Ρώσοι δημοσιογράφοι μετακόμισαν στη Λετονία για να γλιτώσουν από τον ασφυκτικό κλοιό του Κρεμλίνου. Καθώς η Μόσχα στρέφεται εναντίον των ανεξάρτητων ΜΜΕ της χώρας, μια ομάδα αυτο-εξόριστων ρεπόρτερ ελπίζουν να αποφύγουν τους λογοκριτές του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

«Οι ειδήσεις επιστρέφουν» – αυτό είναι το σύνθημα του Meduza Project, ενός νέου ανεξάρτητου ρωσόφωνου οργανισμού ΜΜΕ, με έδρα την Λετονία, που εγκαινιάστηκε αυτή την εβδομάδα.

Νωρίτερα, η ομάδα του Meduza ήταν επιφυλακτική, ακόμη και μυστικοπαθής, σχετικά με τις λεπτομέρειες του σχεδίου. Τώρα, το ανυπόμονο κοινό θα δει τελικά πώς μοιάζει η πρώτη μεγάλη δημοσιογραφική αντίδραση στην πρόσφατη καταστολή των ΜΜΕ από την κυβέρνηση του Πούτιν.

Με επικεφαλής την Γκαλίνα Τιμτσένκο, πρώην διευθύντρια της ρωσικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Lenta.ru, στο Meduza εργάζεται μια συντακτική ομάδα από περίπου 20 δημοσιογράφους.

Ηταν μεταξύ των σχεδόν 70 ρεπόρτερ της Lenta.ru που παραιτήθηκαν ομαδικά από την δουλειά τους τον Μάρτιο, μετά την απρόσμενη απομάκρυνση της Τιμτσένκο από τον ολιγάρχη Αλεξάντερ Μάμουτ, ιδιοκτήτη της ιστοσελίδας και σύμμαχο του Πούτιν.

Η ξαφνική απομάκρυνση της Τιμτσένκο ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, συνέπεια της διαφοράς απόψεων με τον Μάμουτ για την κάλυψη της κρίσης στην Ουκρανία, και σηματοδότησε μια κρίσιμη καμπή για το τοπίο των ρωσικών ΜΜΕ.

Στους επόμενους μήνες παραιτήθηκαν ολόκληρες συντακτικές ομάδες εφημερίδων σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την λογοκρισία, για τις διοικητικές αλλαγές στη χρηματοδότηση των ΜΜΕ, και για μια πληθώρα νόμων που ψήφισε η κυβέρνηση κατά της ελευθεροτυπίας.

Οι δημοσιογράφοι στο Meduza, οι οποίοι έχουν κρατήσει χαμηλό προφίλ μέχρι τώρα, λένε ότι ξέρουν τι πρέπει να κάνουν. Πηγές ενημέρωσης που επικρίνουν το Κρεμλίνο μπλοκάρονται όλο και πιο συχνά, και μια νέα ιστοσελίδα της αντιπολίτευσης μπορεί να δώσει σκληρό αγώνα για να επιβιώσει.

Για αυτόν τον λόγο, το Meduza, που θα συγκεντρώνει ειδήσεις από ρωσόφωνα ΜΜΕ και θα παράγει δικό του περιεχόμενο, θα δημοσιεύεται και σε μια εφαρμογή (app), εκτός από την ιστοσελίδα του.
Η ρωσική κυβέρνηση μπορεί να αναγκάσει παρόχους Ιντερνετ να απαγορεύσουν ιστοσελίδες που κρίνονται «εξτρεμιστικές». Αυτό το είδος «αντι-τρομοκρατικής» νομοθεσίας χρησιμοποιήθηκε για να απαγορευθεί το μπλογκ του ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Αλεξέϊ Ναβάλνι, τον Μάρτιο.
Αλλά καθώς δεν υπάρχει κανένας πρακτικός τρόπος για την απαγόρευση των apps, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η εφαρμογή του Meduza θα έχει απεριόριστη διανομή ειδήσεων στο ρωσικό έδαφος.

Το Meduza κρατάει τους χρηματοδότες του καλά κρυμμένους. Η είδηση για την ίδρυσή του κυκλοφόρησε τον περασμένο Ιούλιο, όταν η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Gazeta.ru ανέφερε ότι ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, πρώην μεγιστάνας του πετρελαίου και εχθρός του Πούτιν, σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει ένα νέο δημοσιογραφικό site, με έδρα την Λετονία.