικής νόσου (iGAS) από στρεπτόκοκκο ομάδας Α (Streptococcus pyogenes) σε αγοράκι ηλικίας επτά ετών, που κατέληξε στη ΜΕΘ με κλινική εικόνα σηπτικής καταπληξίας. Πρόκειται για το έκτο μεμονωμένο περιστατικό θανάτου από iGAS σε παιδί στην Ελλάδα, κατά το έτος 2023.

Στη χώρα μας, οι λοιμώξεις από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α δεν επιτηρούνταν μέσω του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων. Ο ΕΟΔΥ απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με οδηγίες σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με την αναγκαιότητα να δηλώνονται στον ΕΟΔΥ όλα τα περιστατικά της διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Εστάλησαν οδηγίες στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας σχετικά με τη διαχείριση κρουσμάτων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον και ενημερώθηκε η επιστημονική κοινότητα.

Ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με το ECDC και συμμετέχει ενεργά στο Κοινό Δίκτυο Επιδημιολογικής Επιτήρησης του νοσήματος σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και σε περίπτωση επικαιροποίησης των οδηγιών προς τις Αρχές Δημόσιας Υγείας θα ενημερώσει άμεσα το κοινό και την ιατρική κοινότητα.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον στρεπτόκοκκο

Μέσα από ενημερωτικό σημείωμα του ΕΟΔΥ οι ειδικοί παραθέτουν όλα τα δεδομένα για τον στρεπτόκοκκο μέσα από τα 6 ερωταπαντήσεις:

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι ένα κοινό βακτήριο. «Πολλοί από εμάς φέρουμε στο λαιμό και στο δέρμα μας το βακτήριο χωρίς να εμφανίζουμε συμπτώματα λοίμωξης (φορεία του παθογόνου).

Ωστόσο, το συγκεκριμένο παθογόνο μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένες περιπτώσεις λοίμωξη, ήπια ή και πιο σοβαρή.

Παρότι οι μολύνσεις με iGAS εξακολουθούν να είναι ασυνήθιστες, παρατηρήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο αύξηση των κρουσμάτων πέρα από τα αναμενόμενα επίπεδα, με βάση τις καταγραφές πρo της πανδημίας COVID-19.Η αύξηση αφορά κυρίως σε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών και δυστυχώς, καταγράφηκε μικρός αριθμός θανάτων.

1. Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος εξάπλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.

2. Ποιες λοιμώξεις προκαλεί ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α προκαλεί λοιμώξεις στο δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και την αναπνευστική οδό. Είναι υπεύθυνος για λοιμώξεις όπως αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, οστρακιά και μολυσματικό κηρίο μεταξύ άλλων. Οι λοιμώξεις αυτές σπάνια είναι σοβαρές και τα συμπτώματα υποχωρούν με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.

3. Τι είναι η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ομάδας Α;

Οι πιο σοβαρές λοιμώξεις που συνδέονται με τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α προέρχονται από το διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS). Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένα άτομο έχει ανοιχτά τραύματα που επιτρέπουν στα βακτήρια να εισέλθουν στον ιστό, από βλάβες στην αναπνευστική οδό μετά από ιογενές νόσημα ή σε άτομο που έχει μειωμένη ανοσία σε κάποια λοίμωξη λόγω υποκείμενου νοσήματος ή φαρμακευτικής αγωγής.

4. Τι συμβαίνει με την αύξηση των κρουσμάτων στα παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο;

Διεξάγονται έρευνες μετά από αναφορές για αύξηση των λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α σε παιδιά τις τελευταίες εβδομάδες, οι οποίες έχουν προκαλέσει σοβαρή νόσηση. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι κυκλοφορεί νέο στέλεχος του βακτηρίου. Η αύξηση πιθανότατα σχετίζεται με υψηλή κυκλοφορία του βακτηρίου στην κοινότητα. Δεν έχει έως τώρα αποσαφηνιστεί ο λόγος για τον οποίο παρατηρούνται υψηλότερα από τα συνηθισμένα ποσοστά αυτών των λοιμώξεων. Υπάρχει ένας πιθανός συνδυασμός παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου συγχρωτισμού σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, καθώς και της αύξησης που παρατηρείται στις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.

5. Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς;

Οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο προκαλούν διάφορα συμπτώματα όπως πονόλαιμο, πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Εάν το παιδί εμφανίζει αδιαθεσία, οι γονείς θα πρέπει να επικοινωνούν με τον γιατρό. Ειδικά, εάν:

• Τα συμπτώματα του παιδιού δεν παρουσιάζουν βελτίωση
• Το παιδί τρώει λιγότερο από το κανονικό
• Το παιδί παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης
• Το μωρό είναι κάτω των 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 38℃ ή είναι μεγαλύτερο από 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 39 ℃ ή υψηλότερη
• Το παιδί φαίνεται πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο

6. Πώς μπορεί να σταματήσει η εξάπλωση των λοιμώξεων;

Η καλή υγιεινή των χεριών και η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας είναι σημαντική για να σταματήσει η εξάπλωση του παθογόνου. Εάν τα παιδιά πλένουν σωστά τα χέρια με σαπούνι και ζεστό νερό για 20 τουλάχιστον δευτερόλεπτα, χρησιμοποιούν χαρτομάντιλο για τον βήχα και το φτάρνισμα και μένουν μακριά από τους άλλους όταν αισθάνονται αδιαθεσία, μειώνεται ο κίνδυνος μετάδοσης και νόσησης από λοιμώξεις.