Ξεκινά από αύριο με το άνοιγμα των τραπεζικών καταστημάτων το έργο αποκατάστασης της ομαλότητας στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα έπειτα από τρεις εβδομάδες υποχρεωτικής αργίας. Στόχος της Τράπεζας της Ελλάδος και των διοικήσεων των τεσσάρων συστημικών ομίλων αποτελεί η σταδιακή άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων σε ένα εύλογο βάθος χρόνου, διαδικασία που με βάση τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις θα ολοκληρωθεί την ερχόμενη χρονιά.
Οι αρμόδιες διευθύνσεις των τραπεζών εργάστηκαν πυρετωδώς τις προηγούμενες ημέρες για την προσαρμογή των συστημάτων τους στα νέα δεδομένα ώστε από αύριο να λειτουργήσει το σύνολο του δικτύου σε όλη τη χώρα. Μετά την παροχή επιπλέον ρευστότητας 900 εκατ. ευρώ την περασμένη εβδομάδα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μέσω του Εκτακτου Μηχανισμού Στήριξης της Τράπεζας της Ελλάδος (Emergency Liquidity Assistance –ELA) ο δρόμος για την επαναλειτουργία τους, έστω και με σημαντικούς περιορισμούς στις συναλλαγές, άνοιξε.
Ενστάσεις
Πάντως, τραπεζικές πηγές σημειώνουν πως μπορεί οι τεχνικές δυσκολίες να ξεπεράστηκαν, ωστόσο αυτό που ανησυχεί περισσότερο τον διοικητή της ΕΚΤ
Μάριο Ντράγκι είναι η εύθραυστη ψυχολογία των καταθετών. Οπως εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, οι εκκρεμότητες που απομένουν ως και τα τέλη του μήνα για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της συμφωνίας από την ελληνική κυβέρνηση δεν επιτρέπουν εφησυχασμό.
«Μπορεί οι πολίτες να επέδειξαν ψυχραιμία, δεδομένων των αντίξοων συνθηκών που προκάλεσε το κλείσιμο των τραπεζών, ωστόσο ποιος εγγυάται ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα μετά τις απώλειες που καταγράφηκαν στην τελευταία ψηφοφορία στη Βουλή;» αναρωτιούνται κοινοτικές πηγές. Και προσθέτουν πως το πλήγμα στην εμπιστοσύνη θα είναι ακόμη μεγαλύτερο αν αναγκαστεί το υπουργείο Οικονομικών να ξανακλείσει τις τράπεζες, αν οι συνθήκες το επιβάλλουν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την Παρασκευή υπήρξε εμπλοκή στις επαφές των ελληνικών αρχών με τη Φρανκφούρτη, ωστόσο μετά από συνεννοήσεις στελεχών της ΕΚΤ με τις αρμόδιες διευθύνσεις της Τράπεζας της Ελλάδος οι διαφωνίες ξεπεράστηκαν. Επικεφαλής του τομέα λιανικής τραπεζικής συστημικού ομίλου παραμένει, παρ’ όλα αυτά, συγκρατημένα αισιόδοξος σημειώνοντας ότι «θα πρέπει το κλίμα να «στραβώσει» επικίνδυνα για να υπάρξει κίνδυνος μιας νέας αργίας».
Σε κάθε περίπτωση, η άρση των περιορισμών θα γίνει σταδιακά και πάντα υπό το πρίσμα του «μαξιλαριού» ρευστότητας μέσω του ELA, αλλά και του επιπέδου των εισροών / εκροών που θα καταγραφούν το επόμενο διάστημα. Θετικό είναι πάντως το γεγονός ότι από την ερχόμενη εβδομάδα το ημερήσιο όριο αναλήψεων των 60 ευρώ θα μπορεί να γίνεται σωρευτικά. Αν δεν πραγματοποιηθεί η ανάληψη κάποια ημέρα, θα μπορεί να γίνεται την επόμενη, με ανώτατο όριο για τις επόμενες επτά ημέρες τα 420 ευρώ με μία μόνο επίσκεψη σε ΑΤΜ. Δηλαδή, την Τρίτη θα είναι δυνατή η ανάληψη 120 ευρώ, την Τετάρτη 180 ευρώ, την Πέμπτη 240 ευρώ κ.ο.κ.
Πρόσβαση αναμένεται να δοθεί σταδιακά και στις τραπεζικές θυρίδες. Για να αποφευχθεί ωστόσο ο συνωστισμός, οι κάτοχοί τους θα κλείνουν ραντεβού. Κατά τα άλλα, δεν θα υπάρχει κάποιος περιορισμός. Ηδη η Alpha ανακοίνωσε από την περασμένη Παρασκευή την έναρξη λειτουργίας ενός τηλεφωνικού αριθμού (210 3266.899) αποκλειστικά για τους πελάτες της που νοικιάζουν θυρίδες θησαυροφυλακίου.
Κατά τα άλλα, στα καταστήματα θα είναι δυνατές η πραγματοποίηση καταθέσεων, οι μεταφορές σε άλλους λογαριασμούς, οι πληρωμές οφειλών και δόσεων δανείων, η έκδοση κωδικών e-banking και χρεωστικών καρτών, καθώς και το άνοιγμα λογαριασμών μισθοδοσίας / σύνταξης. Ωστόσο θα απαγορεύεται η πρόωρη εξόφληση δανείων.
Βελτίωση κλίματος
Οι τράπεζες εκτιμούν ότι, αν η κυβέρνηση προχωρήσει χωρίς καθυστερήσεις στις απαραίτητες νομοθετήσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία των επόμενων τριών ετών, το κλίμα θα βελτιωθεί. Η επανεισροή καταθέσεων στο σύστημα αλλά και η μείωση των εκροών θα επιτρέψουν τη σταδιακή αύξηση του ημερήσιου ορίου αναλήψεων.
Ανώτατο πλαφόν αναμένεται να τεθεί και στις μεταφορές κεφαλαίων προς το εξωτερικό είτε με εμβάσματα ή σε φυσική μορφή (την ώρα που γραφόταν το κείμενο δεν είχε εκδοθεί η πράξη νομοθετικού περιεχουμένου). Εξάλλου, θα υπάρξει διαχωρισμός ανάμεσα σε παλαιό και φρέσκο χρήμα που θα προέλθει από πωλήσεις κινητών ή ακίνητων αξιών ή από νέες καταθέσεις, οι οποίες θα εξαιρούνται από τα capital controls.
Επιπλέον θα δοθεί η δυνατότητα ανοίγματος νέων προθεσμιακών καταθέσεων για όσους έχουν χρήματα σε λογαριασμούς πρώτης ζήτησης. Ωστόσο, οι τράπεζες ετοιμάζουν μεγάλες μειώσεις στα επιτόκια των συγκεκριμένων προϊόντων, οι οποίες θα φτάσουν τις 50-60 μονάδες βάσεις, ρίχνοντας τις αποδόσεις στα επίπεδα του 1,20%.
Αρχή από Alpha – Eurobank
Αναδιάταξη των τραπεζών στη ΝΑ Ευρώπη
Η αναδιοργάνωση της παρουσίας των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό θα αποτελέσει βασικό συστατικό των νέων πλάνων αναδιάρθρωσης που θα καταρτιστούν το επόμενο διάστημα, στη βάση και των αποτελεσμάτων των stress tests στα οποία θα υποβληθούν στις αρχές του φθινοπώρου.
Την περασμένη Παρασκευή ολοκληρώθηκε η πρώτη συναλλαγή αναδιάταξης του δικτύου τους στην ευρύτερη περιοχή μετά την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος με την εξαγορά της Alpha Bank Βουλγαρίας από τη θυγατρική της Eurobank στην τοπική αγορά Postbank.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ξένοι όμιλοι έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για τις θυγατρικές και τα υποκαταστήματα των ελληνικών ομίλων στη ΝΑ Ευρώπη, ωστόσο οι σχετικές επαφές διεκόπησαν απότομα μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος και τη συνεπακόλουθη τραπεζική αργία.
Ενοποίηση δικτύων
Στόχος των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών αποτελεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η ενοποίηση των δικτύων τους προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός ισχυρού και πιο αποδοτικού σχήματος σε κάθε αγορά. Με τον τρόπο αυτόν θα αποφύγουν την πώληση σε χαμηλές τιμές σε αυτή τη φάση προσδοκώντας σε αύξηση της αξίας των νέων θυγατρικών μέσω των προγραμμάτων εξοικονόμησης κόστους που θα τρέξουν.
Κατά ορισμένες πηγές, οι συζητήσεις αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει, ενώ στο «παιχνίδι» των συγχωνεύσεων είχε μπει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για την είσοδό της στις υπό διαμόρφωση μονάδες ως στρατηγικός επενδυτής. Θα μπορούσε για παράδειγμα να συμμετάσχει στα νέα σχήματα με ένα μικρό ποσοστό της τάξεως του 5%, το οποίο θα προσέδιδε στο όλο εγχείρημα περισσότερο κύρος και αξιοπιστία.
Ενδιαφέρον για τις ελληνικές τράπεζες έχει ήδη εκδηλωθεί και στην κυπριακή αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει κρούση τουλάχιστον σε έναν συστημικό όμιλο για την εξαγορά των εργασιών του στη Μεγαλόνησο, ενώ άλλες πηγές κάνουν λόγο για επενδυτικά σχήματα ρωσικών συμφερόντων που διαβλέπουν τις ελληνικές τράπεζες ως όχημα για την είσοδο στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείουν ακόμη και το ενδεχόμενο να καταθέσουν πρόταση για την εξαγορά του συνόλου των εργασιών των εγχώριων ομίλων στο νησί.
Εξάλλου σε εκκρεμότητα παραμένει και η πώληση της Finansbank στην Τουρκία από την Εθνική Τράπεζα. Η διαδικασία διάθεσης ως και του 40% της τουρκικής θυγατρικής που ήταν προγραμματισμένη για μέσα στο 2015 αναβλήθηκε μέχρι νεωτέρας λόγω γενικότερων συνθηκών τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία. Το ποσοστό πώλησης θα εξαρτηθεί από τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τον ελληνικό όμιλο μετά τα stress tests.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ