Μέλισσες-«λαγωνικά» ανιχνεύουν ναρκωτικές ουσίες

Πέρα από την παραγωγή του γλυκού «χρυσού», οι μέλισσες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την… ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών, όπως αποκαλύπτει μελέτη γερμανών επιστημόνων.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Πανεπιστημίου του Γκίσεν, τα εργατικά έντομα –καθώς και οι κατσαρίδες –θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν ώστε να «οσφραίνονται» ναρκωτικά όπως ηρωίνη, κοκαΐνη και μεθαμφεταμίνες, στις αποσκευές των ταξιδιωτών, και να επικοινωνούν στη συνέχεια την ύπαρξή τους πετώντας μακριά.

«Γαβγίζουν» πετώντας οι μέλισσες

Μέσα από δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «PLoS ONE» οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά αποτελούν «ευαίσθητους και αποδοτικούς βιοαισθητήρες» για την ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών, ωστόσο συνοδεύονται από υψηλό κόστος και απαιτούν πολύμηνη ειδική εκπαίδευση.

«Επιπλέον, εξαιτίας της ιδιαίτερης σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στον σκύλο και τον συνοδό-χειριστή του, ο τελευταίος ενδεχομένως να βλέπει με προκατάληψη κάποιες αντιδράσεις του ζώου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υποκειμενικές αρνητικές ή θετικές αντιδράσεις» συμπληρώνουν οι ερευνητές. «Το γεγονός ότι η χρήση κάνναβης επιτρέπεται βάσει νόμου σε κάποιες Πολιτείες των ΗΠΑ σημαίνει ότι οι σκύλοι που έχουν ήδη εκπαιδευτεί για την ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών θα πρέπει να υποβληθούν εκ νέου στη διαδικασία της εκπαίδευσης, ώστε να μάθουν να αγνοούν την οσμή της κάνναβης –κάτι πολύ δύσκολο και χρονοβόρο».

Τα έντομα από την άλλη πλευρά, εξηγούν οι επιστήμονες, μπορούν να ανιχνεύουν τις εν λόγω ουσίες με τη βοήθεια πρωτεϊνών πρόσδεσης οσμών (OBPs) στις κεραίες τους. Οι οσμές των ναρκωτικών, όταν είναι υπαρκτές, μεταφράζονται σε ένα ηλεκτρικό σήμα το οποίο πληροφορεί το έντομο για το τι είναι αυτό που οσφραίνεται.

Μέσα από τη μελέτη και τον διαχωρισμό του τύπου των οσμών στις οποίες το κάθε είδος έχει μεγαλύτερη ευαισθησία, οι ειδικοί πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να καλλιεργήσουν την οσφρητική σύνδεση στα έντομα, η οποία θα συνοδεύεται από μια συγκεκριμένη συμπεριφορική αντίδραση.

Στην περίπτωση των μελισσών, η ομάδα των ερευνητών από τη Γερμανία εκπαίδευσε μια ομάδα των συγκεκριμένων εντόμων ώστε να «αποφεύγει» την οσμή της ηρωίνης. Σε τι συνίστατο η εκπαίδευση; Οι ειδικοί έκαναν ηλεκτροσόκ στις μέλισσες κάθε φορά που έρχονταν αντιμέτωπες με τη ναρκωτική ουσία. Μετά την ολοκλήρωση της δοκιμής, οι μέλισσες απελευθερώθηκαν και φάνηκε ότι συμπεριφέρονταν φυσιολογικά.

Για την ώρα, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, δεν είναι σε θέση να προτείνουν στην αστυνομία να υιοθετήσει τη χρήση μελισσών για την ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών. Αναφέρουν, ωστόσο, ότι μια «αισθητηριακή συσκευή», η οποία θα περιέχει 40 ειδικά εκπαιδευμένες μέλισσες, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό τέτοιων ουσιών με ακρίβεια της τάξεως του 80%-95%.

«Οι κεραίες των εντόμων αποτελούν το πιο ευαίσθητο και εκλεπτυσμένο αισθητήριο όργανο που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα για την ανίχνευση πτητικών μορίων» καταλήγουν οι ερευνητές.