Μορφή επιδημίας φαίνεται να λαμβάνει η νόσος των «τρελών αγελάδων» στα βοοειδή στη Γαλλία ενώ μόνο η Ελλάδα, η Ιταλία και η Αυστρία δεν έχουν παρουσιάσει κρούσματα. Η Γαλλία, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, έχει χάσει πλέον τον έλεγχο, καθώς αναγνωρίζεται ως μολυσμένο από τη νόσο των «τρελών αγελάδων» ένα νέο κοπάδι κάθε ημέρα! Μάλιστα την προηγούμενη εβδομάδα «ξέφυγαν» στην αγορά και πιθανότατα καταναλώθηκαν τουλάχιστον 15 μολυσμένα σφάγια (γνωστής φίρμας σουπερμάρκετ). Στα γαλλικά σχολεία απαγορεύτηκε η κατανάλωση βοδινού και μοσχαρίσιου κρέατος (μπριζόλα και Τ- bone steak), κάτι που δείχνει ότι το πρόβλημα είναι εκτεταμένο. Στην Ελλάδα από τα 100 κιλά μοσχαρίσιου κρέας που καταναλώνουμε μόνο τα 30 είναι εγχώριας παραγωγής. Το υπόλοιπο είναι εισαγόμενο. Μάλιστα το 50% εισάγεται από τη Γαλλία και το υπόλοιπο από το Βέλγιο, την Ολλανδία και τρίτες χώρες.


* Η έκρηξη της νόσου


Ως το τέλος Οκτωβρίου οι γαλλικές μονάδες εκτροφής όπου παρουσιάστηκαν κρούσματα μολυσμένων αγελάδων είχαν ξεπεράσει τις 200 ­ σύμφωνα με εκτιμήσεις ­ ενώ σήμερα πια θεωρείται βάσιμος ο κίνδυνος να υπάρξει «έκρηξη» της νόσου στα βοοειδή τους σε τέτοιο βαθμό όπως και πριν από 10 χρόνια στη Βρετανία, όπου είχαν καταγραφεί κρούσματα σε περίπου 1.300 κτηνοτροφικές μονάδες.


Ο κ. Σπύρος Κυριάκης, καθηγητής Παθολογίας και διευθυντής της Κλινικής Παθολογίας των παραγωγικών ζώων στο τμήμα Κτηνιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, δεν συμμερίζεται καθόλου τον εφησυχασμό του υπουργείου Γεωργίας στη χώρα μας, το οποίο την περασμένη εβδομάδα προέβαλε το γεγονός της σήμανσης του βοδινού κρέατος ­ ώστε σε περίπτωση προβλήματος να μπορεί να διερευνηθεί η προέλευση του κρέατος που έφθασε στη χώρα μας. Ηταν γνωστό άλλωστε ότι από το 2002 θα είναι υποχρεωτικό το μέτρο για το «labeling» του κρέατος. «Για να γίνει πραγματική ιχνηλασιμότητα επιβάλλεται χαρτογράφηση του DNA των εκτροφών που παράγουν μοσχάρια για πάχυνση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η μόνη χώρα που ετοιμάστηκε είναι η Γερμανία, όπως ανακοινώθηκε με την ευκαιρία της ΕΧΡΟ 2000 για την κτηνοτροφία που οργάνωσε η Κτηνιατρική Σχολή του Ανόβερου» επισημαίνει ο κ. Κυριάκης. Η Γερμανία έκανε χαρτογράφηση DNA όλων των βοοειδών (γεννήτορες που παράγουν μοσχαρίσιο κρέας ­ ταύρος και αγελάδα) και από 1.1.2002 θα μπορούν να γνωρίζουν από ποια περιοχή της Γερμανίας είναι τα ζώα που θα περνούν από το σφαγείο. Οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν κάνει κάτι αντίστοιχο, ούτε βέβαια η χώρα μας.


«Ο καταναλωτής δεν μπορεί να προστατευθεί αν δεν υπάρξει υγειονομικός έλεγχος των ζωοτροφών σε όλη την Ευρώπη και στη χώρα μας, όπως επίσης και κτηνιατρική διαχείριση υποχρεωτική των εκτροφών στο επίπεδο του στάβλου. Αλλιώς θα οδηγηθούμε σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις» ξεκαθαρίζει ο καθηγητής. Αν λοιπόν δεν συνδυαστεί η ιχνηλασιμότητα με τη διαφάνεια στον στάβλο και δεν προχωρήσει ο υγειονομικός έλεγχος στις ζωοτροφές, κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η Ελλάδα ­ με αυτή την έξαρση της νόσου στην Ευρώπη ­ θα μείνει πράγματι εκτός κινδύνου όσον αφορά τα εγχώρια κρέατα, διότι δεν έχει σταματήσει η διατροφή των ζώων μας με ζωικής προέλευσης ζωοτροφές.


«Οτιδήποτε τρώμε, γαλακτοκομικά προϊόντα ή το ίδιο το κρέας, μπορεί να είναι ανθυγιεινό αν τα ζώα από όπου προέρχονται τα ταΐζουμε με ανθυγιεινές τροφές και κυρίως προϊόντα ζωικά (κρεατάλευρα, αιματάλευρα, οστεάλευρα, ζωικά λίπη και προϊόντα πλάσματος αίματος με τα οποία κατακλύζεται η χώρα μας από το εξωτερικό). Μας τιμωρεί η ίδια η φύση. Ούτε στα ψάρια ούτε στα κοτόπουλα ούτε στους χοίρους πρέπει να δίνονται» επιμένει ο κ. Κυριάκης.


* Η καύση των ζώων


Αραγε τι γίνονται τα μολυσμένα ζώα που θανατώνονται; Κανονικά πρέπει να καίγονται ­ και όχι να θάβονται, διότι κανείς δεν γνωρίζει αν μπορεί να περάσει στην τροφική αλυσίδα ο παθογόνος παράγοντας «πράιον», πρωτεΐνη που ευθύνεται για τη νόσο των «τρελών αγελάδων», μέσω του φυσικού περιβάλλοντος. Σε ζωολογικό κήπο όπου δόθηκε σε ζώα σφάγιο μολυσμένο με τη νόσο των «τρελών αγελάδων» η νόσος πέρασε και σε εκείνα που το έφαγαν. Η Βρετανία μόνο έχει εφαρμόσει τη μέθοδο της καύσης των άρρωστων αγελάδων μέσα σε υψικαμίνους που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια και σε συνδυασμό με την αυστηροποίηση της διαδικασία ελέγχου σχεδόν εξαλείφθησαν τα κρούσματα στα ζώα. Στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη δεν έχει εφαρμοστεί το μέτρο των μεγάλων κλιβάνων και το σύστημα χωλαίνει.


Αξίζει να επισημάνουμε ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί αν μια αγελάδα έχει μολυνθεί παρά μόνο αν έχει εκδηλώσει τη νόσο. Στο σφαγείο όμως, όπου τα ζώα παραμένουν μία ημέρα, αν δεν εκδηλώσει κλινικά συμπτώματα της νόσου, δεν μπορεί να το καταλάβει ο κτηνίατρος. «Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι οι αγελάδες που εκδηλώνουν τη νόσο είναι μία σε 2.000 αγελάδες του κοπαδιού και μετά καταστρέφονται όλες οι υπόλοιπες» διευκρινίζει ο κ. Κυριάκης. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι γίνεται με τα μολυσμένα κρέατα που μπορεί να καταναλώσουμε επειδή δεν είχαν εκδηλώσει συμπτώματα οι αγελάδες οι οποίες έφθασαν στο σφαγείο ή επειδή ο κτηνοτρόφος τα πήγε στο σφαγείο χωρίς να περάσουν από υγειονομικό κτηνιατρικό έλεγχο στον στάβλο.


* Τι είναι το αιματάλευρο


Ισως το πιο σοβαρό είναι ότι υπάρχουν υποψίες πως στη Γαλλία η νόσος επεκτάθηκε, λαμβάνοντας μορφή επιδημίας, από τα αιματάλευρα! Αν αυτό αποδειχθεί αληθές, τότε υπάρχει πρόβλημα και στο γάλα. Τι είναι το αιματάλευρο; Οταν σφάζεται ένα ζώο, λαμβάνεται το αίμα του με ειδική χοάνη και με επεξεργασία γίνεται αιματάλευρο (με το οποίο ταΐζουν τα ζώα, και τα χορτοφάγα) ή αιματολουκάνινικο (το οποίο τρώνε πολύ στη Γαλλία). Αν μεταδίδεται η νόσος με το αιματάλευρο, τότε μεταδίδεται και με το γάλα. Γιατί ως γνωστόν ο οργανισμός της αγελάδας παίρνει τα θρεπτικά συστατικά του αίματος και ο μαστικός αδένας τα μετατρέπει σε γάλα… «Είναι πλέον καιρός το υπουργείο Γεωργίας να διεκδικήσει στην Ευρωπαϊκή Ενωση ποσοστώσεις για το γάλα, ώστε από τις 675.000 τόνους γάλακτος που επιτρέπει να παράγουμε να πάμε σε 1.300.000 τόνους γάλακτος για να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες» τονίζει ο κ. Κυριάκης.


ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ Οι Βρετανοί «παραβίασαν» τη φύση


Οσο και αν με την ονοματοδοσία της νόσου της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας στα βοοειδή μοιάζει τα ζώα να τρελάθηκαν από το «κακό τους το κεφάλι», η οικονομική απληστία του ανθρώπου προκάλεσε την ασθένεια των «τρελών αγελάδων». Ανήκει θα λέγαμε στα νοσήματα που δημιούργησε ο άνθρωπος (τεχνοπάθεια). Οι Βρετανοί φέρουν μεγάλη ευθύνη για αυτό που συνέβη λόγω της εντατικοποίησης της παραγωγής και του χαμηλού κόστους στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Οταν έκαναν εκρίζωση της τρομώδους νόσου των προβάτων (σκρέπι), τα ζώα που θανάτωναν τα έκαναν κρεατάλευρα. Μείωσαν τη θερμοκρασία και την ατμόσφαιρα στη διαδικασία παραγωγής των κρεαταλεύρων και έτσι πέρασε η πιο πρωτόγονη μορφή ζωής που είναι το πράιον (praion) στη ζωοτροφή. Εγινε στη συνέχεια «παραβίαση της φύσης» δίνοντας σε χορτοφάγα μηρυκαστικά κρεατάλευρα για αύξηση της παραγωγής γάλακτος (γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες). «Ηταν ανύπαρκτος ο υγειονομικός έλεγχος στις ζωοτροφές στη Βρετανία ενώ ως πρόσφατα οι βρετανοί κτηνίατροι δεν δέχονταν να μπουν στο σφαγείο για ελέγχους, κάτι που το έκαναν βοηθοί κτηνιάτρου. Ολες οι κτηνιατρικές σχολές της Βρετανίας, ακόμη και σήμερα, στον τομέα υγιεινής τροφίμων είναι πίσω σε σχέση με τις αντίστοιχες στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα. Εβαζαν στις ζωοτροφές αλεύρι και αίμα ζώου από βοοειδή που έσφαζαν και πρόσθεταν δημητριακά. Τάιζαν με αυτά τα ζώα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε εκατόμβη» σημειώνει ο κ. Κυριάκης.


Μάλιστα υπάρχουν πληροφορίες ότι στη Βρετανία τη δεκαετία του ’80 εμβάπτιζαν τα χάμπουργκερ σε σάλτσα με εγκεφαλική ουσία από βοοειδή για να γίνουν πιο νόστιμα. Πάντως, όπως συμβαίνει πάντοτε με τις επίσημες αρχές, η βρετανική κυβέρνηση ήταν καθησυχαστική προτού πάρει μορφή χιονοστιβάδας η νόσος των «τρελών αγελάδων» στα βοοειδή τους και θα θυμάστε ότι οι βρετανοί υπουργοί Γεωργίας και Παιδείας τάιζαν τα παιδιά τους με χάμπουργκερ μπροστά στην οθόνη για να πείσουν τον κόσμο ότι δεν συμβαίνει τίποτα σοβαρό με το κρέας…