«Κόσκινο» από τον ESM στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων

Υπό το «μάτι» του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) θα αρχίσουν σταδιακά να αποπληρώνονται τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, μετά την απόφαση για την εκταμίευση της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ. Τα πρώτα λεφτά, τα οποία θα δοθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες στην αγορά, σε συνδυασμό με την καλή επίδοση των εσόδων τον Μάιο έχουν δημιουργήσει «κλίμα βεβαιότητας» στο Μαξίμου και στο οικονομικό επιτελείο ότι θα επιτευχθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 χωρίς να ενεργοποιηθεί ο «κόφτης».

Στο αμέσως επόμενο διάστημα το υπουργείο Οικονομικών θα βάλει σε συνεννόηση με την τρόικα τις τελευταίες «πινελιές» στο Μεσοπρόθεσμο 2017-2020, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες ξεπερνάει σε αισιοδοξία ακόμη και τους στόχους του Μνημονίου για τη διετία 2017-2018!

Το χρονοδιάγραμμα για την εξόφληση των χρεών-«φέσια» του Δημοσίου προβλέπει την πληρωμή περίπου του 50% των οφειλών κατά την τρόικα.

«Κλειστός» λογαριασμός

Το αναθεωρημένο τεχνικό μνημόνιο προβλέπει ότι θα δημιουργηθεί ένας ειδικός «κλειστός» λογαριασμός στην Τράπεζα της Ελλάδας, ο οποίος θα ελέγχεται από τον ESM, ώστε η ελληνική κυβέρνηση να μην μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματα αυτά για άλλον σκοπό, όπως για την πληρωμή μισθών και συντάξεων, ενώ αγωνία προκαλεί στην αγορά ότι οι Ευρωπαίοι ζητούν να αποπληρωθούν κατά προτεραιότητα οι πολυεθνικές (κυρίως φαρμακευτικές) και στη συνέχεια οι μικροί έλληνες προμηθευτές και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Μάλιστα, αν το υπουργείο Οικονομικών καθυστερήσει με δική του ευθύνη την αποπληρωμή μιας δόσης που θα κατατίθεται ανά μήνα σε αυτόν τον λογαριασμό και θα προορίζεται αυστηρά για την αγορά τότε οι δανειστές θα μπορούν να τραβήξουν «χειρόφρενο». Αυτό συμβαίνει εφόσον διαπιστώσουν ότι υπάρχει ταμειακό υπόλοιπο 300 εκατ. ευρώ και δεν έχει φτάσει στην τσέπη των δικαιούχων στην προκαθορισμένη ημερομηνία. Σε αυτή την περίπτωση, η… τιμωρία θα είναι σημαντική καθυστέρηση της επόμενης εκταμίευσης από τον ESM μέχρι να τακτοποιηθούν όλες οι εκκρεμότητες.

Η συγκεκριμένη διαδικασία προβλέπει επίσης πως αν μια δόση δεν καταλήξει σε δικαιούχους μέσα σε διάστημα τριών μηνών, ο ESM θα έχει το δικαίωμα να τη ζητήσει πίσω είτε για να την ξαναδώσει αργότερα είτε για να την κατευθύνει σε άλλες χρηματοδοτικές ανάγκες του τρίτου Μνημονίου.

Τα πρώτο «ρευστό» είναι 500 εκατ. ευρώ, που θα εκταμιευθούν τον Ιούνιο και θα κατευθυνθούν στην αποπληρωμή χρεών των νοσοκομείων και του ΕΟΠΥΥ. Αθήνα και κουαρτέτο δεν συμφωνούν προσώρας για το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών καθώς η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι είναι 6,5 δισ. ευρώ ενώ η τρόικα ανεβάζει το ποσό αυτό στα 8,7 ως 9 δισ. ευρώ. Μετά τον Ιούνιο ακολουθούν 800 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο και 500 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο και αν όλα πάνε καλά και εγκριθεί και η δεύτερη υποδόση ως το τέλος Οκτωβρίου (μετά χάνεται σύμφωνα με τον ESM) τότε η κυβέρνηση θα διοχετεύσει στην αγορά 4,4 δισ. ευρώ ως τα Χριστούγεννα.

Αισιοδοξία για τον στόχο

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος ατενίζει με αισιοδοξία την εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2016 ως τον Φεβρουάριο του 2017 που «κλείνει» η χρονιά (τα έσοδα υπολογίζονται στο 2016). Αιτία η επίδοση των εσόδων τον Μάιο που υπερέβη τον στόχο. Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 0,5% του ΑΕΠ το 2016 είναι το θέμα που «καίει» την κυβέρνηση και τον κ. Τσακαλώτο καθώς σε αντίθετη περίπτωση τον Απρίλιο του 2017 υπάρχει ο κίνδυνος να ενεργοποιηθεί ο δημοσιονομικός «κόφτης» που προβλέπει περικοπές δαπανών ως 3,6 δισ. ευρώ κυρίως από μισθούς και συντάξεις. «Η κυβέρνηση έχει μπροστά της καθαρό πολιτικό χρόνο ως τον Απρίλιο του 2018» λένε στο Μαξίμου καθώς θεωρούν δεδομένη την επίτευξη του στόχου 0,5% του ΑΕΠ το 2016 (άρα την πιστοποίηση από την Eurostat τον Απρίλιο του 2017) ενώ σαφώς πιο δύσκολος θεωρείται ο στόχος του 1,75% του ΑΕΠ που θα πρέπει να επιτευχθεί το 2017 και να «σφραγιστεί» από τις Βρυξέλλες τον Απρίλιο του 2018.

«Πυρετός»

Πάντως ορισμένοι παράγοντες του οικονομικού επιτελείου παραδέχονται ότι η καλή επίδοση των εσόδων του Μαΐου οφείλεται εν μέρει στις πωλήσεις αυτοκινήτων. Το «ντελίριο» των ταξινομήσεων τον προηγούμενο μήνα αποδίδεται στην προσπάθεια των εταιρειών και των καταναλωτών να προλάβουν τις αυξήσεις που ισχύουν από την 1η Ιουνίου. Η καλή επίδοση οφείλεται επίσης και στην εξόφληση ληξιπρόθεσμων χρεών παλαιότερων ετών.

Οι πλέον σκεπτικοί μέσα στην κυβέρνηση εκφράζουν κάποια ανησυχία για το κατά πόσον οι πολίτες θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις αλλεπάλληλες υποχρεώσεις που σωρεύονται στο β’ εξάμηνο του έτους που χαρακτηρίζεται από ορισμένους… «άγνωστη χώρα».

Η τρόικα πιέζει να ψηφιστεί «εδώ και τώρα» το νέο Μεσοπρόθεσμο 2017-2020 καθώς το Μνημόνιο προβλέπει ότι θα έπρεπε να είχε ψηφιστεί ήδη από τον Μάιο. Υπό την πίεση αυτή εγκαταλείφθηκε ο σχεδιασμός… θερινής ραστώνης για ψήφισή του τον Σεπτέμβριο. Η τρόικα θέλει να ψηφιστεί αμέσως ενώ η κυβέρνηση διαπραγματεύεται να το «περάσει» από τη Βουλή αφού ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιστρέψει από την επίσκεψη στην Κίνα η οποία πραγματοποιείται το διάστημα από 2 ως 6 Ιουλίου.