Για τους αντιπάλους τους είναι ένας ομοφοβικός ρατσιστής. Για τους υποστηρικτές του είναι απλά ο σωτήρας που ήρθε να σώσει τη χώρα η οποία μαστίζεται από το έγκλημα και τη φτώχεια. Το σίγουρο πάντως είναι ότι ξέρει να παίζει καλά το χαρτί της ανασφάλειας και του φόβου των συμπατριωτών του για την ίδια τους την επιβίωση. Έστω και με την επικίνδυνη ημιμάθειά του και τις αμφιλεγόμενες προτάσεις του.

Ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο σε πρόσφατες αμφιλεγόμενες δηλώσεις του είπε ότι “ελπίζει να δει τους εγκληματίες να πεθαίνουν στους δρόμους σαν τις κατσαρίδες”. Και αυτό -συμπλήρωσε- θα είναι το αποτέλεσμα της σκληρής νομοθεσίας που προωθεί προκειμένου να προστατέψει τους πολίτες αλλά και τις δυνάμεις ασφαλείας οι οποίες πυροβολούν κατά ατόμων που προβαίνουν σε αξιόποινες πράξεις.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος δήλωσε επίσης πως ελπίζει ότι το Κογκρέσο θα εγκρίνει τα σχέδιά του για επέκταση του άρθρου του Ποινικού Κώδικα της Βραζιλίας με την ονομασία “αποκλεισμός από την παρανομία”, ο οποίος θα καθιστά κατ’ εξαίρεση αποδεκτές πράξεις που κανονικά θεωρούνται παράνομες.

Αντιδράσεις

Ακτιβιστές θεωρούν ότι η διάταξη αυτή θα οδηγήσει σε περισσότερες ανθρωποκτονίες, ωστόσο ο ακροδεξιός Μπολσονάρο βεβαιώνει ότι θα παρέχει την νομική κάλυψη που απαιτείται στις δυνάμεις καταστολής οι οποίες χρησιμοποιούν όπλο εν ώρα υπηρεσίας κι ως εκ τούτου, θα μειώσει αισθητά τα περιστατικά βίας.

“Αυτοί οι τύποι (οι εγκληματίες δηλαδή) θα πεθάνουν στους δρόμους σαν τις κατσαρίδες κι έτσι θα πρέπει να γίνεται” ανέφερε στις δηλώσεις του που έγιναν δεκτές με μεγάλο ενθουσιασμό από τους οπαδούς του. Υποστήριξε μάλιστα ότι η μάχη που δίνουν οι αστυνομικοί στους δρόμους των μεγαλουπόλεων είναι μια “άνιση μάχη” ενάντια στο έγκλημα και πως θα πρέπει να παρασημοφορούνται αντί να πηγαίνουν στα δικαστήρια.

Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την οργή της αντιπολίτευσης και των πολέμιών του. ”Αυτά είναι αποτρόπαια σχόλια” απάντησε ο Αριέλ ντε Κάστρο Άλβες, βετεράνος ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα ο οποίος σήμερα δικηγορεί στο Σάο Πάολο.

Ο Άλβες ισχυρίζεται ότι η εριστική και απάνθρωπη ρητορική του Μπολσονάρο έχει ήδη συμβάλλει αρνητικά στους φόνους που διαπράττονται στο Ρίο ντε Τζανέιρο κυρίως εναντίων φτωχών ανθρώπων, νέων και μαύρων, ενώ φοβάται ότι η σχεδιαζόμενη νομοθεσία θα κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα:

“Υπήρξαν 414 δολοφονίες που διαπράχθηκαν από τη στρατιωτική αστυνομία στο Σάο Πάολο το πρώτο τρίμηνο του 2019 και αυτός είναι ο υψηλότερος αριθμός από το 2003. Ο Μπολσονάρο ενθαρρύνει την αστυνομική βία και καταλήγει να λειτουργεί ως ένα είδος υποκινητή βιαιότητας”.

Ο Ρόμπερτ Μουγκά, επικεφαλής του Ινστιτούτου Igarapé, ενός βραζιλιάνικου think tank ισχυρίζεται ότι οι αριθμοί είναι παρόμοιοι και στο Ρίο ντε Τζανέιρο όπου στο πρώτο τρίμηνο του 2019, 434 άνθρωποι έπεσαν νεκροί από αστυνομικά πυρά: “Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό που έχει καταγραφεί εδώ και δυο δεκαετίες”.

Κατά τους πρώτους έξι μήνες του τρέχοντος έτους, η αστυνομία του Ρίο σκότωσε 881 άτομα, αλλιώς ένα άτομο κάθε πέντε ώρες. “Η ανησυχία μας είναι ότι αυτή η ρητορική μπορεί να ενθαρρύνει την αστυνομία να χρησιμοποιεί ακόμη περισσότερη βία απ’ ό, τι συμβαίνει σήμερα”, προσθέτει ο Μουγκά, εκφράζοντας ιδιαίτερη ανησυχία για μια χώρα που ήδη καταγράφει τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων από τις δυνάμεις καταστολής.

Είναι ενδεικτικό ότι πέρυσι, η αστυνομία της Βραζιλίας (και ο στρατός που λειτουργεί επικουρικά) σκότωσε περίπου 6.200 άτομα σε σύγκριση με 5.225 το 2017, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Τον περασμένο Απρίλιο στρατιώτες που έκαναν περιπολία στο Ρίο πυροβόλησαν περισσότερες από 80 φορές όχημα που θεώρησαν ύποπτο, σκοτώνοντας τον οδηγό και τραυματίζοντας τουλάχιστον άλλους δυο. Στο αυτοκίνητο βρίσκονταν μια οικογένεια που πήγαινε σε baby shower.