Στους ασυρμάτους της ΕΛ.ΑΣ. και της Πυροσβεστικής υπήρξε αρχική αναφορά ότι η φωτιά στην Καλλιτεχνούπολη ελέγχεται, κάτι που δημιούργησε έναν πρόσκαιρο εφησυχασμό. Παράλληλα, στην Πυροσβεστική είχε δημιουργηθεί την τελευταία τριετία μια ιδιαίτερα προβληματική κατάσταση, αφού υπήρξε συνεχής αμφισβήτηση από τον υπουργό Δημόσιας Τάξης της επάρκειας του Πυροσβεστικού Σώματος, με αποτέλεσμα τις διαρκείς αλλαγές κορυφαίων αξιωματικών.
Κρίσιμο περιστατικό για την τύχη της μοιραίας περιοχής στο Μάτι με την εκατόμβη νεκρών ήταν μια συμπλοκή και ο ξυλοδαρμός –τον Ιούνιο του 2011 –υπεύθυνης μελετητικού γραφείου που σχεδίαζε, ύστερα από εντολή του Δήμου, την ένταξη της περιοχής στο σχέδιο πόλεως, ώστε να περιοριστεί η άναρχη δόμησή της. Αυτά είναι ορισμένα από τα νέα στοιχεία για την πρωτοφανή τραγωδία στη Βορειοανατολική Αττική που αποκαλύπτει «Το Βήμα της Κυριακής», με βάση αναφορές υπηρεσιακών παραγόντων, και όχι μόνο.
«Τη φωτιά την έχουμε»…
«Οταν εκδηλώθηκε η πυρκαγιά στην Καλλιτεχνούπολη, κοντά στο Νταού Πεντέλης έσπευσαν κλιμάκια της Πυροσβεστικής αλλά και της ΕΛ.ΑΣ. επιτόπου όπου είπαν στο Επιχειρησιακό Κέντρο ότι «τη φωτιά την έχουμε» και ότι δεν θα υπήρχε περαιτέρω κίνδυνος. Αυτή η αναφορά προς «Το Βήμα» σημαντικού αξιωματούχου που ήταν παρών στο διαχειριστικό κέντρο της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι προσδίδει μια νέα διάσταση στον τρόπο εξέλιξης της πύρινης καταστροφής στο Μάτι και της αντίδρασης των Αρχών. Ωστόσο και από την περαιτέρω ανάλυση προκύπτει ότι όταν η φωτιά δημιούργησε ένα μεγάλο πύρινο μέτωπο και υπήρχε ισχυρός δυτικός άνεμος φαινόταν ότι θα είχε προδιαγεγραμμένη πορεία προς το Μάτι. Γι’ αυτό τα περί αιφνιδιαστικής αλλαγής κατεύθυνσης είναι προσχηματικά. Είναι ενδεικτικό ότι κάτοικοι του Νέου Βουτζά μας ανέφεραν ότι «βλέπαμε το πύρινο μέτωπο να έχει ξεκινήσει από το Νταού και να έρχεται στην περιοχή μας. Επειδή εμείς αντιληφθήκαμε τι συνέβαινε και την πορεία που είχε η φωτιά, ειδοποιήσαμε συγγενείς και φίλους στο Μάτι ότι έπειτα θα ήταν και η σειρά τους. Δεν μας πίστεψαν. Και οι περισσότεροι δυστυχώς χάθηκαν στις φλόγες».
Τα «παιδιά της Ηλείας»
«Στη Βορειοανατολική κυρίως Αττική υπάρχουν τουλάχιστον 25-30, ίσως και περισσότερα, σημεία που τα αποκαλούμε «παιδιά της Ηλείας» (λόγω της πύρινης καταστροφής το 2007) και τα οποία έχουν προβληματική δόμηση μέσα στα δάση, όπως το Μάτι. Είναι λόφοι κοντά στην Αττική Οδό, σε περιοχές κοντά στον Ωρωπό, στο Χαλκούτσι, στους Αγίους Αποστόλους, στο Σούνιο και αλλού όπου υπάρχει και εκεί ενδεχόμενο οι πολίτες να παγιδευτούν στις φλόγες».
Αυτό ανέφερε μιλώντας στο «Βήμα» ο περιφερειάρχης της Πυροσβεστικής στην Ανατολική Αττική την περίοδο 2014-2016 Αθανάσιος Τζοΐτης. Και ο οποίος προσθέτει: «Πάντα το Μάτι ήταν από τους μεγάλους φόβους μας λόγω των προβληματικών δρόμων κ.λπ. Συμμετείχαμε σε συσκέψεις για τα μέτρα πυροπροστασίας στην ευρύτερη περιοχή αλλά υπήρχαν προβλήματα και αντιδράσεις κατοίκων».
Είναι χαρακτηριστική η αναφορά ανώτερης αξιωματικού της Πυροσβεστικής που εξέφραζε τους φόβους της για την κατάσταση στον πευκώνα στο Μάτι με τη φράση «απορώ αν πιάσει φωτιά εδώ ποιος μπορεί να σώσει ή να αποζημιώσει τους κατοίκους της». Χωρίς όμως να ληφθούν άλλα μέτρα…
«Τομές» αμφισβήτησης
Ενα από τα κύρια ζητήματα στο σύστημα δασοπυρόσβεσης ήταν η διαρκής αμφισβήτηση από τον υπουργό Δημόσιας τάξης Νίκο Τόσκα της επάρκειας των στελεχών της Πυροσβεστικής και της «ευθυνοφοβίας» τους, όπως χαρακτηριστικά μετέφερε σε συνεργάτες του. Μνημόνευε μάλιστα την περίπτωση που επέβαλαν πρόστιμο σε υπευθύνους χειρισμού ελικοπτέρων για ένα μικρό τυπικό ζήτημα, ενώ σε προηγούμενη περίπτωση οι «τιμωρημένοι» είχαν βοηθήσει σημαντικά, εκτός προβλεπομένου χρόνου, σε επιχείρηση κατάσβεσης. Αυτή η διαρκής αμφισβήτηση είχε οδηγήσει σε συνεχείς «τομές» και αλλαγές στην ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ακόμη, συνεχή προβλήματα παρουσιάζονται στον στόλο των πυροσβεστικών αεροπλάνων. Σε συνεννόηση με τις υπηρεσίες του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας είχαν σταλεί για πλήρη επισκευή συνολικά 19 κινητήρες των Canadair στο Σιάτλ των ΗΠΑ και στον Καναδά. Από αυτούς είχαν επιστραφεί οι 12, αλλά υπήρξαν προβλήματα και ορισμένοι στάλθηκαν πάλι πίσω. Τεράστια προβλήματα παρουσιάζονται στη συντήρηση των αεροπλάνων στην ΕΑΒ λόγω υποχρηματοδότησης. Είχαν εισαχθεί 11 για ολική συντήρηση (εκτός κινητήρων) και μόλις λίγο πριν από την καταστροφή στη Ραφήνα παραδόθηκαν τρία εξ αυτών.
Παράνομες κατοικίες: Δέκα ιδιοκτήτες έδειραν την υπεύθυνη
«Πολλά μπορεί να είχαν αλλάξει στην τραγωδία στο Μάτι αν τον Ιούνιο του 2011 δεν υπήρχε μια πρωτοφανής συμπλοκή σε γραφείο μελετών το οποίο είχε αναλάβει από το 2006, με εντολή από τον Δήμο Νέας Μάκρης, το ζήτημα ένταξης της περιοχής στο σχέδιο πόλεως. Τότε υπήρχαν περίπου 10 ιδιοκτήτες παράνομων κατοικιών σε ένα ρέμα της περιοχής που έφτασαν στο σημείο να ξυλοκοπήσουν την υπεύθυνο του γραφείου. Ετσι, δεν προχώρησαν και οι κινήσεις προς τη Δασική Υπηρεσία, για να ξεκαθαριστεί ποιες περιοχές στο Μάτι ήταν δασικές, αφού η περιοχή είχε να καεί από τη δεκαετία του ’40 και χρησιμοποιούνταν αεροφωτογραφίες εκείνης της περιόδου».
Αυτό επισημαίνει στο «Βήμα» η υπεύθυνη οικιστικών συλλόγων στο Μάτι και στον Νέο Βουτζά Μαρία Μήλα. Ακόμη η Στέλλα Ρόσση από τους ίδιους φορείς σημείωσε ότι «υπήρχαν κι άλλα συμφέροντα ιδιοκτητών κατοικιών στο πολεοδομικό καθεστώς της περιοχής» που εμπόδιζαν τον περιορισμό της άναρχης δόμησης. Οπως σημειώνει, «πολλοί ήθελαν το Μάτι να παραμείνει όπως ήταν. Χωρίς να υπάρχουν προφανείς προσβάσεις στην παραλία για να μην υπάρχουν πολλοί επισκέπτες από Αθήνα και να τις ξέρουν μόνο οι κάτοικοι της περιοχής».
Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου
Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο. Οι ίδιοι εκπρόσωποι των οικιστικών συλλόγων επισήμαναν ότι «την τελευταία διετία, παρότι οι πολίτες πλήρωναν ειδικό παράβολο περίπου 30 ευρώ, για να έρχεται εκπρόσωπος του δήμου και να μαζεύει τα κλαδιά από τους καθαρισμούς των οικοπέδων, ουδείς ενδιαφερόταν. Πότε μας έλεγαν ότι δεν είχαν καύσιμα ή ότι δεν θέλουν τα κλαδιά στη χωματερή».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ