Για «πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις απρόβλεπτου βεληνεκούς πέραν της οικονομίας και πέραν της Ελλάδος» προειδοποίησε την Ανγκελα Μέρκελ ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαν οι δύο ηγέτες την περασμένη Τετάρτη. Σύμφωνα με το απόρρητο τηλεγράφημα του έλληνα πρέσβη στην Ουάσιγκτον προς το γραφείο του έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, το περιεχόμενο του οποίου βρίσκεται εν γνώσει του «Βήματος», η συζήτηση Ομπάμα – Μέρκελ έγινε σε μάλλον φορτισμένο κλίμα. Η αμερικανική πλευρά επέμεινε στην ανάγκη να υπάρξει «πρακτικό αποτέλεσμα» με στόχο να «αντιμετωπιστούν άμεσες προτεραιότητες και την αποφυγή κλιμάκωσης της κρίσης».
Η Ανγκελα Μέρκελ φέρεται να δεσμεύθηκε στον πρόεδρο Ομπάμα ότι θα εξαντλήσει «κάθε περιθώριο ευελιξίας» από τη δική της πλευρά ώστε να βρεθεί λύση, αν και αναγνώρισε ότι έχει δημιουργηθεί ένα πολύ αρνητικό κλίμα το τελευταίο διάστημα. Αυτό που εντυπωσιάζει όμως είναι πως η Ουάσιγκτον εμφανίζεται ανήσυχη διότι «η κυρία Μέρκελ δεν φάνηκε να διαθέτει συγκεκριμένο σχέδιο που θα επέτρεπε την απεμπλοκή από την παρούσα κατάσταση».
Το περιεχόμενο της τηλεφωνικής επικοινωνίας Ομπάμα – Μέρκελ αποδεικνύεται δυσανάλογα σημαντικότερο από την κατακλείδα της ανακοίνωσης του Λευκού Οίκου. Αυτή ήταν σύντομη. Ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες «επαναξιολόγησαν τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα και τις προσπάθειες να υπάρξει μια πραγματιστική συμφωνία που θα χτίζει επί των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων ώστε η χώρα να επιστρέψει στην ανάπτυξη εντός της ευρωζώνης».
Διαφωνίες και ανησυχίες


Οπως προαναφέρθηκε, το κλίμα στη συνομιλία των δύο ηγετών δεν ήταν απόλυτα ήρεμο. Ο Μπαράκ Ομπάμα πέρασε το μήνυμα στην κυρία Μέρκελ ότι αυτό που προέχει είναι να βρεθούν πρακτικές λύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο η αμερικανική πλευρά πιστεύει ότι «δεν είναι απαραίτητο να υπάρξει συμφωνία για όλα τις επόμενες ημέρες» και επανέλαβε την ανάγκη «πρακτικού αποτελέσματος που διευκολύνει την υποχώρηση της έντασης».
Την ίδια στιγμή όμως η καγκελάριος Μέρκελ σημείωσε ότι επιθυμεί τη διατήρηση του ενεργού ρόλου του ΔΝΤ στην ελληνική υπόθεση. Μάλιστα η κυρία Μέρκελ θεωρεί απαραίτητη τη συνέχιση της «τεχνικής στήριξης» του Ταμείου. Το γεγονός αυτό αναμφίβολα δείχνει ότι το Βερολίνο δεν είναι διατεθειμένο, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, να δεχθεί αλλαγές στη μορφή του σχήματος επιτήρησης. Η αμερικανική κυβέρνηση ερμηνεύει τη στάση αυτή ως ανάγκη «θετικής παρέμβασης», εκ μέρους της, προς το ΔΝΤ (κάτι που θα γίνει) και «απαξίωση», εκ μέρους της κυρίας Μέρκελ, του ρόλου της Κομισιόν.
Η συνομιλία Ομπάμα – Μέρκελ ήλθε να προστεθεί σε μια σειρά αμερικανικές παρεμβάσεις προς τη γερμανική και ευρύτερα την ευρωπαϊκή ηγεσία με σκοπό να μην επεκταθεί η ελληνική κρίση. Το μοντέλο των αμερικανικών παρεμβάσεων είναι διττό μεν αλλά σαφές. Η τρέχουσα κατάσταση στην Ελλάδα και η συνακόλουθη οικονομική αβεβαιότητα πρέπει να ελεγχθούν διότι ελλοχεύουν γεωπολιτικοί και όχι μόνο κίνδυνοι. Παράλληλα όμως η Αθήνα οφείλει να έλθει σε συνεννόηση με τους ευρωπαίους εταίρους.
Οι απεσταλμένοι


Κεντρικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία από αμερικανικής πλευράς διαδραματίζουν δύο πρόσωπα. Υπάρχει κατ’ αρχάς ο βοηθός υπουργός Οικονομικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Νταλίπ Σινγκ. Πρώην στέλεχος της Goldman Sachs, από την οποία μεταπήδησε στην κυβέρνηση Ομπάμα το 2011, ο κ. Σινγκ είναι ο πρώτος αμερικανός αξιωματούχος που συνάντησε την ελληνική κυβέρνηση μετά την ανάληψη των καθηκόντων της ώστε να ενημερωθεί για τις προθέσεις της και να ενημερώσει για τις απόψεις της Ουάσιγκτον. Ο κ. Σινγκ ήταν επίσης ο κομιστής, τον περασμένο Νοέμβριο, της αμερικανικής πρότασης για το ξεκλείδωμα των διαπραγματεύσεων με την τρόικα που δεν ευοδώθηκε.
Σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της ελληνικής υπόθεσης έχει και ο Κρίστοφερ Σμαρτ. Πρώην βοηθός υπουργός Οικονομικών, ασκεί σήμερα καθήκοντα ειδικού συμβούλου του προέδρου Ομπάμα και είναι ένας άνθρωπος που έχει παρακολουθήσει από κοντά την ελληνική κρίση από την έναρξή της το 2010. Εχει μάλιστα επισκεφθεί αρκετές φορές τη χώρα μας για συνομιλίες με στελέχη διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων.
Τα αμερικανικά μηνύματα προς την Αθήνα πέρασε στις συναντήσεις που είχε την προηγούμενη εβδομάδα στην ελληνική πρωτεύουσα η βοηθός υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, η οποία συναντήθηκε με τον Αλέξη Τσίπρα, τον Νίκο Κοτζιά αλλά και με τον Πάνο Καμμένο. Σε ανάλογο κλίμα κινήθηκαν και οι τηλεφωνικές επαφές που είχε με έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους (μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Δραγασάκης) η Καρολάιν Ατκινσον, αναπληρώτρια σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, με αρμοδιότητα τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ