Στην εκπομπή «Βουλής Βήμα» με τη δημοσιογράφο Αλεξία Κουλούρη μίλησε ο βουλευτής Β’ Αθηνών ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης.
Μία πρώτη αποτίμηση της επίσκεψης της κας Μέρκελ
Καταρχάς βλέπουμε δύο ανθρώπους οι οποίοι γνωρίζονται ήδη τέσσερα χρόνια. Έχουν βρεθεί πάρα πολλές φορές και κατά μόνας και στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών Συμβουλίων και διεθνών διασκέψεων και σε επίσημες επισκέψεις. Ξέρει καλά ο ένας πώς σκέφτεται ο άλλος. Γνωρίζουν επίσης τους περιορισμούς και το πολιτικό περιβάλλον στην κάθε χώρα.
Έχει μεγάλη σημασία αυτό. Λίγοι είναι οι αυτή τη στιγμή οι πρωθυπουργοί και οι πρόεδροι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που έχουν αυτή την εμπειρία και σχέση. Σας θυμίζω ότι έχουν φύγει από το προσκήνιο τόσο ο πρόεδρος Ολάντ όσο και ο Ρέντσι, άνθρωποι που σημάδεψαν την ελληνική κρίση αλλά και αρκετοί ακόμα τα περασμένα χρόνια.
Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι υπάρχει μία κατανόηση και αμοιβαία εκτίμηση. Προσπαθούν να τηρήσουν αυτά τα οποία λένε ο ένας στον άλλον στη βάση ενός ρεαλισμού. Αυτό είναι μία επιτυχία και της Άγκελα Μέρκελ η οποία εκπροσωπεί την μετριοπαθή ρεπουμπλικανική εκδοχή του συντηρητισμού στην Ευρώπη. Δεν έχει καμία σχέση ούτε με τον Ζεεχόφερ ο οποίος φεύγει κακήν κακώς από τη Βαυαρία και την ηγεσία του CSU, ούτε με τον Βέμπερ ο οποίος είναι ένας μάλλον ακατέργαστος και ελάχιστα πληροφορημένος πολιτικός για το τι σημαίνει Ευρώπη, πολιτικοί σχηματισμοί και διεθνοπολιτικό περιβάλλον.
Καμία σχέση επίσης δεν έχει η κα Μέρκελ με διάφορους άλλους αστέρες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος σαν τον ακροδεξιό μεταφασίστα Όρμπαν ή τον ακροδεξιό λαϊκιστή Σαλβίνι, αυτοί οι οποίοι ρυμουλκούν όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα του ΕΛΚ, η παράδοση του οποίου ήταν στη Χριστιανοδημοκρατία. Ένας εκ των ιδρυτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η Χριστιανοδημοκρατία υπό την ευρεία έννοια: και η ιταλική που δεν υπάρχει τώρα και η γερμανική και η γαλλική.
Δεν διαθέτουν όμως πλέον προσωπικότητες με ακτινοβολία. Δεν βλέπουμε ούτε Κολμπροστά μας ούτε Αντρεότι. Ωστόσο η κα Μέρκελ διεκδικεί για τον εαυτό της μία μεγάλη κληρονομιά: είναι μία από τους τελευταίους μεγάλους ηγέτες της Ευρώπης -προσωπικά δεν θα την έβαζε στην ίδια κλάση με τον Ντελόρ αλλά εν πάση περιπτώσει. Στάθηκε αρκετά μετριοπαθής ώστε να διαχειριστεί με έναν ανθρώπινο και ανθρωπιστικό τρόπο την προσφυγική κρίση, η οποία βραχυπρόθεσμα της κόστισε πολιτικά. Ενώπιον της ιστορίας όμως θα πάρει καλό βαθμό παρότι σε αυτή την προσφυγική κρίση άνθισαν όλα τα φρούτα του νεοφασισμού. Ο Όρμπαν της έκανε προσωπικό πόλεμο μέσα στη Γερμανία και είχε ευήκοα ώτα από τους πολιτικούς της αντιπάλους.
Μπορούμε να πάμε σε έναν κοινό μηχανισμό ασύλου;
Αυτό θα έπρεπε να είναι το τόλμημα της Ευρώπης. Είναι ιδρυτικό της καθήκον να φτιάξει κοινό μηχανισμό. Διαφορετικά τι είναι η ΕΕ; Μία εμπορική ένωση που μιλάει για δασμούς; Για το αν θα περνάνε τα μανταρίνια με τον Α ή Β δασμό; Όχι. Ο πυρήνας της Ένωσης είναι αξιακός, είναι τα θεμέλια της δημοκρατίας, με βασικές αρχές την αλληλεγγύη και την αναλογικότητα. Δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς αυτές τις αρχές.
Η Μέρκελ τις έχει υπηρετήσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό και σε αυτό το πεδίο την προσέγγισε ο Αλέξης Τσίπρας όπως προσέγγισε και την Γαλλία και την Ιταλία επιδιώκοντας στην μεγάλη δοκιμασία του προσφυγικού μεταναστευτικού να διαμορφωθεί ένα κλίμα ανθρώπινο, δημοκρατικό και σύμφωνα με τον παλαιό ευρωπαϊκό πυρήνα.
Τι τίτλο θα βάζατε στο μήνυμα της κυρίας Μέρκελ;
Νομίζω ότι η Άγκελα Μέρκελ διεκδικεί μία κληρονομιά. Ότι είναι από τους μεγάλους Ευρωπαίους ηγέτες. Έρχεται στην Ελλάδα και θέλει να πάρει κάτι από την διαφαινόμενη αισιοδοξία του ελληνικού λαού. Θέλει να πει στους Έλληνες «ήμουν πλάι σας», θέλει να πει στους Γερμανούς «καλά κάναμε και βοηθήσαμε» -αν και κατά τη γνώμη μου ο Γερμανικός Τύπος και γερμανικές πολιτικές δυνάμεις κατασπάραξαν την Ελλάδα τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Ελπίζω να είναι ένα μήνυμα συμφιλίωσης διότι ο γερμανικός λαϊκισμός είναι πολύ σκληρός και πιο σκοτεινός από τον ελληνικό. Το δεύτερο είναι ότι δίνει ένα μήνυμα και στο εσωτερικό της χώρας της γιατί πολιτικά βρίσκεται σε αποδρομή ως καγκελάριος.
Φυσικά διαφυλάττει η Γερμανία τον ηγεμονικό ρόλο στην ευρωζώνη, είναι κυρίαρχη εκεί και όλα γίνονται για το οικονομικό της συμφέρον. Έτσι είναι η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης και ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για την ανάγκη αλλαγής της αρχιτεκτονικής αυτής.
Αν θέλουμε ένα τίτλο λίγο λαϊκό, λίγο μελό αυτός είναι «Μέρκελ θα λέμε και θα κλαίμε» συγκριτικά με τη Δεξιά που βλέπουμε στην Ευρώπη τούτη τη στιγμή. Είναι αμόρφωτη, χυδαία και επικίνδυνη η Δεξιά που ανεβαίνει.
Πώς βλέπετε τα πράγματα από δημοσιονομική σκοπιάς; Ποια είναι η άποψή σας για τις γερμανικές αποζημιώσεις; Η εκπρόσωπος της κας Μέρκελ απάντησε ότι αυτό το θέμα πολιτικά και νομικά έχει κλείσει.
Για τις αποζημιώσεις έχει βαρύνουσα σημασία το τι θα αποφασίσει το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Έλληνας πρόεδρος της Δημοκρατίας σε όλους τους τόνους και σε κάθε ευκαιρία τα τελευταία χρόνια έχουν επαναλάβει ότι υφίστανται αξιώσεις, ότι υπάρχει θέμα.
Και νομικώς αλλά και πολιτικώς δεν έχει τελειώσει με κάποιες δωρεές που έγιναν στη δεκαετία του ‘50 και κάποια αποδοχή παραλαβής Ελλήνων μεταναστών από το γερμανικό κράτος για να χτιστεί η Γερμανία του μεταπολέμου. Έχει σημασία η συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή και η πολιτική νομική και διπλωματική μορφή που θα λάβει. Έχει βάρος η σφραγίδα της Βουλής των Ελλήνων.
Για τα δημοσιονομικά: Κανείς δεν είπε ότι η Ελλάδα πέρασε στη σφαίρα της ευημερίας και της απογείωσης. Έχουμε κάποιους δείκτες ευνοϊκούς που αφορούν και τους ανθρώπους γιατί αυτοί μας ενδιαφέρουν, έχουμε ένα ιστορικό χαμηλό στην ανεργία -με βάση τα πρόσφατα επίσημα στοιχεία- είμαστε κάτω από το 1 εκατομμύριο ανέργους.
Τώρα χρειάζεται υπερπροσπάθεια και στρατηγική βάθους. Πενταετές και δεκαετές πλάνο πρέπει να υπάρξει για την ανασυγκρότηση της χώρας. Έχουμε κάποια δείγματα όμως ότι προχωράμε σε ένα δρόμο. Οι δείκτες ανεργίας είναι παρήγοροι, βρίσκεται σταθερά κάτω από το ψυχολογικό όριο του ενός εκατομμυρίου ανέργων, στην Κρήτη λ.χ. είναι στο 10%.
Αντιθέτως στην Αττική που είναι η πιο πληγωμένη περιοχή, στην Ήπειρο, τη Δυτική Μακεδονία και τη Θράκη είναι υψηλά τα ποσοστά, υψηλά σε μεσαίες ηλικίες και αυτό είναι το δύσκολο. Φανταστείτε έναν 50χρονο ή 60χρονο να είναι άνεργος και έχει στην πλάτη του τόσες υποχρεώσεις.
Αυτό μαζί με το δημογραφικό είναι τα μεγάλα στοιχήματα επιβίωσης του σύγχρονου Ελληνισμού. Με όση αισιοδοξία μπορούμε να επιστρατεύσουμε, ρεαλισμό και πραγματισμό πρέπει να προχωρήσουμε.