Επιδεινώθηκαν ξανά οι προσδοκίες για τη μεσοπρόθεσμη πορεία της ελληνικής οικονομίας το δεύτερο τρίμηνο του 2015, σύμφωνα με τον δείκτης GMCCI –Οικονομική Συγκυρία που έχει καταρτίσει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ).
Περισσότερο απαισιόδοξες έγιναν και οι προβλέψεις για τις μεσοπρόθεσμες εξελίξεις στους παραγωγικούς συντελεστές.
Η γενική εικόνα που προκύπτει είναι ότι η επιδείνωση των προσδοκιών για τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των βασικών μακροοικονομικών μεγεθών, που άρχισε το τρίτο τρίμηνο του 2014, συνεχίστηκε και μέχρι τα μέσα του 2015. Η επιδείνωση ήταν μάλιστα εντονότατη. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος του ισοζυγίου «θετικών» –«αρνητικών» απαντήσεων για τα πέντε μεγέθη του GMCCI –Οικονομική Συγκυρία έγινε περισσότερο αρνητικός -32,9% έναντι -15,5% που ήταν στο τέλος του προηγουμένου τριμήνου. Τα πέντε μεγέθη που διαμορφώνουν τον δείκτη είναι ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, το ποσοστό ανεργίας, ο πληθωρισμός, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου και οι εξαγωγές.
Η νέα επιδείνωση του δείκτη οφείλεται σε μειώσεις όλων των επιμέρους δεικτών. Όπως και το προηγούμενο τρίμηνο, η απαισιοδοξία ήταν πάντως εντονότερη όσον αφορά στη μεγέθυνση της οικονομίας και στις ιδιωτικές επενδύσεις, γεγονός που σχετίζεται με τις παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για τη χρηματοδοτική στήριξη της χώρας και τις τεράστιες δυσκολίες χρηματοδότησης. Πρέπει επίσης να υπογραμμισθεί η νέα χειροτέρευση των εκτιμήσεων για την ανεργία.
Οι προβλέψεις αυτές σχετίζονται με την τρέχουσα οικονομική συγκυρία, αλλά και με την εντονότατη αβεβαιότητα για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και το δίλημμα ευρώ ή νέο νόμισμα. Η έρευνα διενεργήθηκε κατά το τελευταίο διάστημα της εξάμηνης διαπραγμάτευσης μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των πιστωτών της χώρας, όταν η κατάσταση ήταν κρίσιμη. Μάλιστα, μέρος των απαντήσεων συλλέχθηκε μετά την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών. Συνεπώς, οι προσδοκίες που καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν, πέραν των μεσοπρόθεσμων τάσεων, και την αβεβαιότητα αυτή.
Βεβαίως, όπως επισημαίνει ο ΣΕΣΜΑ, τα στοιχεία της έρευνας γράφτηκαν μετά την κατ’ αρχήν επίτευξη συμφωνίας, η οποία πιθανόν να έχει οδηγήσει σε βελτίωση των προσδοκιών.
Οι μεταβολές στις προσδοκίες που αφορούν τους παραγωγικούς συντελεστές στο δεύτερο τρίμηνο του 2015 ήταν αντίστοιχες με αυτές για τα βασικά θεμελιώδη μακροοικονομικά μεγέθη. Η απαισιοδοξία που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο συνεχίστηκε και μάλιστα επιδεινώθηκε. Περισσότεροι σύμβουλοι προβλέπουν τώρα ότι θα υπάρξει επιδείνωση, λιγότεροι είναι όσοι περιμένουν ότι θα υπάρξει βελτίωση των συντελεστών της παραγωγής κατά το επόμενο δωδεκάμηνο. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι επιδείνωση σημειώθηκε σε όλους τους επιμέρους δείκτες.
Συνεπώς, ο δείκτης GMCCI –Παραγωγικοί Συντελεστές, δηλαδή ο μέσος όρος της διαφοράς «θετικών» –«αρνητικών» απαντήσεων σημείωσε νέα κάμψη. Από -25% το πρώτο τρίμηνο μειώθηκε σε -40,6%. «Η εξέλιξη αυτή είναι απογοητευτική, διότι αυτοί είναι οι παράγοντες που εν τέλει προσδιορίζουν το μακροχρόνιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης μίας οικονομίας», αναφέρεται στην έρευνα.
Σε ότι αφορά στους ανασχετικούς παράγοντες στην επιχειρηματική δράση εξακολουθούν να είναι οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, η έλλειψη χρηματοδότησης, η αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, οι συχνές αλλαγές κυβερνητικής πολιτικής και η υψηλή φορολογία. Όλοι οι παράγοντες αυτοί είχαν σκορ μεγαλύτερο του 4 σε κλίμακα από 1 έως 5.
