Πενήντα ένας εν ενεργεία αμερικανοί διπλωμάτες, με μνημόνιο το οποίο υπέβαλαν στον πολιτικό προϊστάμενό τους, υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι –και φρόντισαν να έρθει στη δημοσιότητα -, εκφράζουν τη διαφωνία τους στην «επιφυλακτική», όπως γράφουν, στρατηγική της κυβέρνησης στη Συρία και ζητούν την άμεση επέμβαση αμερικανικών δυνάμεων για «να ενισχυθεί η διπλωματική προσπάθεια» των ΗΠΑ να ανατραπεί ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Ασαντ και να ειρηνεύσει η χώρα. Ο υπουργός δέχθηκε να συζητήσει με οκταμελή αντιπροσωπεία των 51, στους οποίους εξήγησε ότι «τα πράγματα είναι πολύ πιο μπερδεμένα από ό,τι φαίνονται» και τους κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να μεταβληθεί η αμερικανική στρατηγική στη Συρία. Η αντιπροσωπεία απεχώρησε «απογοητευμένη», όπως δήλωσαν μέλη της.
Η πρωτοβουλία των 51 διπλωματών και οι απόψεις που υποστηρίζουν αποτελούν μία ακόμη επιβεβαίωση της διαφωνίας ανάμεσα στον Λευκό Οίκο και στη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την αμερικανική στρατηγική στο πρόβλημα Ασαντ – τζιχαντιστών. Είναι γεγονός ότι «το πρόβλημα Συρία – τζιχάντ» και ο χειρισμός του από τον Λευκό Οίκο έχει προκαλέσει απογοήτευση σε αρκετά υψηλόβαθμα στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ακόμη και «ηχηρές παραιτήσεις», όπως του Ρόμπερτ Φορντ, ο οποίος παραιτήθηκε από πρέσβης στη Δαμασκό.
Οι 51 διπλωμάτες αναγνωρίζουν τους κινδύνους που ενέχει μια αμερικανική στρατιωτική δράση στη Συρία, δεν υποτιμούν την αύξηση της έντασης στις σχέσεις με τη Ρωσία που θα προκαλέσει, αλλά πιστεύουν ότι ευθύς μόλις ενεργοποιηθεί η αμερικανική πολεμική μηχανή θα υπάρξουν «θετικά αποτελέσματα, τα οποία (…) θα επιτρέψουν στον υπουργό να αναλάβει μια ακόμη ειρηνική αποστολή στα πρότυπα της μεθόδευσης της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν». «Ανεπίτρεπτες αφέλειες» σχολίασε ο καθηγητής Γέσουα Λέντις του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα. Ασφαλώς, αλλά πίσω από αυτή την πρωτοβουλία τους οι 51 διπλωμάτες θέλησαν να δηλώσουν δημοσίως την ιδεολογική τους ταυτότητα, έδωσαν ένα δημόσιο «παρών» στους νεοσυντηρητικούς και συγκεκριμένα στον κύκλο της όψιμα νεοσυντηρητικής Χίλαρι Κλίντον.
Η προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών έχει εκδηλωθεί από καιρό υπέρ της «δυναμικής στρατιωτικής εμπλοκής» των ΗΠΑ στη Συρία. Το 2012 σε συνεργασία με τον τότε αρχηγό της CIA –και σήμερα υπόδικο –Ντέιβιντ Πετρέους είχε υποβάλει σχέδιο για την εκγύμναση και εξοπλισμό σύρων αντικυβερνητικών οι οποίοι με τη βοήθεια των ΗΠΑ «θα αποδεκάτιζαν τις δυνάμεις του Ασαντ εντός ολίγων ημερών». Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα απέρριψε το σχέδιο ως «πολύ επικίνδυνο».
Πέρυσι, όντας ήδη υποψήφια των Δημοκρατικών, η Χίλαρι Κλίντον ζήτησε να δημιουργηθεί «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» στη Συρία και σε συνέντευξή της στο δίκτυο NBC δήλωσε ότι θεωρεί την ήττα των τζιχαντιστών και την ανατροπή του προέδρου Ασαντ «ζητήματα εξίσου υψηλής προτεραιότητας». Πρόσθεσε ότι αυτό θα είναι το πλαίσιο της πολιτικής της στη Συρία «όταν εκλεγεί» πρόεδρος.
Καθώς οι 51 διπλωμάτες εκφράζουν αντιλήψεις λίγο-πολύ ίδιες με της Χίλαρι Κλίντον, εμμέσως, σπεύδουν να δηλώσουν υποψηφιότητα για μια θέση στον κύκλο των συνεργατών του/της νέου προέδρου. Είναι επίσης γνωστό ότι τα τρία από τα πέντε πρόσωπα τα οποία θεωρούνται υποψήφια για την αντιπροεδρία είναι «σκληρών αντιλήψεων». Την περασμένη εβδομάδα η «Washington Post» αποκάλυψε ότι σε προεδρία Χίλαρι Κλίντον για το υπουργείο Αμυνας προορίζεται η Μισέλ Φλόρνοϊ. Το «πιστεύω» της εν λόγω κυρίας –η οποία στην πρώτη τετραετία Ομπάμα εργάστηκε στον Λευκό Οίκο –ξεκινά από τη ριζική αλλαγή της στρατηγικής εναντίον των τζιχαντιστών, απορρίπτει τις περιόδους εκεχειρίας και καταλήγει στην «προειδοποίηση» στους Ρώσους ότι «αν βομβαρδίσετε αυτούς που υποστηρίζουμε, εμείς θα αντιδράσουμε με τα (στρατιωτικά) μέσα που διαθέτουμε και θα τσακίσουμε τις (φιλορωσικές) δυνάμεις στη Συρία».
Αμφιβολίες
Τα αναπάντητα ερωτήματα της στρατιωτικής δράσης
Τον κίνδυνο να προκληθεί «έντονη ρωσική» αντίδραση υπογράμμισε ο Τζον Κέρι στους οκτώ διπλωμάτες που τον επισκέφθηκαν. Επί μισή και πλέον ώρα την περασμένη Τρίτη 21 Ιουνίου «με παρόντες τον σκύλο του και δύο γραμματείς στο ιδιαίτερο γραφείο του» –έγραψαν οι «New York Times» –o υπουργός τούς τόνισε ότι οι ανησυχίες τους εξετάστηκαν πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά απορρίφθηκαν επειδή «δημιουργούν μεγάλους κινδύνους».
Αμφιβολίες
Τα αναπάντητα ερωτήματα της στρατιωτικής δράσης
Τον κίνδυνο να προκληθεί «έντονη ρωσική» αντίδραση υπογράμμισε ο Τζον Κέρι στους οκτώ διπλωμάτες που τον επισκέφθηκαν. Επί μισή και πλέον ώρα την περασμένη Τρίτη 21 Ιουνίου «με παρόντες τον σκύλο του και δύο γραμματείς στο ιδιαίτερο γραφείο του» –έγραψαν οι «New York Times» –o υπουργός τούς τόνισε ότι οι ανησυχίες τους εξετάστηκαν πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά απορρίφθηκαν επειδή «δημιουργούν μεγάλους κινδύνους».
Τους επισήμανε ότι δεν υπάρχει νομική βάση για τον βομβαρδισμό των δυνάμεων του Ασαντ αφού δεν υπάρχει απόφαση του ΟΗΕ, ούτε καν του ΝΑΤΟ. Και τους περιέγραψε τα «αναπάντητα ερωτήματα» που εγείρει ενδεχόμενη αποδοχή των σχεδίων για αμερικανική στρατιωτική δράση. Τι θα συμβεί αν κατά τύχη αμερικανικές δυνάμεις βρεθούν αντιμέτωπες με τη ρωσική αεροπορία; Τι θα γίνει αν καταρριφθούν αμερικανοί πιλότοι; Και με ποιον τρόπο μια αμερικανική επέμβαση εναντίον δυνάμεων του Ασαντ βοηθά στον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών; Ο υπουργός τούς επισήμανε επίσης ότι αν εξοντωθεί ο Ασαντ θα δημιουργηθεί πολιτικό κενό στη Συρία που θα καλύψουν οι τζιχαντιστές. Οι οποίοι, όπως μαρτυρούν τα έργα τους, θα σφάξουν τους αλεβίτες και τους χριστιανούς. Τι θα κάνει τότε η Αμερική; Θα μπει σε νέα πολεμική περιπέτεια στη Μέση Ανατολή;
Οι 51 αμερικανοί διπλωμάτες που ζήτησαν να σκληρύνει η στάση των ΗΠΑ στη Συρία έκαναν χρήση ενός δικαιώματος που κατέκτησαν οι αμερικανοί διπλωμάτες από εποχής πολέμου στο Βιετνάμ να διατυπώνουν «ελεύθερα και κατ’ ιδίαν» τις αντιρρήσεις τους σε ζητήματα στρατηγικής και γενικότερης εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης. Επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον μια αρκετά μεγάλη ομάδα αξιωματούχων του Στέιτ Ντιμπάρτμεντ, με πολυσέλιδο μνημόνιο που έστειλε στον τότε υπουργό Εξωτερικών Γουόρεν Κρίστοφερ, εξέφραζε «ριζικές αντιρρήσεις» για την αμερικανική πολιτική στα Βαλκάνια.
Κοιτούν τη Χίλαρι
Η πρωτοβουλία των 51 διπλωματών και οι απόψεις που υποστηρίζουν αποτελούν μία ακόμη επιβεβαίωση της διαφωνίας ανάμεσα στον Λευκό Οίκο και στη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την αμερικανική στρατηγική στο πρόβλημα Ασαντ – τζιχαντιστές.
Πίσω από αυτή την πρωτοβουλία οι 51 διπλωμάτες έδωσαν ένα δημόσιο «παρών» στους νεοσυντηρητικούς και συγκεκριμένα στον κύκλο της όψιμα νεοσυντηρητικής Χίλαρι Κλίντον.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ