Κορυφαίες προσωπικότητες της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας συναντήθηκαν στο Βερολίνο σε ημερίδα του Ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ. Μεταξύ άλλων στο τραπέζι βρέθηκαν και κομβικά ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα.
Ποια πολιτική έχει ανάγκη η Ευρώπη; Αυτό ήταν το κεντρικό ερώτημα μιας ολοήμερης εκδήλωσης του πολιτικού ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ στο Βερολίνο. Το προηγούμενο διάστημα ανάλογες ημερίδες είχαν πραγματοποιηθεί σε μια σειρά από άλλες πόλεις, ανάμεσα τους η Αθήνα και το Ζάγκρεμπ. Το ίδρυμα που πρόσκειται στο SPD επιδιώκει κατά αυτόν τον τρόπο να συμβάλει στη συζήτηση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας για μια πολιτική στρατηγική που θα της δώσει νέα ώθηση. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο συγκεκριμένος πολιτικός χώρος δεν είναι «καθόλου καλή» διαπιστώνει ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί. Από τις παρεμβάσεις των άλλων ομιλητών προκύπτει πάντως ότι η σοσιαλδημοκρατία οδεύει προς τα αριστερά. Τα μεγάλα θέματα στο Βερολίνο ήταν το προσφυγικό και μεταναστευτικό, η εξωτερική και η πολιτική ασφάλειας της ΕΕ αλλά και το ελληνικό πρόβλημα.
«Ούτε βάσιμο ούτε δίκαιο
Σε αυτό αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Αναπτύσσοντας τον προβληματισμό του για μια κοινωνική Ευρώπη, υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί (Ευρωκοινοβούλιο, Κομισιόν, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) θα πρέπει να αναλάβουν την «ευθύνη» για την επίτευξη μιας δικαιότερης μεταχείρισης μεταξύ αλλά και εντός των κρατών. Μεγαλύτερη ισότητα σημαίνει κατά τον κ. Σουλτς ότι θα πρέπει σε χώρες που πλήττονται από οικονομική κρίση να σταματήσουν οι συνεχιζόμενες επιβαρύνσεις για τα λαϊκά στρώματα. «Θα πρέπει να το πει κανείς στο ΔΝΤ αλλά και σε άλλους», τόνισε ο Μάρτιν Σουλτς, «ότι δεν μπορείς στην Ελλάδα να μειώσεις και άλλο συντάξεις και κοινωνικές παροχές. Μου φαίνεται παράλογο όταν σε μια χώρα που το 30% του πληθυσμού δεν έχει ούτε κοινωνική ούτε ασφάλιση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης να αυξάνεται ο ΦΠΑ για φάρμακα. Κάτι τέτοιο δεν είναι ούτε βάσιμο ούτε δίκαιο, προπαντός όταν την ίδια στιγμή, μεσούσης της κρίσης, πάμπλουτοι Έλληνες αγοράζουν ακίνητα στο Βερολίνο ή στο Λονδίνο».
Άμεσοι κεντρικοί στόχοι της ΕΕ για την αποκατάσταση της δίκαιης μεταχείρισης είναι σύμφωνα με τον κ. Σουλτς η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και η κατάρτιση «μαύρης λίστας» των φορολογικών παραδείσων.
Εμπιστοσύνη στην Ελλάδα
Όχι μόνο η Ελλάδα αλλά και ολόκληρη η ΕΕ πάσχει από ένα «επενδυτικό κενό» της τάξεως του 15% σε σχέση με το 2008, διέγνωσε στην παρέμβαση του ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί. Βασικό κίνητρο για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων είναι μια ανάπτυξη που θα βασίζεται σε δομές οι οποίες θα προωθούν την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία, σημείώνει. Ο κ. Μοσκοβισί δέχεται πάντως την ένσταση ότι πολλοί ευρωπαίοι πολίτες και προπαντός Έλληνες δεν έχουν θετική εικόνα για τις μεταρρυθμίσεις και ότι τις συνδέουν με «πόνο» και «τιμωρία». Όπως όμως επιμένει, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθεί η κρίση χρέους και να αναπτυχθεί μια «πιο βιώσιμη οικονομία» θα πρέπει να εφαρμόζονται «οδυνηρά» μέτρα. Μεταρρυθμίσεις όπως αυτές στο συνταξιοδοτικό σύστημα και στα εργασιακά καθιστούν την οικονομία πιο ανταγωνιστική στην παγκόσμια αγορά. Αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες, για παράδειγμα τη Γαλλία. Οι σοσιαλδημοκράτες θα πρέπει όμως περισσότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν να επιμείνουν παράλληλα σε μια πολιτική των κοινωνικών δικαιωμάτων και της φορολογικής δικαιοσύνης.
Με αφορμή την επίσκεψη του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην Αθήνα ο κ. Μοσκοβισί σημειώνει ότι τα 7,5 εκ. ευρώ που εκταμιεύτηκαν τώρα για την Ελλάδα δεν συνιστούν απλώς χρήματα αλλά εκφράζουν και την εμπιστοσύνη των εταίρων: «Πιστοποιούν ότι πιστεύουμε πως η ελληνική οικονομία μπορεί να μεταρρυθμιστεί και να πάει μπροστά με σταθερές δομές». Αρκεί όμως αυτή η έκφραση εμπιστοσύνης της EE για να πεισθούν ξένοι επενδυτές να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα; Μιλώντας στη Deutsche Welle ο κ. Μοσκοβισί εξέφρασε στην αισιοδοξία του: «Οι μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, η οικονομία είναι πιο ανταγωνιστική απ’ ό,τι στο παρελθόν. Ξέρω ότι είναι δύσκολο για έναν επενδυτή, ότι απαιτείται μεγάλο θάρρος, αλλά θα αποδώσει. Στις οικονομικές προβλέψεις της ΕΕ αναφέρεται ξεκάθαρα πως με την επιτυχία του προγράμματος -και σε αυτή τη φάση βρισκόμαστε- η Ελλάδα θα είναι σε θέση να επιστρέψει στην ανάπτυξη ήδη φέτος κατά το δεύτερο εξάμηνο και θα κινηθεί στο 3% τον επόμενο χρόνο. Ευκαιρίες για επενδυτές υπάρχουν και ο καθένας θα πρέπει να στραφεί τώρα προς τις τεράστιες ευκαιρίες στην Ελλάδα».
Επενδύσεις στην Ελλάδα
Στην ενθάρρυνση του επενδυτικού κλίματος στην Ελλάδα θα συμβάλει σύμφωνα με τον Πιερ Μοσκοβισί και το «πρόγραμμα Γιούνκερ». Διασκεδάζοντας κατά κάποιο τρόπο τις αμφιβολίες που εκφράζονται για την εφαρμογή του προγράμματος υποστηρίζει ότι «δεν πρόκειται για μύθο» αλλά ότι θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τον γάλλο επίτροπο, στην Ελλάδα υπάρχουν «καλά σχέδια» προς χρηματοδότηση από αυτό το πρόγραμμα. Ένα από αυτά βρίσκεται ήδη στο στάδιο της εκπόνησης. Πιθανώς σήμερα να γίνει και η ανακοίνωση της χρηματοδότησης του. Ο ίδιος σκοπεύει να επισκεφθεί την Αθήνα τον Ιούλιο. Όπως δηλώνει, ψηλά στην ατζέντα αυτής της επίσκεψης θα βρεθεί το θέμα των επενδύσεων.
Ένα ζήτημα που επισκιάζει το επενδυτικό κλίμα είναι η διευθέτηση του χρέους, καθώς συνεπάγεται νέες διαπραγματεύσεις αλλά και νέες δεσμεύσεις για την Ελλάδα. Ο κ. Μοσκοβισί πιστεύει ότι θα βρεθεί λύση, και μάλιστα σύντομα. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε από τη στιγμή που το Eurogroup συζήτησε το θέμα σε συνεδρίαση του: «Το συζητήσαμε έχοντας μια γερμανική κυβέρνηση που δεν ήταν πάντα ενθουσιασμένη γι’ αυτό, ένα ΔΝΤ το οποίο ήταν μεν ενθουσιασμένο γι’ αυτό, αλλά όχι και τόσο πολύ ενθουσιασμένο για το ότι θα υπάρξουν περισσότερες ευέλικτες μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε να επιτευχθεί η σωστή ισορροπία. Ελπίζω ότι προς το τέλος του έτους θα έχουμε καταλήξει σε μια ολοκληρωμένη συμφωνία που θα μας επιτρέψει να αποφασίσουμε για μια ουσιαστική αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Γνωρίζω ότι αυτό προσμένει ο ελληνικός λαός και σίγουρα το αξίζει». Όπως διευκρίνισε στη Deutsche Welle ο Πιέρ Μοσκοβισί, η διευθέτηση του χρέους θα ολοκληρωθεί το 2018 και δεν θα συμπεριλαμβάνει «haircut».
Παναγιώτης Κουπαράνης