Η διεθνής μάχη με τους χούλιγκαν - Τα μέτρα εντός των γηπέδων στην Ευρώπη

Παρότι τα κρούσματα αθλητικής βίας δεν έχουν εκλείψει, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε συνεργασία με τις ομάδες έχουν λάβει ήδη από τη δεκαετία του 1980 σειρά μέτρων για έλεγχο του φαινομένου

Ο χουλιγκανισμός είναι σε άνοδο στην Ευρώπη παρά τα αυστηρά μέτρα που ισχύουν στα στάδια, γιατί η βία έχει μεταφερθεί εκτός γηπέδων.

Την περασμένη Τετάρτη οπαδοί του Ερυθρού Αστέρα επιτέθηκαν σε μπαρ με οπαδούς της Μάντσεστερ Σίτι μετά τον αγώνα των δύο ομάδων στο Βελιγράδι.

Στη Γαλλία, πριν από δύο εβδομάδες ένας οπαδός της Νις μαχαιρώθηκε θανάσιμα όταν χούλιγκαν της Ναντ επιτέθηκαν σε λεωφορεία που μετέφεραν οπαδούς της Νις. Στο Μιλάνο, πριν από δύο μήνες, οπαδός της αγγλικής Νιούκαστλ δέχτηκε επίθεση με μαχαίρι από ιταλούς χούλιγκαν.

Στην Τοσκάνη, τον Ιανουάριο, έκλεισε αυτοκινητόδρομος επειδή ξέσπασαν συγκρούσεις όταν λεωφορεία που μετέφεραν ultras της Νάπολι στη Γένοβα για αγώνα με τη Σαμπντόρια διασταυρώθηκαν με λεωφορεία που μετέφεραν φανατικούς της Ρόμα που πήγαιναν στο Μιλάνο.

Στην Τουρκία, την περασμένη εβδομάδα, οι ποδοσφαιρικές αρχές ματαίωσαν όλους τους αγώνες επ’ αόριστον, αφότου ο πρόεδρος της Ανκαραγκουτσού επιτέθηκε στον διαιτητή μετά τη λήξη του αγώνα με τη Ρίζεσπορ και του έριξε γροθιά στο πρόσωπο. Στη συνέχεια, οπαδοί της Ανκαραγκουτσού μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο και επιτέθηκαν στον διαιτητή, εξοργισμένοι από το ότι η Ρίζεσπορ είχε ισοφαρίσει την τελευταία στιγμή. Πολλοί μιλούν για «κουλτούρα απαξίωσης των διαιτητών» στην Τουρκία.

Ποια μέτρα ισχύουν όμως εντός των γηπέδων στις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του χουλιγκανισμού;

Αγγλία

Είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που έχει αποκλειστεί από όλες τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις ύστερα από την τραγωδία στο Χέιζελ, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1985, όταν 39 οπαδοί της Γιουβέντους ποδοπατήθηκαν στη διάρκεια συγκρούσεων με οπαδούς της Λίβερπουλ. Εκτοτε το Λονδίνο εισήγαγε πολύ αυστηρά μέτρα κατά του χουλιγκανισμού.

Ολες οι ομάδες λειτουργούν κυρίως με μέλη και σχεδόν όλα τα εισιτήρια διατίθενται σε αυτά. Καταργήθηκαν οι όρθιοι στα γήπεδα και μειώθηκαν οι θέσεις, πολλές από τις οποίες καταλαμβάνονται από εταιρικούς πελάτες. Οι τιμές των εισιτηρίων αυξήθηκαν σημαντικά.

Οι αστυνομικοί βγήκαν από τα γήπεδα και αντικαταστάθηκαν από ειδικούς επιτηρητές ασφαλείας (στιούαρντ), τους οποίους προσλαμβάνει η κάθε ομάδα.

Υπάρχουν κάμερες κλειστού κυκλώματος σε όλα τα γήπεδα από τα μέσα της δεκαετίας του ’80.

Βέλγιο

Τον Ιούνιο υιοθετήθηκε νέα νομοθεσία που δείχνει «μηδενική ανοχή» στη ρατσιστική και ξενοφοβική δράση, λεκτική ή σωματική, εντός των γηπέδων, ενώ παρατείνει το διάστημα αποβολής από τα γήπεδα όσων ρίχνουν φωτοβολίδες ή εισέρχονται στον αγωνιστικό χώρο από τα πέντε στα δέκα χρόνια.

Η μικρότερη ποινή είναι 30 μήνες αποβολή από τα γήπεδα και πρόστιμο 1.500 ευρώ. Οσοι χούλιγκαν βρεθούν υπότροποι τιμωρούνται με ισόβια αποβολή από τα γήπεδα.

Οι ομάδες είναι υποχρεωμένες να βοηθούν στον εντοπισμό και στην τιμωρία των χούλιγκαν που παρεκτρέπονται.

Οι στιούαρντ και οι άντρες της ασφάλειας των γηπέδων έχουν πλέον το δικαίωμα να ζητούν ταυτότητες για να ελέγχουν τους κατόχους των εισιτηρίων κατά την είσοδο στα γήπεδα.

Οποιος προσβάλλει ή απειλεί τους στιούαρντ αποβάλλεται επί μήνες από τα γήπεδα.

Τη σεζόν 2021-2022 το τμήμα ποδοσφαίρου του βελγικού υπουργείου Εσωτερικών επέβαλε συνολικά 1.800 χρόνια αποβολής οπαδών από τα γήπεδα και 900.000 ευρώ σε πρόστιμα, και αυτό πριν από την ισχύ του νέου νόμου.

Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας συνεργάζεται με ηλεκτρονική εταιρεία διάθεσης εισιτηρίων που ελέγχει ότι το όνομα στο εισιτήριο είναι ίδιο με το όνομα εκείνου που το αγοράζει.

Η αστυνομία μπορεί να συλλαμβάνει προληπτικά οπαδούς.

Γαλλία

Αυστηρότερη νομοθεσία που υιοθετήθηκε το 2021 προβλέπει πως αν ένας διαιτητής ή παίκτης τραυματιστεί από αντικείμενο που έριξε οπαδός στον αγωνιστικό χώρο, ο αγώνας διακόπτεται αυτομάτως.

Οι αποφάσεις για τη διακοπή ενός αγώνα για άλλους λόγους πρέπει να λαμβάνονται το πολύ εντός μισής ώρας και στη διαβούλευση να μη συμμετέχουν οι πρόεδροι των ομάδων.

Κατά τα λοιπά, θεωρήθηκε ότι τα μέτρα που ίσχυαν ήδη για τον αποκλεισμό βίαιων οπαδών από τα γήπεδα ήταν αρκετά αποτελεσματικά αλλά χρειάζονταν απλώς «καλύτερη εφαρμογή». Οι ομάδες κλήθηκαν να κάνουν όσο πιο εκτεταμένη χρήση μπορούν των ήδη υπαρχόντων μέτρων.

Το 2010 οι γαλλικές αρχές διέλυσαν επτά συλλόγους οπαδών, οι πέντε της Παρί Σεν Ζερμέν. Παρ’ όλα αυτά, διάφοροι ultras της ομάδας παραμένουν ενεργοί

Ανάμεσα στα σχέδια των Αρχών είναι να αλλάξουν τον τρόπο κατανομής του κόστους της ασφάλειας, προκειμένου να επιβαρύνονται και οι εκτός έδρας ομάδες.

Γερμανία

Εφαρμόζονται τα «σχέδια δράσης οπαδών» από τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Στόχος τους είναι η πρόληψη του χουλιγκανισμού χάρη σε κοινωνικούς λειτουργούς και άλλους ειδικούς που εργάζονται με νεαρούς οπαδούς.

Οι επικριτές μιλούν για «πληροφοριοδότες» που μεταφέρουν στις Αρχές τα σχέδια των χούλιγκαν. Οι Αρχές μιλούν για «διαύλους επικοινωνίας» ανάμεσα στους οπαδούς, στις ποδοσφαιρικές και στις αστυνομικές αρχές.

Ολλανδία

Τον περασμένο Μάιο, ύστερα από περιστατικό χουλιγκανικής βίας από οπαδούς της ολλανδικής Αλκμααρ, που έσπασαν φράχτη στο γήπεδο και επιτέθηκαν σε οπαδούς της αγγλικής Γουέστ Χαμ, η αστυνομία χρησιμοποίησε τηλεοπτική εκπομπή για να δημοσιοποιήσει ευκρινείς φωτογραφίες και να εντοπίσει τους δράστες με τη βοήθεια των τηλεθεατών. Προηγήθηκε προθεσμία προς τους υπευθύνους για να παρουσιαστούν αυτοβούλως στην αστυνομία.

Η Γκρόνιγκεν είναι μια από τις ομάδες που πραγματοποιεί επιμορφωτικά προγράμματα οπαδών σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και την κοινωνία. Σε αυτά συμμετέχουν πρώην χούλιγκαν για να αποτρέψουν από τη βία την επόμενη γενιά οπαδών.

Η Καμπούρ είναι άλλη ολλανδική ομάδα που διαθέτει οργάνωση «εκπαίδευσης φιλάθλων» και πραγματοποιεί εκστρατείες ακόμη και σε δημοτικά σχολεία. Απευθύνεται επίσης σε χούλιγκαν που έχουν υποστεί συνέπειες για τη δράση τους για να τους αποτρέψει από τη βία.