Σαν μυγάκι που πετά μπροστά από έναν γλόμπο του δρόμου, ο μικρός Ερμής διασχίζει τον πυρακτωμένο γίγαντα που γύρω του περιφέρονται όλα: η NASA δημοσιοποίησε το πρώτο βίντεο από τη διάβαση του Ερμή στις 9 Μαΐου, ένα σπάνιο φαινόμενο που βοηθά τους αστρονόμους εδώ και αιώνες.

Αν και ο Ερμής ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από τον Ήλιο κάθε 88 ημέρες, σπάνια τυχαίνει να ευθυγραμμιστεί με τον Ήλιο και τη Γη: ο μικρότερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος κινείται σε ελαφρώς διαφορετικό επίπεδο από ό,τι η Γη, συνήθως περνά πάνω ή κάτω από τον ηλιακό δίσκο. Ως αποτέλεσμα, οι διαβάσεις του Ερμή συμβαίνουν περίπου 13 φορές κάθε αιώνα.

Στις 7,5 ώρες που χρειάστηκε ο πλανήτης να διασχίσει τον ηλιακό δίσκο, τα διαστημικά παρατηρητήρια SDO και SOHO της NASA, καθώς και το Hinode της ιαπωνικής JAXA, παρέμειναν στραμμένα στο φαινόμενο και μετέδωσαν εικόνες που θα ήταν αδύνατο να ληφθούν από τη Γη. Το πρώτο βίντεο είναι ένα timelapse που δημιουργήθηκε από εικόνες του SDO (Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής) που τραβήχτηκαν σε διάφορα μήκη κύματος, τα οποία εμφανίζονται με διαφορετικά χρώματα και δίνουν διαφορετικές όψεις στον Ήλιο.

Όπως επισημαίνει η NASA, οι διαβάσεις του Ερμή και της Αφροδίτης -τους μόνους πλανήτες που βρίσκονται πλησιέστερα στον Ήλιο από τη Γη και προσφέρουν ορατές διαβάσεις- προσφέρουν βοήθεια κρίσιμης σημασίας εδώ και αιώνες: η πρώτη παρατήρηση διάβασης του Ερμή το 1631 επέτρεψε στους αστρονόμους να μετρήσουν το φαινόμενο μέγεθος του Ερμή και να εκτιμήσουν την απόσταση της Γης από τον Ήλιο.


Η προηγούμενη διάβαση του Ερμή, το Νοέμβριο του 2009, όπως καταγράφηκε από το SOHO

Η διάβαση της 9ης Μαρτίου θα επιτρέψει στους υπεύθυνους του SDO να στοχεύσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα όργανα του διαστημικού παρατηρητηρίου: δεδομένου ότι η θέση του Ερμή σε σχέση με τον Ήλιο μπορεί να υπολογιστεί με μεγάλη ακρίβεια, οι αστρονόμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον πλανήτη ως δείκτη για τη στόχευση των οργάνων. Επιπλέον, η σκοτεινή φιγούρα του Ερμή καθώς κινείται μπροστά από το άστρο βοηθά τους μηχανικούς να εκτιμήσουν την ποσότητα του διάχυτου φωτός που μπαίνει στα όργανα και να προχωρήσουν σε διορθώσεις ώστε να το αντισταθμίσουν.

Χρήσιμες θα είναι εξάλλου και οι παρατηρήσεις της διάβασης με το SOHO (Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο), επισημαίνει ο επιστημονικός διευθυντής του οργάνου Τζόζεφ Γκέρμαν. «Τα όργανα του SDO και του SOHO χρησιμοποιούν διαφορετικές φασματικές γραμμές και μήκη κύματος και έχουν ελαφρώς διαφορετικές οπτικές ιδιότητες για τη μελέτη των ηλιακών ταλαντώσεων. Οι μετρήσεις της διάβασης θα μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε καλύτερα τον άξονα περιστροφής του Ήλιου».