Από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 η εξέλιξη των συνθηκών διαβίωσης ήταν ραγδαία και οι ανάγκες για καλύτερη διαβίωση αυξήθηκαν με ταχύτατους ρυθμούς. Η κατάσταση αυτή, όπως ήταν φυσικό, επηρέασε και την αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση των κατοικιών, κυρίως των ανθρώπων που ζουν στα αστικά κέντρα. Για τον λόγο αυτό έπρεπε να γίνει όσο το δυνατόν καλύτερη εκμετάλλευση όλης της έκτασης ενός διαμερίσματος, παρέχοντας παράλληλα ένα καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Αν θέλετε και εσείς να ανασκευάσετε το παλιό διαμέρισμά σας σύμφωνα με τις αφαιρετικές τάσεις της εποχής, θα πρέπει να είστε ενήμεροι για το κόστος αυτής της διαδικασίας αλλά και για τον τρόπο που μπορεί να επιτευχθεί. Γι’ αυτό ζητήσαμε τη βοήθεια των ειδικών. Αρχιτέκτονες, διακοσμητές και πολιτικοί μηχανικοί προτείνουν λύσεις και ρίχνουν φως στον πιο βασικό προβληματισμό σας, το οικονομικό αντίτιμο που θα καταβάλετε.
Κατ’ αρχάς την ανακαίνιση πρέπει να τη δείτε και ως ένα είδος επένδυσης. Μπορεί να χρειαστεί να μειώσετε αρκετά τον τραπεζικό λογαριασμό σας, ακόμη και να δανειστείτε, αλλά η κατοικία σας πλέον θα ανεβεί σε άλλη κλίμακα. Μετά την ολοκλήρωση της ανακατασκευής η αξία του σπιτιού σας θα είναι υψηλότερη με αποτέλεσμα, αν το πουλήσετε, να έχετε μεγαλύτερο κέρδος. Οσον αφορά το κόστος της συνολικής ανακαίνισης, θα σας στοιχίσει περίπου 80.000-100.000 δρχ. το τ.μ. Αλλά ας ξεκινήσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι για τον κάθε χώρο-δωμάτιο ξεχωριστά.
* Χώρος υποδοχής
Ενα συμβατικό διαμέρισμα 100-120 τ.μ. δεν χρειάζεται παραπάνω από δύο υπνοδωμάτια. Οι υπόλοιποι χώροι ενοποιούνται. Αρα το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών της ανακαίνισης θα λάβει χώρα στην αίθουσα υποδοχής. Το πρώτο βήμα είναι να καταργήσετε το χολ και στη συνέχεια να δημιουργήσετε ένα ενιαίο χώρο σαλοτραπεζαρίας και κουζίνας προκειμένου να φαίνεται το σπίτι πιο ευρύχωρο αλλά και να εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες σας. «Το σαλόνι δεν αποτελεί πλέον ένα δωμάτιο μόνο για τους επισκέπτες. Πρόκειται για ένα χώρο ξεκούρασης και συγκέντρωσης όλης της οικογενείας καθημερινά ύστερα από μια αγχωτική και εξαντλητική ημέρα. Δηλαδή, έχει αντικαταστήσει και τον ρόλο του καθιστικού» αναφέρει ο αρχιτέκτονας κ. Κάρολος Ανόνης. Δεν είναι τυχαίο που τα περισσότερα σπίτια διαθέτουν τηλεόραση και στο σαλόνι. Επιπλέον μπορείτε να τοποθετήσετε σε μια γωνία και ένα μικρό γραφείο καταργώντας με αυτό τον τρόπο ακόμη ένα δωμάτιο που πιθανόν να φιλοξενούσε διάφορα έγγραφα και βιβλία.
* Κουζίνα
Για να εξοικονομήσετε χώρο, εκτός από την εξαφάνιση του χολ, θα πρέπει να γκρεμίσετε και τον τοίχο ή τη συρόμενη πόρτα που διαχώριζε το σαλόνι από την τραπεζαρία, η οποία μπορεί να μεταφερθεί μπροστά από το πάσο της κουζίνας. Αυτό συνεπάγεται ότι και η κουζίνα θα αποτελεί μια συνέχεια της αίθουσας υποδοχής με μοναδικό χώρισμα ένα πάσο ή φάτνωμα. Η χωρητικότητα της κουζίνας μπορεί να είναι πια πολύ μικρότερη, εφόσον η χρήση της έχει περιοριστεί. Λόγω των διαφορετικών ωραρίων, σπάνια συγκεντρώνεται όλη η οικογένεια για να τελέσει τη διαδικασία του φαγητού. Αφαιρέστε λοιπόν τα περιττά ντουλάπια και εκμεταλλευθείτε για την αποθήκευση των προϊόντων το πάσο, ο ρόλος του οποίου δεν σταματά εδώ. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τραπέζι αλλά και ως μπαρ.
Το κόστος για τα ντουλάπια και τα διαχωριστικά, ανάλογα με την ποιότητα του ξύλου και των υλικών, θα στοιχίσει συνολικά από 1,5 ως 4,5 εκατ. δρχ. Η τοποθέτηση του πάσο προϋποθέτει ακόμη ένα έξοδο, την αγορά ενός καλού απορροφητήρα. Για να μην αντιμετωπίσετε πρόβλημα στο σαλόνι από τις έντονες μυρωδιές του μαγειρέματος, προμηθευτείτε έναν πολύ ισχυρό απορροφητήρα, η τιμή του οποίου εξαρτάται από το σύστημα λειτουργίας. Πάντως, ιδιαίτερα δυνατός αποτελεί το σύστημα καμίνι, που κοστίζει από 100.000 δρχ. ως 250.000 δρχ.
Ενας άλλος παράγοντας που δεν πρέπει να αμελήσετε κατά τη διαδικασία της ανακαίνισης είναι το δάπεδο σε όλο τον ενιαίο πια χώρο. Η συνηθέστερη περίπτωση δαπέδου των παλιών κατασκευών ήταν το μωσαϊκό, υλικό το οποίο θεωρείται ξεπερασμένο. Το κόστος της αντικατάστασής του εξαρτάται από τα υλικά που θα επιλέξετε. Αν χρησιμοποιήσετε πλακίδια, η τιμή τους κυμαίνεται από 5.000 δρχ. ως 15.000 δρχ., ανάλογα με την ποιότητά τους, ενώ, αν προτιμήσετε το μάρμαρο, μπορεί να πληρώσετε από 10.000 δρχ. ως 25.000 δρχ. το τ.μ. Το ξύλινο δάπεδο θα σας κοστίσει από 10.000 δρχ. ως 20.000 δρχ. Στις προαναφερόμενες τιμές δεν συμπεριλαμβάνονται οι αμοιβές τοποθέτησης (3.000-10.000 δρχ.) και εργατικών καθώς και η αμοιβή του επιβλέποντος που θα αναλάβει το έργο.
* Λουτρό
Εδώ ξεκινά και τελειώνει η ημέρα όλης της οικογένειας, γι’ αυτό και η αισθητική του χώρου απαιτεί μελέτη και ιδιαίτερη προσοχή. Οπότε, αν θέλετε να κάνετε ανακαίνιση του σπιτιού, δεν μπορείτε να παραβλέψετε το λουτρό, η διαρρύθμιση του οποίου ακολουθεί πλέον τη μινιμαλιστική τάση της εποχής προκειμένου να είναι ευρύχωρο και να εξυπηρετεί τις ανάγκες του σύγχρονου Ελληνα. Το πρώτο στοιχείο που πρέπει να καταργήσετε είναι ο μπιντές. Καμία καινούργια κατασκευή δεν περιλαμβάνει αυτό το είδος υγιεινής διότι η χρήση του δεν είναι απαραίτητη και επιπλέον καταλαμβάνει ένα σημαντικό χώρο.
Συνεχίζουμε με το σημαντικό μέσο καθαριότητας και χαλάρωσης, την μπανιέρα. Για να δώσετε ένα μοντέρνο ύφος αλλά και να εξοικονομήσετε χώρο, μια λύση είναι να τοποθετήσετε γωνιακή μπανιέρα, το κόστος της οποίας βέβαια είναι πιο υψηλό από ό,τι στις απλές ορθογώνιες, που κοστίζουν περίπου 80.000 δρχ. Η τιμή τους κυμαίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις από 150.000 δρχ. ως 300.000 δρχ. Και γιατί όχι να μην προσθέσετε και υδρομασάζ; «Οι μπανιέρες υδρομασάζ πρέπει να ομολογήσουμε ότι τη σημερινή εποχή που ζούμε δεν είναι πλέον πολυτέλεια αλλά ανάγκη, γι’ αυτό, αν έχετε την οικονομική δυνατότητα, μην το σκεφθείτε καθόλου» επεσήμανε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Μορφολόγων και Διακοσμητών κ. Οδυσσέας Αννινος. Οι τιμές τους ξεκινούν από 300.000 δρχ. και μπορεί να φθάσουν ως και 2.000.000 δρχ. Αν το λουτρό σας είναι ιδιαίτερα μικρό, υπάρχει και η λύση της ντουσιέρας, για την οποία θα πληρώσετε από 50.000 δρχ. Η αισθητική αλλά και η υγιεινή απαιτούν να περικλείονται με συρόμενες, τζαμένιες πόρτες. Και μην ξεχνάτε ότι το υδρομασάζ μπορεί να προστεθεί και σε αυτή την περίπτωση.
Η επόμενη κίνηση είναι η αλλαγή του νιπτήρα. Μια πρόταση σύμφωνα με το διακοσμητικό και κατασκευαστικό γραφείο Anino Design και Συνεργάτες είναι «να καταργήσετε τους νιπτήρες με πόδι και στη θέση τους να τοποθετήσετε ένα έπιπλο μπάνιου, το οποίο, εκτός από τη γούρνα, έχει και τη δυνατότητα αποθήκευσης. Αρα συνεπάγεται ότι θα εξαφανίσετε και τα τυχόν ράφια. Πολλές φορές το έπιπλο συνοδεύεται και από ένα μεγάλο καθρέφτη, πράγμα που σημαίνει ότι δίνεται η αίσθηση μεγαλύτερου χώρου». Γι’ αυτό τον τομέα ανανέωσης μπορεί να πληρώσετε από 150.000 δρχ. ως και 1.500.000 δρχ., αναλόγως της ποιότητας του ξύλου και της υπογραφής του σχεδιαστή.
Αν το δάπεδο είναι από μωσαϊκό και οι τοίχοι καλυμμένοι με πλακάκια της «παλιάς εποχής», υπολογίστε ένα επιπλέον έξοδο. Η αντικατάσταση του μωσαϊκού με πλακάκια κυμαίνεται από 5.000 δρχ. το τ.μ. ως και 30.000 δρχ. το τ.μ. αν η ποιότητά τους είναι ιδιαίτερα υψηλή. Τέλος, πρέπει να μεριμνήσετε και για την οροφή. Στις παλιές κατοικίες συνήθιζαν το πατάρι στα μπάνια, το οποίο μικραίνει τον χώρο αλλά δεν είναι και λειτουργικό. Οπότε μια εργασία που θα αναλάβει το συνεργείο σας είναι να το γκρεμίσει και στη θέση του να τοποθετηθεί μια ψευδοροφή. Πολλές μοντέρνες και καινούργιες κατασκευές ακολουθούν την πρόταση της ψευδοροφής, όχι μόνο γιατί μπορεί να κρύψει ατέλειες, π.χ. δοκάρια και κανάλια κλιματισμού, αλλά και λόγω του κρυφού φωτισμού που επιδέχεται, με αποτέλεσμα να φαίνεται το δωμάτιο πιο υψηλό και ευρύχωρο. Η τιμή μιας απλής κατασκευής ψευδοροφής μπορεί να ξεκινήσει από 15.000 δρχ. ως 20.000 δρχ. το τ.μ., χωρίς το κόστος των φωτιστικών.
Για να μη σπάσουν τα νεύρα σας
Η ανακαίνιση της κατοικίας κρύβει πολλές παγίδες. Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν να διηγηθούν απίστευτες ιστορίες για το τι περίμεναν και τι αντίκρισαν στο τέλος των εργασιών. Το μυστικό της επιτυχίας φαίνεται ότι κρύβεται κυρίως στην επιλογή ενός καλού μηχανικού, ο οποίος θα επιβλέπει την όλη διαδικασία, και στις καλές συμφωνίες. Πώς όμως μπορείτε να διαπιστώσετε την «αξιοπιστία» του και πώς θα αποφύγετε τα περιττά έξοδα; Για να κερδίσετε λοιπόν χρόνο και χρήμα συλλέξαμε χρήσιμες συμβουλές που πρέπει να λάβετε υπόψη σας.
Η επιλογή του μηχανικού για τη μελέτη του χώρου είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να προσέξετε μετά την απόφαση να ανακαινίσετε το σπίτι σας. Πρέπει να σταθμίσετε τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας και να αναζητήσετε τον κατάλληλο μηχανικό. Για την κατασκευή και επίβλεψη είναι προτιμότερο να επιλέξετε έναν μηχανικό ή κατασκευαστή της περιοχής του ακινήτου, ο οποίος γνωρίζει πρόσωπα και καταστάσεις και θα μπορεί να ξεπερνά τα διάφορα εμπόδια που θα παρουσιαστούν.
«Κάντε έφοδο» την ώρα εργασίας των τεχνιτών που έχει προσλάβει ο μηχανικός. Παρακολουθήστε τον τρόπο που δουλεύουν, για να διαπιστώσετε αν η οικογένειά σας μπορεί να συμβιώσει μαζί τους.
Εξακριβώστε ποιοι τελικά θα συνεργαστούν. Είναι σημαντικό να γνωρίσετε όλους τους εργαζόμενους, εφόσον θα κυκλοφορούν καθημερινά μέσα στο σπίτι σας.
Ζητήστε ένα αντίγραφο από την ασφάλεια που παρέχει ο μηχανικός στους εργάτες. Αν δεν είναι όλοι ασφαλισμένοι, εσείς θα είστε υπεύθυνοι σε περίπτωση που κάποιος εργάτης τραυματιστεί μέσα στην κατοικία σας.
Αν δεν είστε ικανοποιημένοι με κάποια από τις εργασίες του μηχανικού, ενώ η δουλειά βρίσκεται σε πρόοδο, σταματήσετε την. «Πετώντας καλά λεφτά μετά από μια κακή δουλειά» μπορεί να αποδειχθεί πιο ακριβό από το να αρχίσετε ξανά με ένα καινούργιο πρόσωπο.
Πρέπει να έχετε κατά νου ότι πρόκειται για μύθο το σκεπτικό που κυκλοφορεί: αν κάνω τη δουλειά προετοιμασίας προτού καταφθάσει ο μηχανικός, θα κερδίσω χρήματα και χρόνο. Αν δεν έχετε τις απαιτούμενες γνώσεις, ακόμη και κάποιες προσωπικές μικροεπεμβάσεις μπορεί να αποβούν λανθασμένες, έτσι ώστε να καθυστερήσετε ή ακόμη και να βλάψετε το τελικό αποτέλεσμα.
Αν δεν αναθέσετε την επίβλεψη σε μηχανικό ή κατασκευαστή και προχωρήσετε μόνοι σας στην ανακαίνιση, πρέπει πάντα να θυμάστε τον βασικό νόμο της αγοράς: η φθηνότερη δουλειά σπάνια είναι η καλύτερη. Οσοι προσπαθούν να κάνουν οικονομία με τον τρόπο αυτό, συχνά πληρώνουν πολλαπλάσια. Οι κακοτεχνίες κοστίζουν, γι’ αυτό οι επιλογές των τεχνιτών και των υλικών που θα γίνουν πρέπει να προσεχθούν.
Οι συμφωνίες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Η τακτική των συνεργείων είναι να κάνουν χαμηλές προσφορές για να πάρουν τη δουλειά και, αφού την εξασφαλίσουν, στην πορεία των εργασιών χρεώνουν διάφορα έξοδα για δήθεν «extra» εργασίες. Γι’ αυτό κατά τη συμφωνία να σημειώνονται οι ακριβείς εργασίες που θα γίνουν και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, πάντα γραπτώς με ιδιωτικά συμφωνητικά και να ελέγχεται η ακρίβεια τήρησης των εργασιών και των υλικών που χρησιμοποιούνται.
Να αποφεύγετε να πληρώνετε προκαταβολικά τα συνεργεία, αλλά να καταβάλλετε την αμοιβή τους ανάλογα με την πρόοδο των εργασιών και να αφήνετε πάντα κάποιο υπόλοιπο 10%-20%, σε όλα τα συνεργεία, ώστε να μπορείτε να τα βρίσκετε εύκολα όταν τα χρειάζεστε.
Η διακόσμηση σήμερα
Η αρχιτεκτονική και η διαρρύθμιση του διαμερίσματος αποτελούν το ένα σκέλος της ανακαίνισης. Το δεύτερο είναι η διακόσμηση του χώρου. Εφόσον πήρατε την απόφαση και έχετε την οικονομική δυνατότητα να μεταφέρετε το σπίτι σας από την εποχή του 1960 στο 2000 δεν μπορεί να σταματήσει η ανανέωση μόνο στην ενοποίηση των δωματίων. Το αποτέλεσμα δεν θα είναι ολοκληρωμένο αν δεν διαθέτει και τα κατάλληλα διακοσμητικά στοιχεία και έπιπλα, τα οποία ακολουθούν και αυτά το πνεύμα της εποχής. Η διακοσμήτρια, μορφολόγος, κυρία Ντίνα Μιχαλοπούλου αναφέρει τις τρεις βασικές τάσεις διακόσμησης που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
* Νεορομαντισμός
Πρόκειται για το γνωστό πάντρεμα του κλασικού με το μοντέρνο. Στην αρχιτεκτονική του χώρου, μπορείτε να εντάξετε αυτό το στυλ σε ένα παλιό νεοκλασικό σπίτι ψηλοτάβανο, με γύψινες σκαλιστές οροφές, το ίδιο όπως και σε μια μοντέρνα σύγχρονη κατασκευή πολυκατοικίας. Τα κλασικά κομμάτια της γιαγιάς συνδυάζονται με τους μοντέρνους άνετους καναπέδες της αρεσκείας σας, πάντοτε με σεβασμό, τοποθετώντας τα σε χώρους που τονίζουν τη μεγάλη αξία τους. Π.χ. κάτω από τον μοντέρνο πίνακα μπορεί να τοποθετηθεί ένα παλιό σεκρετέρ, σε κάποια γωνία, κοντά στη μοντέρνα ριλάξ πολυθρόνα. Οπως επίσης το μοντέρνο κρυστάλλινο τραπέζι μπορεί να συνυπάρξει με τις κλασικές καρέκλες που κληρονομήσατε. Τα χρώματα που επικρατούν είναι εκρού και μπεζ στους καναπέδες, σομόν και ώχρα στους τοίχους, γαλάζιο στις οροφές.
* Εθνικ
Σε αυτό το στυλ χρησιμοποιούνται από τη φολκλορική και λαογραφική τέχνη παλιά ή καινούργια αντικείμενα όλων των λαών της Γης. Παίρνετε λοιπόν αντιπροσωπευτικά στοιχεία κάθε λαού και τα τοποθετείτε εναρμονισμένα μέσα στον χώρο είτε για διακοσμητικά στοιχεία είτε για χρήση, όπως κουβερλί με γεωμετρικά σχήματα από την Γκάνα ή άλλες φυλές της Δυτικής Αφρικής, της Ινδίας ή πιάτα και φλιτζάνια από το Μεξικό και γιατί όχι και από την Ελλάδα. Τα διακοσμητικά στοιχεία που δεσπόζουν είναι ινδικά ξύλινα γλυπτά, μάσκες ενώ τα υφάσματα που ντύνουν τον χώρο είναι υφαντά με γεωμετρικά σχήματα από αρχαίες παραστάσεις νομαδικών φυλών. Τα χρώματα είναι γήινα, όπως γκρενά, πράσινο, καφέ.
* Αρχαϊκό
Εδώ κυριαρχεί η αφαιρετική τάση και χρησιμοποιούνται αρκετά μοντέρνα στοιχεία, όπως φατνώματα και ψευδοροφές με πολλά σπασίματα. Η παρέμβαση γίνεται κυρίως στην αρχιτεκτονική δομή του χώρου και όχι στη διάταξη των επίπλων, διότι το αποτέλεσμα πρέπει να είναι λειτουργικό για τον σύγχρονο άνθρωπο. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται μπαίνουν στους τοίχους, στις οροφές και στις γωνίες. Π.χ. στην οροφή μπορείτε να δημιουργήσετε φατνώματα με κρυφό φωτισμό εσωτερικά, υπογραμμίζοντας το κάτω μέρος τους με γύψινο μαίανδρο, παραστάσεις πάνω από τις πόρτες, φατνώματα και γύρω στους τοίχους ή δεξιά και αριστερά του τζακιού, όπου θα είναι η θέση για τα αντίστοιχα αγάλματα που θα τοποθετηθούν. Τα χρώματα που επικρατούν είναι λευκό, γαλάζιο και μπλε σκούρο στους καναπέδες ενώ τα υλικά είναι η λάκα στα ξύλα, ο γύψος, το μάρμαρο και το κρύσταλλο.
Το κόστος της ανακαίνισης
Οποια επιλογή και αν κάνετε θα πρέπει να πληρωθεί καλά, γιατί αυτό θα είναι ο βασικός παράγοντας επιτυχίας αφού πρακτικά είναι αδύνατον να ελέγξετε μόνοι σας τις εργασίες που θα γίνουν. Για την πλήρη ανακαίνιση μιας κατοικίας 100 -130 τετραγωνικών μέτρων η αμοιβή του επιβλέποντος μηχανικού ή κατασκευαστή ανέρχεται κατά μέσον όρο στο ποσό των 1,5-2 εκατομμυρίων, στις περισσότερες περιπτώσεις. Τα χρήματα αυτά θα «πιάσουν τόπο» καθώς ο επιβλέπων θα κλείσει καλούς και φθηνούς τεχνίτες, γνωρίζει τους κώδικες επικοινωνίας μαζί τους, ξέρει τι συμφωνίες πρέπει να κάνει και θα εξασφαλίσει καλύτερη ποιότητα και τιμές για τα υλικά. Ολα αυτά ισχύουν στην περίπτωση που ο επιβλέπων είναι έμπιστο πρόσωπο. Το συνολικό κόστος μιας πλήρους ανακαίνισης ανέρχεται σε 80.000-100.000 δρχ. ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα βέβαια με το μέγεθος της επέμβασης και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν.



