Οι κροίσοι και οι «ολιγάρχες του πλούτου»

Με την Κίνα να «παράγει» δύο νέους δισεκατομμυριούχους ανά εβδομάδα, εύλογα το κλειστό κλαμπ των κροίσων του πλανήτη αυξήθηκε σε νέα ιστορικά υψηλά φθάνοντας, σύμφωνα με έρευνα της UBS και της PwC, στα 2.158 άτομα, τα οποία αύξησαν την περιουσία τους κατά 19% πέρυσι, στα 8,9 τρισ. δολ.

Οι περιουσίες των κροίσων μάλιστα αυξάνονται τα τελευταία 30 χρόνια με πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς από ό,τι στην αρχή του 20ού αιώνα, όταν οικογένειες όπως οι Ρόθτσιλντ, ο Ροκφέλερ και οι Βάντερμπιλτ είχαν υπό τον έλεγχό τους τεράστιες περιουσίες. Με τον πλούτο τους μάλιστα να οδεύει να περάσει στους κληρονόμους τους μέσα στα επόμενα χρόνια, δημιουργούνται οι οικογένειες των «κροίσων του 21ου αιώνα». Οι 2.158 δισεκατομμυριούχοι του κόσμου αύξησαν τον συνολικό τους πλούτο κατά 1,4 τρισ. δολάρια πέρυσι, ενώ πάνω από 40 από τους 179 νέους δισεκατομμυριούχους που δημιουργήθηκαν πέρυσι κληρονόμησαν τον πλούτο τους – και δεδομένου του αριθμού των δισεκατομμυριούχων που είναι άνω των 79, οι UBS/PwC αναμένουν 3,4 τρισ. δολάρια να περάσουν σε νεότερους μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, αφού σήμερα υπάρχουν 701 δισεκατομμυριούχοι άνω των 70 ετών. Μια μεγάλη μεταβίβαση πλούτου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη καθώς την τελευταία 5ετία το ποσό που μεταβιβάστηκε στους κληρονόμους έχει αυξηθεί κατά 17% σε ετήσια βάση, φτάνοντας τα 117 δισ. δολάρια.

Ο Ντέιβιντ Ροκφέλερ, ο τελευταίος εγγονός του ιδρυτή της Standard Oil Τζον Ντ. Ροκφέλερ, που έγινε ο πρώτος δισεκατομμυριούχος του κόσμου το 1916, πέθανε σε ηλικία 101 ετών πέρυσι, με περιουσία 3,3 δισ. δολαρίων. Πάντως, σύμφωνα με τη US Trust, στοιχεία της οποίας είχαν παρουσιάσει προσφάτως οι «FT», τα επόμενα 10 χρόνια περιουσιακά στοιχεία 12 τρισ. δολαρίων είναι προσχεδιασμένο να αλλάξουν χέρια μόνο στις ΗΠΑ, καθώς το χρήμα περνά από τη γενιά των baby-boomers, πολλοί εκ των οποίων έγιναν πλούσιοι δημιουργώντας επιχειρήσεις μεταπολεμικά, στους κληρονόμους τους.

Για την Deloitte, τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια «σχεδόν 24 τρισεκατομμύρια θα μεταβιβαστούν σε κληρονομιές (ύστερα από φόρους και αγαθοεργίες), αντανακλώντας μεταβιβάσεις περιουσίας μεταξύ συζύγων και γενεών». Σύμφωνα με τη UBS, το παλιό αξίωμα σύμφωνα με το οποίο η πρώτη γενιά έφτιαχνε την περιουσία, η δεύτερη τη διατηρούσε και η τρίτη τη σπαταλούσε δεν φαίνεται να ισχύει πλέον: Κάποιες οικογένειες έχουν διατηρήσει τεράστιες περιουσίες για πέντε ή έξι γενιές και κάποιοι κληρονόμοι τις αύξησαν κιόλας.

Πάντως, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Wealth-Χ, μια εξειδικευμένη εταιρεία που συγκεντρώνει πληροφορίες για τους πλούσιους παρέχοντας, όπως αναφέρει, μοναδικά δεδομένα και μυστικές πληροφορίες σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, οι δισεκατομμυριούχοι του κόσμου καταμετρήθηκαν σε 2.754 ανθρώπους. Το τελευταίο 12μηνο μάλιστα αυξήθηκαν κατά 14,9%, με αποτέλεσμα ο κόσμος να έχει πλέον τους περισσότερους δισεκατομμυριούχους που είχε ποτέ. Ο πλούτος τους σημείωσε άνοδο 24,4% φθάνοντας τα 9,2 τρισ. δολ., δηλαδή είναι μεγαλύτερος κατά 48% σε σχέση με τη συνολική περιουσία του 63,9% του ενήλικου πληθυσμού του πλανήτη (3,21 δισ. ανθρώπους) και κερδίζοντας λιγότερο από 10.000 δολάρια τον χρόνο έχουν συνολική περιουσία 6,2 τρισ. δολ. βάσει των στοιχείων του Ινστιτούτου της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse.

Σύμφωνα με την πυραμίδα πλούτου που κατήρτισε το ίδιο Ινστιτούτο, η κατανομή των 317 τρισ. δολ. του παγκόσμιου ιδιωτικού πλούτου, που αυξήθηκε μάλιστα κατά 4,6% το τελευταίο 12μηνο, έχει ως εξής: Το 0,8% του παγκόσμιου πληθυσμού, περίπου 42 εκατ. ενήλικοι, έχει περιουσία άνω του 1 εκατ., το 39,3% από 100.000 δολ. ως 1.000.000 δολάρια, το 13,9% από 10.000 ως 100.000 δολ. και το 63,9% κάτω από 10.000 δολ.

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Wealth-Χ, για το 2018 οι 255.810 «ολιγάρχες του πλούτου», όπως ονομάζουν όσους διαθέτουν περιουσία άνω των 30 εκατ. δολ., εμφανίζονται πλουσιότεροι από το 80% των κατοίκων του πλανήτη. Μέχρι το 2022 μάλιστα η Wealth-X υπολογίζει ότι οι «εξαιρετικά πλούσιοι» με περιουσία άνω των 30 εκατ. δολ. θα αυξηθούν σε 360.390 άτομα, διαθέτοντας συνολική περιουσία 44,3 τρισ. δολ., αφού ο πλούτος τους τα επόμενα 5 χρόνια θα αυξηθεί κατά 12,8 τρισ. δολ.

Από την άλλη πλευρά, ενώ οι εισοδηματικές ανισότητες διευρύνονται, συνολικά οι πλούσιοι αυτού του κόσμου, σύμφωνα με έρευνα της BCG, έχουν κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους 9,8 τρισ. δολ., αποφεύγοντας έτσι να πληρώσουν σχεδόν 3,5 τρισ. δολ. φόρους ετησίως.