Βερολίνο, Ανταπόκριση

Το μνημείο είναι το μήνυμα. Στην Αθήνα, η πρώτη συμβολική πράξη που έκανε ο Αλέξης Τσίπρας μόλις ανέλαβε πρωθυπουργός, ήταν να τιμήσει τα θύματα του ναζισμού στην Καισαριανή. Στο Βερολίνο, τα τιμά με την επίσκεψη του το μνημείο του ολοκαυτώματος, ένα τεράστιο συγκρότημα από 2700 μικρά και μεγάλα τσιμεντένια παραλληλεπίπεδα δίπλα στην Πύλη του Βραδεμβούργου, που εκφράζουν το απύθμενο δέος μπροστά στο μέγιστο έγκλημα των ναζί.

Η επίσκεψη θα γίνει το μεσημέρι (12.30) της Τρίτης – ύστερα από τις διαδοχικές συναντήσεις του πρώτα με τον σοσιαλδημοκράτη υπουργό εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ και κατόπιν με την πρόεδρο της Linke (Αριστερά) Κάτια Κίπινγκ καθώς και τον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος Γκρέγκορ Γκίζι και πριν από τις συνομιλίες του αρχικά με τον αντικαγκελάριο και πρόεδρο των Σοσιαλδημοκρατών Σίγκμαρ Γκάμπριελ και στη συνέχεια με τους προέδρους των Πράσινων Τζεμ Έντζτεμιρ και Σιμόνε Πέτερ.

Αν από αυτές τις συναντήσεις θα «βγουν» ειδήσεις, είναι ανοικτό θέμα. Από το χθεσινό μαραθώνιο γεύμα του κ.Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ πάντως δεν βγήκαν πολλές. Από τις φειδωλές απαντήσεις κυβερνητικής πηγής προέκυψε η εξής εικόνα:

-Τα κύρια θέματα της συζήτησης ήταν ο τρόπος λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα διμερή ζητήματα

-Ο κ.Τσίπρας απέφυγε να θίξει το θέμα των άδειων ελληνικών ταμείων και της ανάγκης άμεσης χρηματοδότησης της Ελλάδας από τους εταίρους. «Κάτι τέτοιο δεν ανήκει στο modus operandi (τρόπο δράσης) για τέτοια ζητήματα» είπε. Η λύση του είναι υπόθεση του Eurogroup. «Θα ήταν αδόκιμο να θέσουμε τέτοιο θέμα» πρόσθεσε.

-Για τον ίδιο ακριβώς λόγος δεν έγινε «κουβέντα» ούτε για τις μεταρρυθμίσεις που προετοιμάζει η ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της συμφωνίας της 20ης Φεβρουαρίου στο Eurogroup. Το τελευταίο, πρόσθεσε, λειτουργεί ως το μοναδικό πεδίο αναζήτησης μιας συμφωνίας για τις προτάσεις της Αθήνας.

-Επίσης δεν έγινε καμιά αναφορά στην πώληση των περιφερειακών αεροδρομίων, καθώς και στην δήθεν ανύψωση του ορίου ηλικίας για σύνταξη από τα 65 στα 67 χρόνια.

-Το θέμα των επανορθώσεων τέθηκε από τον κ.Τσίπρα, η απάντηση της κ.Μέρκελ παρέμεινε όμως άγνωστη στους δημοσιογράφους. «Ρωτήστε τον εκπρόσωπο της καγκελαρίας» ήταν η προτροπή της κυβερνητικής πηγής. Όσοι έκαναν το λάθος να την ακολουθήσουν, πληροφορήθηκαν από τον γερμανό κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέφεν Σάιμπερτ, ότι «η συζήτηση είχε φιλικό και εποικοδομητικό χαρακτήρα». Ούτε κουβέντα παραπάνω.

-Η ίδια πηγή χαρακτήρισε τη στάση της καγκελαρίου καθαρά «πραγματιστική». Η ίδια, πρόσθεσε, «προσπαθεί να λύσει προβλήματα και να γεφυρώσει αντιθέσεις». Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι χθες βρέθηκαν λύσεις. Εξάλλου αυτό δεν ήταν και το ζητούμενο. «Η κάθε πλευρά παρουσίασε τις θέσεις της, χωρίς να παρακάμπτει η μία την άλλη, με στόχο να βρεθούν κοινοί τόποι και να γίνουν βήματα προς την κατεύθυνση αύξησης της εμπιστοσύνης» πρόσθεσε.

– Το «ρεζουμέ»: Τέτοιες συναντήσεις «οικοδομούν σχέσεις εμπιστοσύνης και βοηθούν να πάνε τα πράγματα παρακάτω». Με αποτέλεσμα, «να μην είμαστε πλέον στο σημείο που ήμασταν μερικές μέρες νωρίτερα».

Από τις δηλώσεις της πηγής δεν προέκυψε πάντως, αν υπήρξε υπεραξία τόσο στο επίπεδο της γνώσης των θέσεων και προθέσεων της γερμανικής πλευράς, όσο και σε πρακτικό πολιτικό επίπεδο. Αν εξαιρέσει κανείς το (καθόλου ευκαταφρόνητο!) κέρδος στο επίπεδο της αποκατάστασης των «κανονικών σχέσεων» μεταξύ των δυο κυβερνήσεων, ο κ.Τσίπρας θα γυρίσει λοιπόν εν πολλοίς με άδεια βαλίτσα στην Αθήνα. Η κ.Μέρκελ δεν του πρόσφερε κανένα «δώρο» – ούτε στο «χρηματοδοτικό», ούτε στις μεταρρυθμίσεις, ούτε στις επανορθώσεις.

Αυτό αντανακλάται και στις γερμανικές εφημερίδες, οι οποίες, πηγαίνοντας μακρύτερα, διαπιστώνουν χάσμα και στο επίπεδο της προσωπικής επικοινωνίας – κάτι που αντανακλάται σε τίτλους όπως: «Θορυβώδης αφωνία» («Süddeutsche Zeitung»), και «Ευγενική ασυμφωνία» («Handelsblatt»)

Παρόλα αυτά: Για τον έλληνα πρωθυπουργό το ταξίδι αυτό ήταν σημαντική επιτυχία. Όχι μόνο γιατί μίλησε «στο ίδιος ύψος των ματιών» (ισότιμα), όπως λένε οι Γερμανοί, με την «ισχυρότερη γυναίκα της ηπείρου» («Spiegel»), αλλά και επειδή είπε δημόσια, και δη ενώπιον της ίδιας, αυτό που λέει πάντα – είτε για την πολιτική της λιτότητας, είτε για την εκ βάθρων αναδόμηση της ελληνικής κοινωνίας.

Μόνο στις αξιώσεις του ήταν μετρημένος. Η αναφορά του, για παράδειγμα, στις επανορθώσεις, δεν είχε χαρακτήρα επίσημου διαβήματος. Αλλά αυτό θα μπορούσε να έρθει αργότερα. Εκείνο που προείχε τώρα ήταν συμβολικές χειρονομίες – όχι μόνο στο μνημείο του ολοκαυτώματος, αλλά και απέναντι στη γερμανική δημοσιότητα.