Το Χρηματιστήριο άρχισε να μπαίνει στη ζωή του μέσου Ελληνα ουσιαστικά από πέρυσι. Ως τότε ήταν ή τελείως άγνωστο ή παντελώς δυσφημημένο στη συνείδηση των περισσοτέρων, των οποίων οι επενδυτικές ανησυχίες εκαλύπτοντο επαρκώς από τα ούτως ή άλλως ικανοποιητικά επιτόκια των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου.
Τα αμοιβαία κεφάλαια βεβαίως είχαν ήδη κάνει δυναμικά την είσοδό τους στην ελληνική αγορά αλλά και αυτά απεικόνιζαν την ίδια κατάσταση. Το επενδυτικό κοινό επένδυε στη συντριπτική πλειονότητά του σε αμοιβαία διαθεσίμων και ομολόγων, δηλαδή στον τόκο, και αγνοούσε τα αμοιβαία μετοχών.
Τα πράγματα όμως σήμερα έχουν αλλάξει δραματικά. Ενας εντυπωσιακός αριθμός ιδιωτών επενδυτών έχει καταφύγει στο Χρηματιστήριο, όπως μαρτυρούν όλοι οι σχετικοί δείκτες, με αποτέλεσμα το Χρηματιστήριο και το κινητό τηλέφωνο να αποτελούν πλέον για τον μέσο Ελληνα status symbols.
Και ως εδώ τα πράγματα ήταν μάλλον εύκολα. Το Χρηματιστήριο πέρυσι ανέβηκε κατά 58% και εφέτος ως σήμερα έχει ανεβεί ένα επιπλέον 67%. Οι επιλογές μετοχών ακόμη και για τον αδαή επενδυτή ήταν ούτως ή άλλως περιορισμένες και μάλλον προφανείς και δεν είχε κανείς παρά να καβαλήσει το κύμα. Τα υπόλοιπα συνήθως έρχονταν από μόνα τους.
Από εδώ και πέρα όμως τα πράγματα αλλάζουν. Τα διεθνή χρηματιστήρια έχουν πλέον ανέλθει σε πολύ υψηλά επίπεδα έτσι ώστε η περαιτέρω πορεία τους να μην είναι ασφαλώς προβλέψιμη. Οι μεγάλες οικονομίες μπαίνουν σε περίοδο μέτριας ύφεσης ενώ οι διεθνείς κρίσεις τύπου Ρωσίας, Βραζιλίας κλπ. εμφανίζονται πλέον με ρυθμούς ανησυχητικά συχνούς. Η Ελλάδα σίγουρα αντιμετωπίζει πολύ ευνοϊκές προοπτικές για το άμεσο μέλλον εφόσον η ένταξή μας στην ΟΝΕ είναι πλέον πολύ πιθανή αλλά το Χρηματιστήριο Αθηνών δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ιδιαίτερα φθηνό και σίγουρα δεν είναι αποστειρωμένο από τυχόν διεθνείς κρίσεις.
Με όλα αυτά τα δεδομένα νομίζω ότι ο ιδιώτης επενδυτής χρειάζεται σήμερα πολύ περισσότερο από ό,τι στο παρελθόν τη βοήθεια των «ειδικών» και οι πλέον κατάλληλοι ειδικοί στην προκειμένη περίπτωση είναι κατά τη γνώμη μου τα αμοιβαία κεφάλαια.
Τα αμοιβαία κεφάλαια προσφέρουν σήμερα τα εξής πλεονεκτήματα στον ιδιώτη επενδυτή:
α) Επαγγελματική διαχείριση και τεχνογνωσία σε θέματα μελέτης και ανάλυσης των αγορών την οποία κανένας ιδιώτης δεν μπορεί να διαθέτει μόνος του.
β) Χαμηλό κόστος και δυνατότητα άμεσης ρευστοποίησης ανά πάσα στιγμή των επενδεδυμένων κεφαλαίων.
γ) Δυνατότητα επιλογής μεταξύ ποικίλων μορφών επένδυσης και διασποράς του επενδυτικού κινδύνου. Σήμερα όλες οι εταιρείες αμοιβαίων κεφαλαίων διαθέτουν μια μεγάλη γκάμα αμοιβαίων κεφαλαίων μεταξύ των οποίων μπορεί να επιλέξει ο επενδυτής ή να φτιάξει μόνος του ένα μείγμα δικής του επιλογής.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, αν ένας επενδυτής έχει επενδύσει μόνος του σε μετοχές και θελήσει να ρευστοποιήσει την επένδυσή του και να αγοράσει δολάρια, αυτό στην καλύτερη περίπτωση θέλει πέντε εργάσιμες ημέρες και πολύ προσωπικό χρόνο. Αν όμως έχει επενδύσει σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο μετοχών, μπορεί αυθημερόν και με μια υπογραφή να μεταφέρει τα χρήματά του σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο δολαρίου της ίδιας διαχειρίστριας εταιρείας.
δ) Απαλλαγή από πολλά πρακτικά προβλήματα, όπως η είσπραξη μερισμάτων από μετοχές, η παραλαβή δωρεάν μετοχών προερχομένων από split, η συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και η παραλαβή των μετοχών κλπ.
ε) Ασφάλεια των χρημάτων του εφόσον αυτά φυλάσσονται από την Τράπεζα Θεματοφύλακα του αμοιβαίου κεφαλαίου καθώς και δυνατότητα δημιουργίας κοινού λογαριασμού στο όνομα του επενδυτή και των συγγενικών προσώπων του με τα σχετικά πλεονεκτήματα σε περιπτώσεις κληρονομιάς ή δωρεάς.
ζ) Συμβουλευτική καθοδήγηση σε θέματα επενδύσεων εφόσον οι περισσότερες εταιρείες αμοιβαίων κεφαλαίων διαθέτουν εξειδικευμένους επενδυτικούς συμβούλους οι οποίοι βοηθούν τον επενδυτή στον προγραμματισμό και στην επιλογή των επενδύσεών του.
Ο κατάλογος των πλεονεκτημάτων των αμοιβαίων κεφαλαίων δεν τελειώνει εδώ. Στον σημερινό πολύπλοκο και επικίνδυνο κόσμο των επενδύσεων ο ιδιώτης επενδυτής δεν μπορεί πλέον να κινείται μόνος του, ιδίως αν δεν είναι ειδικός. Τα αμοιβαία κεφάλαια είναι ο πολυτιμότερος συμπαραστάτης του, γι’ αυτό άλλωστε έχουν γνωρίσει παγκοσμίως μεγάλη ανάπτυξη και καθιέρωση.
Ο κ. Θεοδόσης Μπουντουράκης είναι διευθύνων σύμβουλος της Intertrust ΑΕΔΑΚ.