Η καταδίκη της φυλακής

Μπήκε για μια τροχαία παράβαση και «βγήκε» δολοφονημένος με τον πιο φρικτό τρόπο. Η αποκάλυψη του άγριου κόσμου των φυλακών σοκάρει τελικά περισσότερο από τα ίδια τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει οι κρατούμενοι

Θα μπορούσε να είχε συμβεί στον καθένα. Στο κάτω κάτω ήταν μια απλή τροχαία παράβαση: κάποιο φανάρι που πέρασε με κόκκινο, κάποια παράνομη προσπέραση, κάποιες κλήσεις απλήρωτες… Οποιοσδήποτε άλλος θα πλήρωνε και θα εξαγόραζε την ποινή. Εκείνος βρέθηκε στη φυλακή… και τελικά πλήρωσε την παράβασή του με 23 τρύπες στην καρδιά και στους πνεύμονες, με κρέμασμα μες στην απομόνωση και απανθράκωση του νεκρού του κορμιού. Ηταν τον Νοέμβριο του 1995 όταν ο 27χρονος Δημήτρης Καραμούτης, ο νεαρός παράνομος οδηγός, μετετράπη σ’ εκείνο το φρικαλέο πτώμα που το πρωί της εξέγερσης στον Κορυδαλλό βρέθηκε πεταμένο μπρος στην πύλη της φυλακής.

Τώρα, δύο χρόνια και τρεις μήνες μετά, στο «ποιος;», στο «γιατί;» και στο «πώς ακριβώς;» ουδείς δύναται να απαντήσει. Στην πτέρυγα των σκληρών, την Γ’ του Κορυδαλλού, ισχύει ο νόμος της σιωπής. Η δίκη τελείωσε τη Δευτέρα, με τις καταθέσεις κρατουμένων και δεσμοφυλάκων να αναιρούνται και όλοι να βγάζουν την ουρά τους απ’ έξω ­ γιατί στη φυλακή οι κυρίαρχες ομάδες κρατουμένων διατηρούν δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω στους υπόλοιπους. Οποιος σπάσει τον κύκλο της σιωπής και μιλήσει το πιο πιθανό είναι να βρεθεί λίγο καιρό μετά μαχαιρωμένος ­ αν όχι νεκρός.

Κατά τη διάρκεια της δίκης, ως αυτουργοί κατονομάστηκαν ο βαρυποινίτης Νίκος Πανταζής και ο Κώστας Φωτίου. Ο πρώτος καταδικάστηκε με ισόβια κάθειρξη και 18,5 χρόνια φυλάκιση. Ο δεύτερος κυκλοφορεί ελεύθερος, αφού λίγο καιρό μετά το άγριο έγκλημα και ενώ δεν είχε ασκηθεί ακόμη εις βάρος του ποινική δίωξη εξέτισε τον χρόνο της ποινής του και αφέθηκε ελεύθερος! Βεβαίως στη δίκη δεν ήταν κατηγορούμενος αφού, αν κάποιος δεν έχει συλληφθεί και κατηγορείται για κακούργημα, όπως ο Κώστας Φωτίου, η δίωξή του αναστέλλεται ως τη σύλληψη. Και έτσι προς το παρόν κανένας δεν μιλάει για τον Κώστα Φωτίου. Θα πρέπει πρώτα να τον βρουν οι διωκτικές αρχές για να ξεκαθαρισθεί η υπόθεση και από την πλευρά του.

Οσο για τον Νίκο Πανταζή… ας καταδικάστηκε. Το έγκλημα δεν το παραδέχεται. Είναι πια 32 χρόνων και μπαινοβγαίνει στις φυλακές από τα 16 του χρόνια. «Εγώ, άμα έχω κάνει κάτι, το παίρνω πάνω μου. Ετσι κι αλλιώς να βγω απ’ τη φυλακή δεν πρόκειται. Αλλά ένα σας λέω: τον Καραμούτη δεν τον σκότωσα» λέει.

Στην απολογία του κατονόμασε τον Κώστα Φωτίου ως αυτουργό. Αυτόν που οι αστυνομικές αρχές αναζητούν εδώ και δύο χρόνια και προς το παρόν κανένας δεν ξέρει πού βρίσκεται. Και του οποίου η περίπτωση παρουσιάζεται ούτως ή άλλως ιδιότυπη. Ο Φωτίου βρισκόταν στον Κορυδαλλό αφού είχε καταδικασθεί σε 8,5 χρόνια φυλάκιση από το Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Χαλκίδας για απλή συνέργεια σε ληστεία. Δεν εθεωρείτο «σκληρός» στις φυλακές, άλλωστε δεν εκρατείτο στην Γ’ Πτέρυγα αλλά στο νοσοκομείο, πολύ μακριά από το κυρίως τμήμα των φυλακών. Δεν είχε σχέσεις ούτε με τον Πανταζή ούτε με τους αδελφούς Στάντζου, που είχαν έρθει από τις φυλακές της Κέρκυρας, ούτε φαινόταν να είναι σε τέτοια κυκλώματα που να του ζητηθεί από «ανωτέρους» να εκτελέσει αυτός το φονικό. Επιπλέον ήξερε ότι είναι θέμα ημερών η αποφυλάκισή του: επτά ημέρες μετά την εξέγερση είχε δικαστήριο. Αν το Εφετείο τού μείωνε έστω και μισό χρόνο την ποινή, θα ήταν ελεύθερος. Τελικά το Εφετείο τον απήλλαξε των κατηγοριών (η ληστεία στην οποία είχε λάβει μέρος αποδείχθηκε ότι δεν ήταν προσχεδιασμένη) και ο Φωτίου, για τον οποίο δεν είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης, βρέθηκε ελεύθερος.

Ο «δερβέναγας» των φυλακών

Πάντως ο Νίκος Πανταζής ρίχνει το έγκλημα σ’ αυτόν. «Είδα φωτιά στην απομόνωση» λέει. «Ο Φωτίου έβγαινε την ώρα που περνούσα έξω από τον ειδικό χώρο κράτησης, σε έξαλλη κατάσταση. Οταν ρώτησα τι είχε συμβεί, μου απάντησε: “Ασ’ το, έκλεισε ένα συμβόλαιο…”. Στη φυλακή ισχύει ο νόμος της σιωπής, αλλά και αυτός έχει τα όριά του. Δεν μπορώ να πάρω πάνω μου αυτόν τον φόνο» κατέθεσε στη δίκη. Τραγική ειρωνεία: ο άνθρωπος που επιβάλλει στον Κορυδαλλό τον νόμο της σιωπής μιλάει τώρα για τα όριά του. Ο Πανταζής, ο «δερβέναγας» των φυλακών, όπως λέει ο πρώην κρατούμενος στον Κορυδαλλό Ανδρέας Οικονόμου.

Ο ίδιος έχει πικρή πείρα. «Πήγαινα προς το φαρμακείο όταν μου επιτέθηκε. Με έριξε κάτω λιπόθυμο». Ενας άλλος κρατούμενος παρενέβη και τον γλίτωσε. «Αν δεν ήταν αυτός, ο Πανταζής θα με είχε σκοτώσει». Γιατί; «Γιατί του έδωσα 5.000 δραχμές για χάπια. Εκείνος με κάρφωσε στην υπηρεσία λέγοντας ότι διακινώ ναρκωτικά. Είχα μαζί του χρεωστούμενους λογαριασμούς…». Στην Γ’ Πτέρυγα Κορυδαλλού, στην πτέρυγα των σκληρών, ο Πανταζής βασιλεύει. Η φήμη του ξεφεύγει από τα κάγκελα του Κορυδαλλού: στις πιο πολλές φυλακές της χώρας υπάρχουν κρατούμενοι ­ κυρίως αλβανοί ­ που περιμένουν υπομονετικά την ώρα της εκδίκησης για όσα έχουν περάσει στα χέρια του οι ίδιοι και οι γνωστοί τους. Οσο για τους δεσμώτες του,… εκείνοι τίποτε περισσότερο δεν μπορούν να του κάνουν και έτσι ακόμη και στο δικαστήριο ο Πανταζής δεν έχει ενδοιασμούς.

«Εγώ, ρε, σε είχα μαχαιρώσει τότε. Γιατί φοβάσαι να το πεις;» σηκώθηκε μέσα στο δικαστήριο και φώναξε σε έναν από τους ελάχιστους μάρτυρες κατηγορίας, τον Σταύρο Λαμπρόπουλο. Μιλούσε για το βράδυ της εξέγερσης, όταν του έχωσε το μαχαίρι στα πλευρά. Επειδή, λέει, «εκείνος με κάρφωσε. Είχα χτυπήσει στις φυλακές της Πάτρας τον αδελφό του και με έβριζε συνεχώς πίσω από τα κάγκελα του ειδικού χώρου κράτησης. Εκεί είχε ασφάλεια. Οταν όμως έγινε η εξέγερση μπήκα στην απομόνωση και τον μαχαίρωσα». Ετσι απλά. Μόνο που για μία και μόνη φορά η απειλή του Πανταζή δεν έπιασε τόπο. Ο Λαμπρόπουλος, αφού εξασφάλισε πρόσθετη προστασία από τις εισαγγελικές αρχές, έδωσε κατάθεση και «έκαψε» τόσο αυτόν όσο και τον Κώστα Φωτίου και τους αδελφούς Παναγιώτη και Χρήστο Στάντζο. «Ημουν στο κελί 8, τραυματισμένος στα πλευρά. Τον Νίκο Πανταζή τον αναγνώρισα από τη φωνή και όταν κοίταξα από το παραθυράκι της πόρτας είδα τους Στάντζους που έβαλαν φωτιά και έκαψαν το πτώμα» είπε.

Ηταν ένας από τους ελάχιστους που τόλμησαν να μιλήσουν. Οι πιο πολλοί ακολούθησαν τακτική παρεμφερή με εκείνη του κατάδικου Ανδρέα Οικονόμου, που «διευκρίνισε» στο δικαστήριο ότι «άκουσε από άλλους» ότι οι αδελφοί Στάντζου κρέμασαν τον Καραμούτη και ο Πανταζής βοήθησε στο κάψιμο. Ποιος σκότωσε όμως τον Καραμούτη ούτε είδε ούτε ξέρει. Οπως άλλωστε και ο κρατούμενος Νίκος Γκέκας, που αναίρεσε ξαφνικά την αρχική του κατάθεση. Τώρα, λέει, δεν θυμάται τίποτε: «Τότε ήμουν υπό την επήρεια ηρωίνης και απλώς απαντούσα “ναι” στις ερωτήσεις της ανάκρισης». Θυμάται μόνο «κάτι φωνές» ­ τα σπαρακτικά ουρλιαχτά οδύνης του Δ. Καραμούτη…

Ακόμη και ο πάλαι ποτέ βασικός μάρτυρας κατηγορίας Ζαχαρίας Βιρβιλάκης φαίνεται να τα ξέχασε όλα. Δύο χρόνια μετά, λέει ότι «απλώς άκουσε να λένε οι άλλοι» για τον Πανταζή και τους Στάντζου και ότι «δεν πίστεψε τον Πανταζή όταν είπε “στην απομόνωση τους ξεκοίλιασα όλους”». Νόμιζε, λέει, ότι, «όπως όλοι», είχε πάρει χάπια και ήταν υπό την επήρειά τους. Βέβαια στην ανάκριση λίγες ημέρες μετά την εξέγερση δεν το νόμιζε αυτό. Μόνο που τότε δεν κινδύνευε από τη δική του κατάθεση ο μικρότερος αδελφός του. Ενώ τώρα εκείνος είναι κρατούμενος στις φυλακές της Λάρισας και, αν ο Βιρβιλάκης μιλήσει, η δική του ζωή θα βρεθεί σε άμεσο κίνδυνο.

Ούτε όμως και οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι που εν μια νυκτί βρέθηκαν από δεσμοφύλακες δεσμώτες θυμούνται πιο πολλά. Εκείνοι ούτε ποιοι τους έπιασαν δεν ξέρουν. Ενα τσούρμο «από 30-40 κρατουμένους» τούς κρατούσε όμηρους. Αυτοί δεν γύρισαν να κοιτάξουν ποιοι είναι και ας τους έσπρωχναν όλοι μαζί από κάθε κατεύθυνση. Ουδείς θυμάται πρόσωπα γιατί, όπως λέει ένας από αυτούς, ο Γ. Καρράς, «φορούσαν κουκούλες»!

Η παράδοξη κατάθεση

Μόνο ο κρατούμενος Βασίλης Βορίλας υποστηρίζει ότι θυμάται τι συνέβη εκείνο το βράδυ στον Κορυδαλλό. Λέει ότι υπήρχε σχέδιο να δολοφονήσουν εκείνον γιατί είχαν μαζί του ανοιχτούς λογαριασμούς, αλλά οι δράστες «μπερδεύτηκαν» και σκότωσαν τον Καραμούτη. Παράδοξο; Και πού να ακούσετε τα υπόλοιπα. Πριν από την εξέγερση τόσο ο Καραμούτης όσο και ο Βορίλας είχαν ζητήσει προστασία από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους και γι’ αυτό μεταφέρθηκαν στην απομόνωση, ο ένας στο πρώτο της κελί και ο δεύτερος στο τελευταίο ­ ανάμεσά τους υπήρχε διάδρομος 25 μέτρων. Αυτά είναι τα γεγονότα. Και εδώ αρχίζει η κατάθεση του Βορίλα. Μέσα στο σκοτάδι, λέει, άκουσε από το κελί του τούς δράστες να έρχονται και κατάλαβε ότι ψάχνουν γι’ αυτόν. Κοίταξε απ’ το παραθυράκι και είδε ότι κρατούσαν φακούς. Τους είδε να βγάζουν τον Καραμούτη απ’ το κελί. «Νόμιζαν πως είμαι εγώ, γιατί ο Καραμούτης είχε γένια, ενώ εγώ επειδή είχα ειδοποιηθεί πως με κυνηγούν τα είχα ξυρίσει». Και μετά τους είδε να τον καρφώνουν, να τον κρεμάνε, να φέρνουν μπιτόνια βενζίνης και να τον καίνε.

Μόνο που για να τα δει όλα αυτά ο Βασίλης Βορίλας θα έπρεπε να βγάλει το κεφάλι του από το παραθυράκι του κελιού. Αν είχε γίνει αυτό, «για να το ξαναβάλει μέσα θα έπρεπε να του κόψουν τα αφτιά, αλλιώς δεν θα χωρούσε», όπως λένε άλλοι κρατούμενοι. Και ύστερα, μέσα στο σκοτάδι, μόνο με το φως των φακών και από 25 μέτρα απόσταση ο Β. Βορίλας είδε και αναγνώρισε τους δράστες, ενώ εκείνοι δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τον Καραμούτη που τον κρατούσαν στα χέρια τους; Αφήστε που ο Β. Βορίλας λέει ότι τον Κ. Φωτίου δεν τον ήξερε, αλλά τον αναγνώρισε αργότερα από ένα τατουάζ στον λαιμό του, που το είδε μες στο σκοτάδι, στην άλλη άκρη του διαδρόμου της απομόνωσης, όταν έπεσε επάνω του η δέσμη φωτός του φακού! Οσο για τον Πανταζή, τον είδε να φέρνει μπιτόνια με πετρέλαιο και άκουσε τους άλλους να λένε «να τον κάψουμε, να εξαφανίσουμε τα ίχνη», οπότε εκείνος, αν και ήξερε ότι ο ίδιος είναι ο στόχος τους, φώναξε απ’ το κελί του: «Μην το κάνετε αυτό!». Ισχυρίζεται, δε, ότι παρ’ όλο που οι δράστες άκουσαν την κραυγή, παρ’ ότι δηλαδή ήξεραν ότι υπάρχει μάρτυρας στη δολοφονία, δεν έκαναν τίποτε για να τον κάνουν να σωπάσει. Απλώς πήραν το καμένο πτώμα και έφυγαν! Αν προσθέσετε σε όλα αυτά ότι, σύμφωνα με τα λεγόμενα καταδίκων, ο Β. Βορίλας θεωρείται γνωστός καταδότης των φυλακών, αντιλαμβάνεστε πόσο αξιόπιστη θεωρείται η μαρτυρία του.

Οπως και αν έχουν τα πράγματα, με τις καταδικαστικές αποφάσεις του δικαστηρίου την περασμένη Δευτέρα η πρώτη πράξη του δράματος πήρε τέλος. Η δεύτερη θα παιχθεί κεκλεισμένων των θυρών ­ πίσω από τα σίδερα του Κορυδαλλού. Εκεί όπου ο Πανταζής συνεχίζει να απειλεί. «Ενα να ξέρετε: Θα γίνει πάλι εξέγερση και τότε θα σας φάω όλους!» ουρλιάζει. Και οι μάρτυρες της μοιραίας νύχτας, αυτοί που μίλησαν, εκείνοι που σώπασαν και όσοι ξέρουν τι συνέβη, ζητούν να μην ξαναγυρίσουν στην πτέρυγα. Να πάνε στους ειδικούς χώρους φύλαξης, να έχουν προστασία. Αλλά για πόσο; Οπως είπε και ο Σταύρος Λαμπρόπουλος στο δικαστήριο, «ασφάλεια δεν υπάρχει πουθενά. Πριν από λίγο καιρό χτυπήθηκε πολύ άσχημα κρατούμενος στην απομόνωση από άτομα που μπήκαν ξαφνικά μέσα, χωρίς να κρατούνται εκεί…». Οσο για το τι φοβάται… Δεν τρέμει αυτούς που σκότωσαν τον Δ. Καραμούτη. «Εγώ φοβάμαι τους άγνωστους φίλους τους, που θα με μαχαιρώσουν σε ανύποπτο χρόνο μετά που θα ανοίξω το στόμα μου».

Γιατί με τόσο άγριο τρόπο;

Ισως τα πράγματα αλλάξουν όταν πια συλληφθεί ο Κώστας Φωτίου και καταθέσει. Διότι δεν είναι μόνο αυτός που αναζητείται. Είναι και το κίνητρο του φόνου. Γιατί επελέγη να δολοφονηθεί ο Καραμούτης; και γιατί με τόσο άγριο τρόπο; Κάποιοι μιλούν για φόνο υπό την επήρεια ψυχοφαρμάκων, όμως ο ψυχίατρος των φυλακών κ. Αλέξανδρος Φιλιππάκης κατέθεσε ότι το έγκλημα αυτό έγινε από ανθρώπους που βρίσκονταν σε κατάσταση νηφαλιότητας και μισούσαν το θύμα βαθύτατα. «Ο ψυχασθενής θα σκότωνε μια κι έξω» είπε ο κ. Φιλιππάκης. «Δεν θα έκανε τον άνθρωπο κομμάτια και μετά θα τον έκαιγε». Ο Βασίλης Βορίλας και ο Σταύρος Λαμπρόπουλος επιμένουν στην εκδοχή περί «δολοφονίας κατά λάθος». Ο αρχιφύλακας Γ. Παπαθεοφίλου αρχικά είχε καταθέσει ότι «ίσως οι δολοφόνοι να έκαναν λάθος και να σκότωσαν τον Καραμούτη νομίζοντας πως ήταν ο κρατούμενος Αλεξάκης, τον οποίο και θεωρούσαν πληροφοριοδότη. Ισως και να τον σκότωσαν για εκφοβισμό των υπόλοιπων κρατουμένων. Επρεπε να δείξουν ότι είχαν το κουμάντο». Στους διαδρόμους του Κορυδαλλού ψιθυρίζεται ότι ένας από τους αδελφούς Στάντζου επιχείρησε να τον βιάσει και εκείνος τον χτύπησε. Ο Στάντζος ειδοποίησε την παρέα του και μαζί κανόνισαν τον μικρό που δεν τους «καθόταν».

Ο,τι και αν ισχύει, το γεγονός παραμένει ένα: ο Δ. Καραμούτης, είτε επειδή άλλαξε κελί είτε επειδή άφησε γένια και μπερδεύτηκαν οι δράστες είτε επειδή δεν έκατσε να τον βιάσουν είτε επειδή έκαναν επάνω του επίδειξη δύναμης, απέκτησε για μια παράβαση του ΚΟΚ 23 τρύπες στην καρδιά ­ και κανένας δεν μπορεί να ξέρει γιατί. Ισως γι’ αυτό την περασμένη εβδομάδα, τις πρώτες ημέρες της δίκης, ο πατέρας του Βελισσάριος δεν ήταν καν στο δικαστήριο. Τι είχε να περιμένει από την απόφαση; Η δική του τρύπα στην καρδιά είναι ήδη μεγαλύτερη από τις 23 σ’ εκείνη του γιου του.