Πείραμα με ποντίκια που ταξίδεψαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δείχνει να εξηγεί γιατί ορισμένοι αστροναύτες παραπονούνται για ξηρότητα και ερεθισμούς στο δέρμα: η έλλειψη βαρύτητας όντως λεπταίνει το δέρμα και αυξάνει την τριχοφυΐα.

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα τρωκτικά είναι καλό μοντέλο για τη μελέτη των επιδράσεων της ζωής στο Διάστημα, καθώς παρουσιάζουν τις ίδιες παρενέργειες με τον άνθρωπο, όπως απώλεια οστικής και μυϊκής μάζας.

Ποντίκια… αστροναύτες

Η τελευταία μελέτη εξετάζει ποντίκια που πέρασαν 91 μέρες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2009 – ήταν η μεγαλύτερη αποστολή τρωκτικών που έχει πραγματοποιηθεί ως σήμερα. Δεδομένου ότι τα ποντίκια δεν ζουν πάνω από δύο χρόνια, οι τρεις μήνες που διήρκεσε το πείραμα θα αντιστοιχούσαν σε περίπου επτά ανθρώπινα χρόνια.

Τρία από τα πειραματόζωα απεβίωσαν στη διάρκεια του πειράματος, και οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι τα τρία που απέμειναν είναι μικρό δείγμα για μια τέτοια μελέτη. «Αν τα πειράματα είχαν γίνει στηλέ Γη [η έρευνα] δεν θα είχε γίνει ποτέ δεκτή για δημοσίευση επειδή είχαμε μόνο τρία ποντίκια. Πρόκειται όμως για ένα μοναδικό πείραμα» σχολιάζει η δρ Μπέτι Νάσγκενς του Πανεπιστημίου της Λιέγης στο Βέλγιο.

Η ομάδα της δημοσιεύει τα αποτελέσματα στo «NPJ Microgravity», μια νέα επιθεώρηση του ομίλου Nature αφιερωμένη στις επιδράσεις της μικροβαρύτητας στη ανθρώπινη φυσιολογία.

Η σύγκριση δειγμάτων δέρματος με αντίστοιχα δείγματα από ποντίκια που έμειναν στη Γη σε πανομοιότυπες συνθήκες έδειξε ότι τα διαστημικά τρωκτικά είχαν λεπτότερο δέρμα, περισσότερη τριχοφυΐα και ταχύτερο κύκλο παραγωγής και διάσπασης της κερατίνης. Αλλαγές βρέθηκαν μάλιστα και σε επίπεδο DNA, RNA και παραγωγής πρωτεϊνών του δέρματος και των τριχών.

Η ερευνητική ομάδα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ατροφία και η κυτταρική διαταραχή που παρατηρήθηκε εξηγούν τα συμπτώματα που εμφανίζονται ενίοτε στο δέρμα των αστροναυτών.

Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει άγνωστος, φαίνεται όμως ότι η έλλειψη βαρύτητας διαταράσσει τον κύκλο πολλαπλασιασμού των δερματικών κυττάρων.

Εφόσον το φαινόμενο επιβεβαιωθεί με επόμενες μελέτες, οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να βρουν τρόπο να το εξουδετερώσουν.