Πώς αλλάζουν οι χώρες; Τι χρειάζεται για να πάρει μπρος ένα νέο μοντέλο; Συνήθως ο νους μας πάει σε φαραωνικά έργα και αλλαγές. Σκεφτόμαστε πράγματα που μόνο χώρες σαν τη Νορβηγία και τη Σουηδία, που δεν τα χρειάζονται, μπορούν να πληρώσουν.
Είναι όμως έτσι; Καμιά φορά τα πράγματα μπορεί να μην είναι και τόσο σύνθετα.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τα νησιά μας. Τα νησιά που λουστράρουμε κάθε άνοιξη περιμένοντας τους μουσαφιραίους και εγκαταλείπουμε στη μοίρα τους τον υπόλοιπο χρόνο. Τα παρατημένα μας νησιά.
Πόσο διαφορετική θα ήταν η χώρα αν φροντίζαμε τα νησιά μας να σφύζουν από ζωή όλον τον χρόνο; «Ενα κλειστό γυμναστήριο σε κάθε νησί θα άλλαζε πολλά» μας έλεγε το Πάσχα στα Κύθηρα ένα φιλικό ζευγάρι που μεγάλωνε μέχρι πέρυσι δύο παιδιά εκεί. Μετά μας αφηγήθηκαν πώς 85 παιδιά ανταποκρίθηκαν στην εθελοντική πρωτοβουλία ενός νεοφερμένου στο νησί να τα μάθει μπάσκετ. Ογδόντα πέντε παιδιά βρήκαν επιτέλους μια οργανωμένη, εξωσχολική αθλητική δραστηριότητα.
Τα νησιά μας διψούν για υποδομές και δικτύωση. Μια σπίθα θέλουν για να ανθήσουν, αλλά η Αθήνα επιλέγει διαχρονικά να κείται μακράν. Ενα γυμναστήριο, καλό Internet για να δημιουργηθούν και οι πρώτες κοινότητες ψηφιακών νομάδων, κατοικίες γενικώς και σπίτια σε προσιτή τιμή για εκπαιδευτικούς, γιατρούς, νοσηλευτές… Αυξημένες αποδοχές και μοριοδότηση για να υπηρετήσουν εκεί… Πολλά και διόλου φαραωνικά θα μπορούσαν να γίνουν και θα ήταν αρκετά για να προσελκύσουν κόσμο.
Εν τω μεταξύ, το ευνοούσε και η συγκυρία γιατί με δυσκολία θα έβρισκε κανείς πιο ταιριαστό πρότζεκτ για το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης από ένα σχέδιο συγκράτησης και αύξησης του πληθυσμού στα νησιά μας. Αυτή η ευκαιρία όμως χάθηκε. Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης, βλέπεις, είναι άλλες.
Ας δούμε και το πλαίσιο, τη μεγάλη εικόνα: Πριν από λίγες ημέρες δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία για γεννήσεις και θανάτους το 2024. Αυτό που για πρώτη φορά παρατηρήθηκε το 2010, να είναι δηλαδή περισσότεροι εκείνοι που «φεύγουν» από όσους έρχονται στη ζωή, όχι μόνο έχει παγιωθεί, αλλά γίνεται χρόνο με τον χρόνο και πιο εφιαλτικό. Πέρυσι λοιπόν οι θάνατοι ήταν διπλάσιοι από τις γεννήσεις. Ενας στους πέντε Ελληνες είναι άνω των 65 και οι νέοι ως 18 ετών δεν ξεπερνούν το 16,5%.
Η Ελλάδα γερνά και χάνεται. Ταυτόχρονα, στις πόλεις δεν χωράμε και η περιφέρεια ερημώνει. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψει κανείς την πυρίτιδα. Χρειάζεται απλώς να τολμήσει η κυβέρνηση να κοιτάξει μακριά. Να επενδύσει σε μέτρα, από εκείνα που ούτε άμεσα αποτελέσματα έχουν ούτε μεταφράζονται σε ψήφους και δημοσκοπικές μονάδες. Γιατί, καλά τα 250άρια και τα ενοίκια, η χώρα όμως δεν αλλάζει αν δεν αναμετρηθούμε με το κακό σενάριο του μέλλοντός μας αποφασισμένοι να το αποτρέψουμε.
