Δημοψήφισμα για το μέλλον Τραμπ οι ενδιάμεσες κάλπες

Ενα άτυπο δημοψήφισμα για τον εκάστοτε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και τις πολιτικές του είναι οι ενδιάμεσες εκλογές (US Midterms) που πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου, δηλαδή σε δύο ημέρες από σήμερα. Εκατομμύρια Αμερικανοί καλούνται να ψηφίσουν για την ανάδειξη των 435 μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων και των 35 από τα 100 μέλη της Γερουσίας και η αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα της κάλπης παραμένει μεγάλη.

Σε κάθε εκλογική μάχη που πραγματοποιείται στο μέσον της προεδρικής θητείας, παραδοσιακά ενισχύεται το αντιπολιτευόμενο κόμμα. Σύμφωνα με τις σημερινές σφυγμομετρήσεις, οι Δημοκρατικοί διατηρούν προβάδισμα σε ό,τι αφορά τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ η δυναμική τους στη Γερουσία είναι αντίστροφη, αν και σε ορισμένες μετρήσεις οι Ρεπουμπλικανοί εμφανίζονται να αντιμετωπίζουν πραγματικό κίνδυνο απώλειας της πλειοψηφίας τους στη Βουλή.

Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν κιόλας ψηφίσει κατά τη διαδικασία της πρόωρης ψηφοφορίας και μολονότι στις ενδιάμεσες εκλογές η αποχή είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα, εφέτος αναμένεται μεγάλη προσέλευση ψηφοφόρων. Ηδη, όπως αναφέρουν αμερικανικά Μέσα, καταγράφεται μια άνευ προηγουμένου εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, η οποία αποδίδεται στο άκρως πολωμένο κλίμα που κινητοποιεί ένα μαζικό κίνημα κατά του Ντόναλντ Τραμπ.

Σε πρόσφατη μελέτη του Pew Research, έξι στους δέκα ερωτηθέντες δηλώνει ότι σε αυτή την αναμέτρηση ψηφίζει είτε υπέρ είτε κατά του Τραμπ που όπως ο ίδιος είπε «παρά το γεγονός ότι δεν είμαι στο ψηφοδέλτιο, στην πραγματικότητα είμαι επειδή πρόκειται για ένα δημοψήφισμα για εμένα». Για τον λόγο αυτόν και έχοντας στον νου του τις προεδρικές εκλογές του 2020, το τελευταίο διάστημα έχει αυξήσει τις εμφανίσεις του, επισκεπτόμενος κυρίως αμφιλεγόμενες ως προς το αποτέλεσμα Πολιτείες, όπου η μάχη θα δοθεί μέχρις εσχάτων.

Οι ενδιάμεσες εκλογές ωστόσο δεν αφορούν μόνο την κεντρική εξουσία στην Ουάσιγκτον. Συνολικά 36 αμερικανικές Πολιτείες εκλέγουν κυβερνήτες, ενώ οι ψηφοφόροι καλούνται να ψηφίσουν για την κάλυψη συνολικά 6.665 θέσεων στην κρατική διοίκηση, καθώς και χιλιάδες αξιώματα σε τοπικό επίπεδο.

Οι Δημοκρατικοί εκτιμούν ότι μπορούν να κερδίσουν τον έλεγχο και των δύο σωμάτων, βασιζόμενοι εν πολλοίς στην κατακόρυφη εγγραφή γυναικών και νέων κυρίως πολιτών στους εκλογικούς καταλόγους, ενώ από την πλευρά τους οι Ρεπουμπλικανοί ποντάρουν στο θετικό πρόσημο της οικονομίας, εστιάζοντας επικοινωνιακά στο ιστορικό χαμηλό της ανεργίας στο 3,7% και στον χαμηλό πληθωρισμό του 2%.

Το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα του Τραμπ στο εσωτερικό, μιας και στο σενάριο που το Δημοκρατικό Κόμμα κερδίσει τον έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου, αυτόματα θα διαρραγεί ο απόλυτος έλεγχος των Ρεπουμπλικανών στον έναν από τους τρεις πυλώνες της εξουσίας (ο Λευκός Οίκος και το Ανώτατο Δικαστήριο είναι οι άλλοι δύο θεσμοί).

Πρωτίστως, θα αμφισβητήσει την κυριαρχία του Τραμπ, μιας και για τα επόμενα δύο χρόνια της θητείας του θα δυσκολεύεται να φέρνει επιτυχώς νόμους προς ψήφιση στο Κογκρέσο ή να διορίζει δικαστές της επιλογής του, με έναν λόγο να εφαρμόζει τις πολιτικές του. Στη διεθνή σκηνή ο Τραμπ θα αποδυναμωθεί και το ξενοφοβικό, λαϊκίστικο αφήγημά του, το οποίο έδωσε έμπνευση σε πολλούς μιμητές του, σηκώνοντας ένα αντίστοιχο λαϊκιστικό κύμα σε δεκάδες χώρες ανά την υφήλιο, θα τεθεί υπό αμφισβήτηση.

Την ίδια ώρα, ο εκκεντρικός μεγιστάνας απειλείται με το ενδεχόμενο να ξεκινήσει η διαδικασία μομφής εναντίον του σε περίπτωση που οι Δημοκρατικοί κατακτήσουν όχι μόνο τη Βουλή αλλά και το δύσκολο οχυρό της Γερουσίας. Οι ίδιοι έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να ξεκινήσουν τις έρευνες σε σειρά ζητημάτων από την πιθανή παρέμβαση της Μόσχας στις εκλογές του 2016 ως τις κατηγορίες περί σεξουαλικών επιθέσεων από τον νεοδιορισθέντα στο Ανώτατο Δικαστήριο Μπρετ Κάβανο.

Δεύτερο σενάριο είναι αυτό της συνέχισης του τωρινού σκηνικού. Αν και θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο ο Τραμπ να διατηρήσει και τα δύο σώματα, κάτι τέτοιο θα επιβεβαίωνε πως διατηρεί μεγάλα ερείσματα στη χώρα, ενώ και η απειλή σε βάρος μελών της διοίκησής του θα περιοριστεί.

Σε αυτή την περίπτωση ο πρόεδρος και το κόμμα του θα μπορούν να συνεχίσουν την πολιτική τους και να περάσουν πολλές από τις αμφιλεγόμενες υποσχέσεις τους: από την κατασκευή του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό, η οποία έχει μπλοκαριστεί από τους Δημοκρατικούς, ως την πλήρη κατάργηση της μεταρρύθμισης για την υγεία – του περιώνυμου Obamacare – για την οποία οι Ρεπουμπλικανοί κατέβαλαν περισσότερες από εβδομήντα προσπάθειες να τη θέσουν σε αχρηστία!

Τρίτο ενδεχόμενο είναι οι Δημοκρατικοί να κερδίσουν την πλειοψηφία στο Κογκρέσο και οι Ρεπουμπλικανοί στη Γερουσία. Ενα διχασμένο Κογκρέσο θα δέσει τα χέρια του Τραμπ, όμως πολλοί αναλυτές βλέπουν ότι το σενάριο αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη ενίσχυση του συστήματος ελέγχου και ισορροπιών που προβλέπει το αμερικανικό Σύνταγμα (αυτό που ονομάζουν στη χώρα «check and balances») άρα κερδισμένο θα βγει το δημοκρατικό πολίτευμα.

Δύο χρόνια στην εξουσία ο Ντόναλντ Τραμπ όχι μόνο δεν επεδίωξε να κλείσει τις πληγές που διχάζουν κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά τους αμερικανούς πολίτες, αντίθετα υποδαύλισε αυτή τη διχόνοια, κινήθηκε συγκρουσιακά, φανάτισε και δηλητηρίασε το πολιτικό σκηνικό. Από την πρώτη μέρα που πάτησε το πόδι του στο Οβάλ Γραφείο κάθε του δημόσια τοποθέτηση, κάθε του κίνηση και πολιτική του επιλογή έγινε μέσα σε κλίμα άκρατου λαϊκισμού, συνωμοσιολογίας και οξείας πόλωσης.

Στο εσωτερικό ο Τραμπ στοχοποίησε τους μετανάστες και πρόσφυγες, τα έβαλε με τους μουσουλμάνους και τα μέσα ενημέρωσης, επιτέθηκε στην κοινότητα ΛΟΑΤ, σε ανθρώπους με αναπηρίες, σε γυναίκες, επινόησε φανταστικούς εχθρούς και ο κατάλογός του δεν είχε τελειωμό.

Στη διεθνή σκηνή, οι κινήσεις του χαρακτηρίστηκαν επιεικώς θυελλώδεις, μιας και οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μετωπική σύγκρουση με πολλές χώρες του κόσμου. Προτάσσοντας μια ακατέργαστη ατζέντα με σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» (America First), αμφισβήτησε ακόμη και παραδοσιακούς συμμάχους, αποσύρθηκε από σειρά συμφωνιών με παγκόσμιες δυνάμεις, αποσταθεροποίησε το διεθνές σκηνικό, προκάλεσε σύγχυση.

Στον δρόμο για τη μεθαυριανή κάλπη ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την ξενοφοβική του ρητορική προκειμένου φανατίσει στοχευμένα ακροατήρια εθνικιστών. «Η Ευρώπη βιώνει το χάος εξαιτίας της παράτυπης μετανάστευσης» είπε για να τα βάλει με το καραβάνι των μεταναστών από την Κεντρική Αμερική και να «ζωγραφίσει» για άλλη μια φορά πάνω στον προσφιλή του καμβά της ξενοφοβίας.

«Το σημερινό Δημοκρατικό Κόμμα προτιμά να προστατεύει αλλοδαπούς εγκληματίες αντί για αμερικανούς πολίτες, γι’ αυτό και οι Δημοκρατικοί θα πρέπει να καταψηφιστούν» έγραψε προ ημερών στο Twitter, δημιουργώντας το νέο του hashtag #Jobs_not_mobs, δηλαδή «δουλειές, όχι όχλος» σε μια σαφή αναφορά στους χιλιάδες πρόσφυγες από την Κεντρική Αμερική που συνεχίζουν την οδύσσειά τους, κατευθυνόμενοι προς τα σύνορα Ηνωμένων Πολιτειών – Μεξικού.

Την ίδια ώρα, διέταξε την ανάπτυξη 5.200 και πλέον στρατιωτών στη μεθόριο και αφού απείλησε ότι θα κλείσει τα σύνορα και θα υπογράψει διάταγμα που θα μπλοκάρει τους πρόσφυγες να ζητούν πολιτικό άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες, έβαλε στο στόχαστρο τα μωρά των μεταναστών που γεννιούνται επί αμερικανικού εδάφους:

«Είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμου όπου αν έρθει κάποιος και αποκτήσει μωρό, αυτό το μωρό είναι πολίτης Ηνωμένων Πολιτειών για 85 χρόνια, με όλα τα πλεονεκτήματα. Αυτό είναι γελοίο. Είναι γελοίο και πρέπει να σταματήσει» τόνισε στην πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη «Axios on HBO» και τον δημοσιογράφο Τζόναθαν Σουάν.

Μεταξύ άλλων είπε ότι οι νομικοί σύμβουλοι του Λευκού Οίκου μελετούν την αλλαγή του νόμου για την παροχή αμερικανικής υπηκοότητας, κάτι φυσικά που απαιτεί αλλαγή του Συντάγματος. Πρόσθεσε δε ότι «είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου όταν κάποιος εισέρχεται στο έδαφός μας και κάνει ένα παιδί, το παιδί αυτό γίνεται αυτομάτως πολίτης της χώρας», άσχετα βέβαια αν η ίδια νομοθεσία ισχύει σε άλλες τριάντα χώρες του κόσμου.

Στο ήδη τοξικό και πολωμένο κλίμα, το μπαράζ αποστολών εκρηκτικών δεμάτων με στόχο υποστηρικτές των Δημοκρατικών αλλά και η φονικότερη αντισημιτική επίθεση στην ιστορία της χώρας κατά την οποία πάνοπλος ακροδεξιός δολοφόνησε έντεκα πιστούς σε συναγωγή το περασμένο Σάββατο στο Πίτσμπουργκ, ήρθαν να ανεβάσουν ακόμη περισσότερο το πολιτικό θερμόμετρο.

Παρατηρητές εκτιμούν ότι ακριβώς αυτή η ρητορική μίσους που σπέρνει ο Τραμπ θερίζει τη θύελλα της βίας και υποκινεί τόσο ανάλογες απόπειρες τρομοκρατίας όπως αυτή των τρομοδεμάτων όσο και εγκλήματα μίσους, όπως η μαζική δολοφονία στο Πίτσμπουργκ.

«Σταμάτα να κατηγορείς τους άλλους και κοιτάξου στον καθρέφτη. Η εμπρηστική ρητορική σου, οι προσβολές, τα ψέματα και η ενθάρρυνση της σωματικής βίας είναι ντροπιαστικά. Διόρθωσε τις κινήσεις σου… προσπάθησε να φερθείς σαν πρόεδρος. Ο αμερικανικός λαός αξίζει πολύ περισσότερα. Επί τη ευκαιρία, οι επικριτές σου δεν φοβερίζονται με σιωπή» ήταν το επικριτικό μήνυμα του πρώην επικεφαλής της CIA Τζον Μπρέναν, που ήταν και αυτός αποδέκτης ενός από τα τρομοδέματα με τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς.

Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο από την πλευρά του, μία ημέρα μετά την αποστολή τρομοδέματος με αποδέκτη τον ίδιο πήρε θέση καλώντας τους Αμερικανούς να απαντήσουν σε αυτό το κύμα εκφοβισμού με τη μαζική συμμετοχή τους στις βουλευτικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου. «Υπάρχει κάτι ισχυρότερο από τις βόμβες: είναι η ψήφος σας» δήλωσε ο διάσημος ηθοποιός, στέλνοντας μήνυμα πρωτίστως στον ίδιο τον Τραμπ.

«Δεν είστε ευπρόσδεκτος στο Πίτσμπουργκ έως ότου αποκηρύξετε πλήρως τον λευκό εθνικισμό» έγραφε η επιστολή που απηύθυνε στον Τραμπ η εβραϊκή οργάνωση Bend the Arc την οποία υπέγραψαν μαζί με ηγετικές φυσιογνωμίες εβραίων του Πίτσμπουργκ πάνω από 60.000 πολίτες. Εκτός αυτής, πολλοί επιζώντες της επίθεσης στη συναγωγή εγκάλεσαν τον Τραμπ λόγω της πρότασής του να τοποθετηθούν σε ναούς ένοπλοι φρουροί για την ασφάλεια των πιστών.

Προ ημερών το επιτελείο του Ντόναλντ Τραμπ κυκλοφόρησε ένα διαφημιστικό σποτ στο Διαδίκτυο το οποίο ξεκινά με εικόνες από τη δίκη του Λουίς Μπρακαμόντες, του μετανάστη από το Μεξικό που καταδικάστηκε το 2014 για τις δολοφονίες δύο αστυνομικών στο Σακραμέντο της Καλιφόρνιας, ενώ εμβόλιμα παρεμβάλλονται εικόνες από το καραβάνι των προσφύγων της Κεντρικής Αμερικής να διασχίζουν το Μεξικό προκειμένου να φθάσουν στα σύνορα.

Το σποτ που κλείνει με τη φράση πως «ο Τραμπ και το κόμμα του κάνουν και πάλι την Αμερική ασφαλή» προκάλεσε ακόμη και τις αντιδράσεις μερίδας Ρεπουμπλικανών που τον κατηγόρησαν για κατάπτυστη χυδαιότητα. Πλήθος ανθρώπων της τέχνης και του λόγου έσπευσαν να καταδικάσουν το διαφημιστικό, ενώ πληθαίνουν τα άρθρα γνώμης που καταδικάζουν απερίφραστα το δηλητήριο που χύνει στην πολιτική αρένα ο Τραμπ.

Ο αμερικανός ιστορικός Τίμοθι Σνάιντερ με άρθρο γνώμης στον «Guardian» περιέγραψε τον Τραμπ ως έναν ανεύθυνο πολιτικό που δανείζεται τα παλιά κόλπα του φασισμού ενώ ταυτόχρονα κουβαλάει το χαρακτηριστικότερο γνώρισμά τους, που δεν είναι άλλο από την απόλυτη αποποίηση ευθυνών.

Ο αρθρογράφος Ανταμ Τέιλορ της «Washington Post» παρομοιάζει τις προεκλογικές κινήσεις του Τραμπ με τον πρωταγωνιστή που ενσαρκώνει τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών στην ταινία «Ο πρόεδρος, ένα ροζ σκάνδαλο κι ένας πόλεμος» (Wag the Dog). Το σενάριο θέλει δύο συνεργάτες του πλανητάρχη να σκηνοθετούν με τη βοήθεια ενός παραγωγού του Χόλιγουντ έναν φανταστικό πόλεμο με στόχο να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από ένα σεξουαλικό σκάνδαλο του προέδρου, επιστρατεύουν στημένες ειδήσεις και ρεπορτάζ για να διοχετεύσουν ψεύτικα δελτία Τύπου στα αμερικανικά μέσα για να ανεβάσουν τη δυναμική του: «Τελικά η ζωή μιμείται την τέχνη» σχολιάζει ο Τέιλορ και όχι το αντίθετο, όπως κατά κανόνα συμβαίνει.