Μέσα στο έντονο προεκλογικό σκηνικό των ημερών συμπληρώνεται ο πρώτος χρόνος από την αλλαγή σελίδας στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας. Η «πρόβα» της αριστερής διακυβέρνησης, όπως χαρακτηρίστηκε, με την κυρία Ρένα Δούρου στο τιμόνι, έμελλε να δώσει και τα πρώτα δείγματα ανοίγματος στον ρεαλισμό, σε συνδυασμό με μια φειδωλή –σε σημείο «πολιτικής» παρεξηγήσεως –δημόσια παρουσία. Οι πρώτες κινήσεις της νέας αρχής έδειξαν επιδίωξη συγκερασμού του «εφικτού» με τις προεκλογικές δεσμεύσεις.
Η ψήφιση του προϋπολογισμού που συνέταξε η προηγούμενη περιφερειακή αρχή, με «σφραγίδα» της νέας διοίκησης επιπλέον 11,2 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης (τομέας όπου η νέα περιφερειάρχης «μπήκε» δυναμικά τον πρώτο χρόνο) και 26,7 εκατ. ευρώ για αναπτυξιακά έργα, έφερε ενδοπαραταξιακή γκρίνια. Τελικά, προσδιορίστηκε ως «μεταβατικός», όμως η εξαγγελθείσα «ριζική αναμόρφωση» δεν έχει γίνει παρά τις τέσσερις τροποποιήσεις. Η χρηματοδότηση, ύψους 2 εκατ. ευρώ, για τον ΧΥΤΑ Γραμματικού διατηρήθηκε, το έργο ολοκληρώνεται, αν και η κυρία Δούρου έχει δεσμευτεί ότι «η αντίθεση στη δημιουργία ΧΥΤΑ είναι δεδομένη».

Χειρισμοί που δέχθηκαν πυρά
Ανευροι χειρισμοί σε μια σειρά έκτακτων γεγονότων και αποφάσεις με έντονο πολιτικό πρόσημο πυροδότησαν τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης για ανυπαρξία και ανευθυνότητα. Στις καταστροφικές πλημμύρες του Οκτωβρίου η νέα τότε περιφερειάρχης συγκέντρωσε μάλλον πρόωρα –για μια διοίκηση δύο μηνών –τα πυρά της αντιπολίτευσης, η κριτική όμως για τους χειρισμούς στην πυρκαγιά στο ΚΔΑΥ Ασπροπύργου, τη μετατροπή του Πεδίου του Αρεως σε καταυλισμό αλλά και τη διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων ήταν αναμενόμενη.
Ενώ η περιφερειακή αρχή προτάσσει στα πεπραγμένα της κονδύλια 28 εκατ. ευρώ (απορρόφηση 10 εκατ. εντός 2015) για την αντιπλημμυρική θωράκιση, ιδιαίτερα των ευαίσθητων περιοχών δυτικού και βόρειου τομέα και Πειραιά, καθώς και τον έγκαιρο καθαρισμό ρεμάτων, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και δήμαρχος Αμαρουσίου κ. Γιώργος Πατούλης εμφανίζεται απαισιόδοξος μιλώντας στο «Βήμα». «Ερχεται ένας δύσκολος χειμώνας που θα μιλάμε δυστυχώς για εγκληματικές καθυστερήσεις. Δεν υπάρχουν οργανωμένα σχέδια για αναχαίτιση ακραίων φαινομένων όπως τα περυσινά. Ακούμε ότι υπάρχουν 300 εκατ. τα οποία δεν βλέπουμε. Η περιφερειακή αρχή έδωσε τα διαθέσιμα χωρίς να ρωτήσει τους δήμους για τις ανάγκες των εν εξελίξει έργων, με αποτέλεσμα να σημειώνονται σημαντικές καθυστερήσεις» προειδοποιεί μιλώντας στο «Βήμα».

«Καθ’ όλα νόμιμη και διαφανή απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής» χαρακτήρισε η κυρία Δούρου την «αξιοποίηση μέρους των ταμειακών διαθεσίμων σε λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, που είναι πιο ασφαλής από κάθε άλλη τράπεζα», σε απάντησή της προς τη ΝΔ η οποία έκανε λόγο για αναζήτηση ευθυνών. Οπως διαβεβαιώνουν μιλώντας στο «Βήμα» παράγοντες της Περιφέρειας, τα χρήματα αυτά είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή, απόδειξη η έγκαιρη καταβολή της μισθοδοσίας των εργαζομένων, καθώς και του επιδόματος νεφροπαθών.

Κονδύλια και τελματωμένα έργα
Την ίδια στιγμή και ενώ ελήφθη το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ύψους 1,139 δισ. ευρώ, ευρωπαϊκά κονδύλια του προγράμματος 2007-2013 κινδυνεύουν να χαθούν. Μόνο για ολοκλήρωση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας η Περιφέρεια Αττικής λαμβάνει στήριξη ύψους 239 εκατ. ευρώ (συμβατική αξία). Αν δεν ληφθεί παράταση, μετά το τέλος του 2015, όσα δεν έχουν απορροφηθεί θα μειώσουν ισόποσα τα κονδύλια του ΣΕΣ 2014-2020.
Οι οικονομικές συνθήκες και η έλλειψη πολιτικής βούλησης έχουν φέρει σε τέλμα πολλά από τα παλιά έργα. Στο ρέμα της Φλέβας, που «έπνιξε» πέρυσι το Ιλιον, μετά τη διετή καθυστέρηση λόγω προβλημάτων του εργολάβου, απομένει η ολοκλήρωσή τους, ενώ στη συνοικία της Ζωοδόχου Πηγής οι προσπάθειες λήψης άδειας από το αρμόδιο υπουργείο για ανάθεση μελέτης, προϋπολογισμού 15.000 ευρώ, ευοδώθηκαν μόλις τον Ιούλιο.

«Ζητούμε άμεσα έργα περιορισμένου κόστους ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα όπως τα περυσινά. Στη συνέχεια του ρέματος της Εσχατιάς ως τις Αχαρνές δεν υπάρχουν φρεάτια υδροσυλλογής με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα» επισημαίνει με αγωνία στο «Βήμα» ο δήμαρχος Ιλίου κ. Νίκος Ζενέτος. «Η εμπειρία μου στην αυτοδιοίκηση λέει ότι νέα έργα θα ξεκινήσουν, με αισιόδοξη πρόβλεψη, του χρόνου τέτοια εποχή. Τα κονδύλια έχουν εγκριθεί. Δεν είναι το θέμα στην Περιφέρεια. Η γραφειοκρατία αποτελεί τροχοπέδη. Χρειάζεται πολιτική απόφαση εκσυγχρονισμού του πλαισίου της διαδικασίας» τονίζει.
Οσο για την αναποτελεσματική αντιμετώπιση της πυρκαγιάς στην ιδιωτική επιχείρηση ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο, η περιφερειάρχης απέδωσε τις ευθύνες διαχείρισης στην Πυροσβεστική, που έχει το γενικό πρόσταγμα. Η Περιφέρεια διέθεσε υδροφόρες (κόστος άνω των 40.000 ευρώ) και ενημέρωνε συστηματικά για την ατμοσφαιρική ρύπανση, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες όμως πνίγηκαν στο τοξικό νέφος. Σήμερα κύκλοι της Περιφέρειας προαναγγέλλουν στο «Βήμα» την προετοιμασία νομοθετικού πλαισίου για τη διαχείριση περιστατικών όπως στο ΚΔΑΥ Ασπροπύργου, «έναν χώρο που αποτυπώνει όλη την παθογένεια τουυπάρχοντος συστήματος».
Φιλοδοξίες
και ρεαλισμός
Απέναντι σε αυτό το σύστημα των φαραωνικών έργων (όπως χαρακτήριζε τα ακυρωθέντα ΣΔΙΤ) η περιφερειάρχης αντιτάσσει τον νέο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής (ΠΕΣΔΑ), που κατατέθηκε προς διαβούλευση στα μέσα Αυγούστου με σχετική καθυστέρηση καθώς δεν υπήρχε ο αντίστοιχος Εθνικός Σχεδιασμός (ΕΣΔΑ). «Στον πρώτο χρόνο έχουν μπει οι βάσεις για χρονίζοντα ζητήματα όπως τα απορρίμματα, η αντιπλημμυρική προστασία, η εκμίσθωση του αποτεφρωτήρα νοσοκομειακών αποβλήτων, κερδίζοντας 15 εκατ. για τους πολίτες» σχολιάζουν στο «Βήμα» παράγοντες της Περιφέρειας.
Πολλοί όμως είναι εκείνοι που προβλέπουν την αποτυχία του «φιλόδοξου αλλά μη ρεαλιστικού» εγχειρήματος. Ανάμεσά τους ο δήμαρχος Ιλίου που σημειώνει: «Καταβάλαμε κάθε προσπάθεια σύνταξης τοπικού σχεδίου, όμως η χωροθέτηση εγκατάστασης συλλογής και επεξεργασίας απορριμμάτων απαιτεί περιβαλλοντική άδεια, πράγμα που δεν επιτρέπει όχι μόνο στον δικό μας αλλά σε πολλούς δήμους να καταλήξουμε σε χώρο».
Στον αντίποδα, ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου κ. Διονύσης Χατζηδάκης, στηρίζοντας την προσπάθεια, μίλησε στο διοικητικό συμβούλιο του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) για τα βήματα προόδου που έχουν κάνει οι δήμοι του νοτίου τομέα για χωροθέτηση από κοινού Πράσινου Σημείου σε 40 στρέμματα στην περιοχή του Ελληνικού.
Ο νέος σχεδιασμός απέναντι στο… ντουλάπι

Τα τοπικά σχέδια (ενός ή συστάδας δήμων), για τα οποία έχει σταλεί Οδηγός Σύνταξης μέσω του ΕΔΣΝΑ, θα πρέπει να κατατεθούν ως τις 15 Σεπτεμβρίου, καθώς στο τέλος του μήνα εκπνέει η προθεσμία για ένταξη έργων στο νέο ΣΕΣ. Οσοι δεν τα καταθέσουν θα πρέπει να κινηθούν με ίδιους πόρους. Προβληματισμούς εκφράζει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος της Αθήνας κ. Ανδρέας Βαρελάς. «Αρχικά, μας απασχολεί ο αναμενόμενος κορεσμός του ΧΥΤΑ Φυλής. Δεν αρκεί να λέμε ότι θα κλείσει, χωρίς σαφές σχέδιο δράσεων με χρονοδιάγραμμα. Ολοι μας οι σχεδιασμοί θα πέσουν έξω» αναφέρει στο «Βήμα». Ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη καταρτίσει τοπικό σχεδιασμό (κόστους 35 εκατ. ευρώ), όμως το θέμα της χρηματοδότησης του νέου ΠΕΣΔΑ δεν προσδιορίζεται. «Επίσης, όταν δεσμευόμαστε (νέος ΕΣΔΑ) ότι η εναλλακτική διαχείριση βιοαποβλήτων θα ανέλθει σε 20% στο τέλος του 2020, ενώ σήμερα είμαστε κάτω από 2% μόλις, πώς θα επιτύχουμε αυτόν τον στόχο;» αναρωτιέται.

Αποδεχόμενος τις βασικές αρχές του νέου σχεδιασμού, ο δήμαρχος Πεντέλης κ. Δημήτριος Στεργίου-Καψάλης προειδοποίησε στη συνεδρίαση του ΕΔΣΝΑ ότι εάν «δεν υποστηριχθούν οι δήμοι, ώστε να πάρουν στην πλάτη τους το θέμα των απορριμμάτων τους, αλλά η διαχείριση μείνει στην Περιφέρεια Αττικής –μοντέλο που έχει αποτύχει -, τότε ο νέος σχεδιασμός θα μείνει στο ντουλάπι χειροκροτούμενος». «Πώς θα πεισθούν οι πολίτες για διαλογή στην πηγή;» αναρωτιούνται οι δήμαρχοι. «Ποια υλικά θα συλλέγουμε;». «Με ποια οχήματα και πού θα τα πηγαίνουμε;». Ερωτήματα που πρέπει να απαντήσει ο νέος ΠΕΣΔΑ, προτού εγκριθεί στις 30 Σεπτεμβρίου από το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ