Στις 3 Φεβρουαρίου, μέσα με μόλις μία ημέρα, τα χρηματιστήρια στην Κίνα κατέγραψαν απώλειες κατά σχεδόν 8%. Ήταν η μεγαλύτερη μεμονωμένη ελεύθερη πτώση μετοχών από το 2015, καθώς οι φόβοι για τις οικονομικές επιπτώσεις από τη διασπορά του κορωνοϊού αυξάνονται. Οι επενδυτές παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις με την βιομηχανία που πλήττεται όσο καμία άλλη τις τελευταίες ημέρες να είναι οι μεταφορές και τα ταξίδια.

Τις τελευταίες εβδομάδες, η χωρητικότητα στα ξενοδοχεία της Κίνας έχει πέσει στο 45% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με αναλυτές της τράπεζας Citigroup. Οι μετοχές στις τρεις μεγαλύτερες αεροπορικές εταιρείες του ασιατικού γίγαντα -Air China, China Eastern Airlines και China Southern Airlines- μειώθηκαν κατά περισσότερο από 20% από τότε που το πρώτο άτομο πέθανε από το νέο στέλεχος του κορονοϊού, γνωστό ως 2019-nCoV, στις 9 Ιανουαρίου. Ο αριθμός των νεκρών ξεπερνά τους 490 και ήδη καταγράφηκε δεύτερος θάνατος εκτός της ηπειρωτικής χώρας.

«Οι επενδυτές στην κινεζική αεροπορία έχουν δίκιο να είναι νευρικοί» επισημαίνει ο Economist, αναφέροντας ότι ανάλογες πανδημίες στο παρελθόν είχαν προκαλέσει τεράστιες απώλειες στις αεροπορικές πτήσεις. Oι μηνιαίοι αριθμοί επιβατών στις ασιατικές αερογραμμές έπεσαν κατά 35% μετά την εκδήλωση του SARS το 2003 και μόνο για τον αερομεταφορέα του Χονγκ Κονγκ Cathay Pacific, η κυκλοφορία μειώθηκε σχεδόν κατά 80%. Ο αντίκτυπος σε ορισμένες αεροπορικές εταιρείες όταν ενέσκηψε ο Ebola που ξεκίνησε στη Δυτική Αφρική το 2014, ήταν ακόμη πιο σοβαρός. Για παράδειγμα, οι διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο της Σιέρρα Λεόνε είχαν μειωθεί σχεδόν κατά 93%!

Συγκριτικά με προηγούμενες πανδημίες ο Έμπολα και ο SARS είχαν πλήξει δυσανάλογα τις αεροπορικές εταιρείες και φαίνεται ότι αυτός θα είναι ο κανόνας και με τον κορωνοϊό. Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις, από τη στιγμή που θα ξεσπάσει μια επιδημία, η εναέρια κυκλοφορία θα επανέρθει σε κανονικά επίπεδα μετά από 7 ακόμη και 9 μήνες.

Με τον SARS συγκεκριμένα η κανονικότητα επανήλθε πολύ αργότερα, το ίδιο και με τον MERS (κορωνοϊός αναπνευστικού συνδρόμου Μέσης Ανατολής) που εμφανίστηκε στη Σαουδική Αραβία το 2015, καθώς και με τον ιό Ζίκα στη Βραζιλία. Ακόμη χειρότερα ήταν με την επιδημία του Έμπολα όπου χρειάστηκε πολύ περισσότερος χρόνος για να ανακάμψει η κατάσταση.

Οι τουρίστες και οι επαγγελματίες ταξιδιώτες μπορεί να πιστεύουν ότι η διαμονή μακριά από τις πληγείσες περιοχές είναι η λογική αντίδραση στη διάρκεια αυτών των επιδημιών. Ωστόσο, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι το 90% των οικονομικών απωλειών στη διάρκεια ανάλογων κρίσεων, προέρχεται από τις σπασμωδικές και υπερβολικές αντιδράσεις του κόσμου που επιθυμεί να αποφύγει το ενδεχόμενο μόλυνσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Τανζανία, μια χώρα που γεωγραφικά βρίσκεται 4.820 μίλια μακριά από το σημείο που ξέσπασε ο Έμπολα και όπου δεν σημειώθηκε ούτε ένα κρούσμα, οι κρατήσεις στα ξενοδοχεία μειώθηκαν έως και 50% τον Οκτώβριο του 2014, εξαιτίας ανησυχιών για τον ιό.

Ο SARS είχε επίσης συνέπειες πολύ πέρα από την ασιατική ήπειρο. Μια πτώση στις αεροπορικές μετακινήσεις στη Βόρεια Αμερική που είχε προκληθεί από το ξέσπασμα του ιού είχε προκαλέσει ένα κύμα πτώχευσης και συγχώνευση αεροπορικών εταιρειών που έδρευαν εκεί, μολονότι αυτές είχαν αποδυναμωθεί ήδη οικονομικά από την ύφεση που ακολούθησε τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Ακυρώσεις πτήσεων σύγχυση επιβατών

Η τουριστική βιομηχανία θα πρέπει να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο μεγάλης αναστάτωσης καθώς οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο επιβάλλουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις προκειμένου να ανακόψουν την εξάπλωση της νόσου. Στις 3 Φεβρουαρίου τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ένας από τους μεγαλύτερους κόμβους αερομεταφορών του κόσμου, δήλωσαν ότι θα αναστείλουν τις πτήσεις από και προς τους κινεζικούς προορισμούς εκτός του Πεκίνου. Και βέβαια δεν είναι η τελευταία χώρα που το πράττει.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες Delta Air Lines, American Airlines και United Airlines ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν τις πτήσεις τους προς την Κίνα. Άμεσα οι τιμές των μετοχών και στις τρεις εταιρείες έπεσαν -σχεδόν 4% για την United Airlines, περισσότερο από 3% για την American Airlines και σχεδόν 2,5% για τη Delta- καθώς οι ανησυχίες για τον ιό οδήγησαν σε μια ευρεία πτώση της αγοράς. Λίγες ώρες αργότερα, η κυβέρνηση Τραμπ απαγόρευσε την είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες σε οποιονδήποτε ξένο υπήκοο είχε ταξιδέψει στην Κίνα τις τελευταίες 14 ημέρες, αποκλείοντας τα μέλη των οικογενειών Αμερικανών πολιτών ή μόνιμων κατοίκων.

Στη Βρετανία, η British Airways ανέστειλε όλες τις πτήσεις από και προς Πεκίνο και Σαγκάη έως τα τέλη Φεβρουαρίου και το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε για αποφυγή των μη απαραίτητων επισκέψεων στην Κίνα.

Εκατομμύρια ταξιδιώτες σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται σε απόγνωση. Χιλιάδες είναι εκείνοι που επιχειρούν να πάρουν τα χρήματά τους πίσω, άλλοι δεν είναι σίγουροι αν θα αναβάλλουν το ταξίδι τους για το μέλλον ή αν το ακυρώσουν οριστικά και το σοκ είναι μεγάλο για πολλές ασιατικές χώρες που εξαρτώνται από τους Κινέζους τουρίστες. Αναλυτές προβλέπουν ότι χώρες όπως η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία, η Ιαπωνία ή η Σιγκαπούρη θα υποστούν τεράστιο πλήγμα τις επόμενες εβδομάδες γενικότερα σε ό, τι αφορά τον τουρισμό.