Διπλό δίχτυ προστασίας σε ευάλωτους δανειολήπτες, ποινές στους servicers και ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για όλους όσοι εντάσσονται στον εξωδικαστικό προαναγγέλλει με συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστής Χατζηδάκης.

Την ίδια στιγμή, στέλνει αυστηρό μήνυμα στους δικαστικούς, μετά και την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις αυξήσεις στις συντάξεις τους, ότι δεν μπορεί να αγνοήσει την ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία, δεν θα υπάρξει καμία αύξηση εκτός ορίων, ενώ διερωτάται ποιος βουλευτής θα ψήφιζε να δοθούν αυξήσεις 50%!

Ο κ. Χατζηδάκης δηλώνει ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου στο Ασφαλιστικό, τη στιγμή μάλιστα που αναγνωρίζει ως τη μεγαλύτερη πρόκληση για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2024 το αβέβαιο διεθνές περιβάλλον με δύο πολέμους στην ευρύτερη γειτονιά μας.

Για τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και τη φορολόγηση των επαγγελματιών ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ξεκαθαρίζει ότι νέοι φόροι δεν θα επιβληθούν αλλά επεξεργάζεται μία λύση για ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα με χαμηλότερους συντελεστές. Νέες παροχές θα υπάρξουν μόνο αν υπάρξει περίσσευμα στον προϋπολογισμό, ενώ αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο να συνεχίσουν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στον καφέ, στον πολιτισμό κ.τ.λ.

Για τα κόκκινα δάνεια, τις εταιρείες διαχείρισης και τις αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό τι θα περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που ετοιμάζετε;

«Σταθερή πολιτική μας είναι να καλύπτουμε τους πράγματι ευάλωτους, χωρίς όμως να λαϊκίζουμε. Αλλά και χωρίς να δίνουμε τη δυνατότητα σε διάφορους πονηρούληδες να παριστάνουν τους ευάλωτους. Μας ενδιαφέρει, επίσης, να υπάρχει διαφάνεια στις σχέσεις μεταξύ των servicers και των δανειοληπτών. Να υπάρχει ενημέρωση ανά πάσα στιγμή και πληροφόρηση αντίστοιχη με αυτή που δίνουν οι τράπεζες στους πελάτες τους. Δεν είναι πολύ! Αλλά δεν έχει κατοχυρωθεί. Το κατοχυρώνουμε λοιπόν. Και θεσπίζουμε ποινές για τους servicers, αν κρατούν στο σκοτάδι τους δανειολήπτες. Μέσα στις παρεμβάσεις του νομοσχεδίου θα είναι και ουσιαστικές βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό ώστε να ενισχυθεί η προστασία των ευάλωτων. Τι θα κάνουμε; Πρώτον, θα βελτιώσουμε τον αλγόριθμο (τον μαθηματικό τύπο δηλαδή) του εξωδικαστικού μηχανισμού, ώστε οι αυτοματοποιημένες ρυθμίσεις δανείων που προτείνει να είναι ευνοϊκότερες για όλους τους δανειολήπτες. Και, δεύτερον, ειδικά για τους ευάλωτους δανειολήπτες, οι servicers θα είναι υποχρεωμένοι να δεχθούν τις ρυθμίσεις που προτείνει ο εξωδικαστικός μηχανισμός».

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2024;

«Το διεθνές περιβάλλον εξ ορισμού είναι αβέβαιο. Τώρα ίσως περισσότερο: Δύο πόλεμοι στην ευρύτερη γειτονιά μας. Τα απόνερα της ενεργειακής κρίσης. Ο πληθωρισμός που, αν και περιορίζεται, παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα. Αν προσθέσετε και την κλιματική κρίση, βλέπετε τη δυσκολία του σκηνικού. Ευτυχώς, η Ελλάδα είναι σε ανοδική πορεία. Διότι τα τελευταία χρόνια έχει αφήσει πίσω την κρίση της περασμένης δεκαετίας και, ακόμη περισσότερο, τη νοοτροπία που μας οδήγησε και μας κράτησε για μια δεκαετία σε αυτήν. Τώρα πια δεν ξοδεύουμε περισσότερο από αυτά που έχουμε. Και δεν θα ξοδέψουμε όσο είμαστε εμείς κυβέρνηση. Θα παραμείνουμε σταθερά στη γραμμή της οικονομικής και δημοσιονομικής σοβαρότητας. Ενώ, παράλληλα, θα ενισχύουμε και το 2024 την επιχειρηματικότητα. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε την Ελλάδα φιλικότερη στις επενδύσεις. Και, φυσικά, θα προχωρήσουμε σε όλα τα επίπεδα όσο πιο νωρίς γίνεται σε όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις (καταπολέμηση φοροδιαφυγής, επιτάχυνση των δικών κ.ο.κ.). Ο συνδυασμός του σωστού μείγματος οικονομικής πολιτικής με την πολιτική σταθερότητα μετά τις τελευταίες εκλογές είναι ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας. Είναι πατριωτικό μας καθήκον να το αξιοποιήσουμε στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό!».

Τι σκοπεύετε να κάνετε τελικά με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις αυξήσεις στους δικαστές;

«Εχω ήδη σημειώσει ότι δεν μπορούμε ούτε να αγνοούμε ούτε να περιφρονούμε τη Δικαιοσύνη. Ωστόσο, με βάση την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι αυξήσεις που θα δίνονταν στους δικαστικούς, θα ήταν της τάξεως του 50%! Διερωτώμαι ποιος βουλευτής θα τις ψήφιζε! Διερωτώμαι, επίσης, πώς θα μπορούσα να αγνοήσω την ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία, όταν τόσο το Συμβούλιο της Επικρατείας όσο και το Ελεγκτικό Συνέδριο σε μία σειρά αποφάσεών τους για τις συντάξεις τα τελευταία χρόνια έχουν επισημάνει ακριβώς αυτή τη διάσταση! Τη διάσταση δηλαδή των αντοχών του προϋπολογισμού ως προς το συνταξιοδοτικό μας σύστημα. Η πρόταση δηλαδή της κυβέρνησης σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να προχωρεί πέρα από τις προβλέψεις του Συμφώνου Σταθερότητας – που έχει ήδη κατατεθεί στις Βρυξέλλες – και φυσικά θα είναι σε αρμονία με παλαιότερες αποφάσεις τόσο του Συμβουλίου της Επικρατείας όσο και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στις οποίες ήδη αναφέρθηκα, για το θέμα των συντάξεων».

Φοβάστε δηλαδή μήπως έρθουν άλλες κατηγορίες, π.χ. πανεπιστημιακοί, γιατροί, στρατιωτικοί κ.τ.λ., και σας ζητούν και αυτοί αυξήσεις;

«Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου στο ασφαλιστικό σύστημα, την ώρα μάλιστα που η χώρα κερδίζει τα εύσημα των διεθνών αγορών και των διεθνών οργανισμών για την οικονομική μας πορεία. Και αυτό ισχύει για όλες τις κοινωνικές ομάδες. Πολύ περισσότερο που οι αυξήσεις στις συντάξεις ξεπάγωσαν ήδη από πέρυσι. Βάλαμε τα θεμέλια και θα κρατήσουμε όρθιο το οικοδόμημα. Μπορούμε να δίνουμε αυτά που αντέχουμε. Οχι παραπάνω. Τα υπόλοιπα δεν θα ήταν φιλολαϊκή, αλλά αντιλαϊκή πολιτική. Για τους δικαστικούς λειτουργούς πράγματι υπάρχει ειδική πρόβλεψη στο Σύνταγμα. Ωστόσο οποιαδήποτε αύξηση εκτός ορίων, εμπροσθοβαρώς και με αναδρομικές καταβολές θα ήταν προκλητική για το σύνολο των συνταξιούχων. Θα ήταν, όμως, και αναντίστοιχη με την ανάγκη διαφύλαξης τόσο της δημοσιονομικής πειθαρχίας όσο και τη γενική φιλοσοφία της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό σύστημα, η οποία είναι ήδη γνωστή. Επομένως, κάθε δημοσίευμα που είναι πέρα από όσα σας ανέφερα και από την πολιτική που ήδη εφαρμόζουμε για τις συντάξεις, δεν αντικατοπτρίζει τις προθέσεις μας».

Μέσα στο προσχέδιο του προϋπολογισμού περιλαμβάνονται όλα τα ψηφισμένα μέτρα του καλοκαιριού. Τα υπόλοιπα μέτρα, όπως για παράδειγμα η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, των τεκμηρίων και άλλων μέτρων, πότε σκοπεύετε να τα εφαρμόσετε;

«Ηδη με τον νόμο 5045/ 2023 εφαρμόσαμε το 50% των οικονομικών μας δεσμεύσεων για την τετραετία. Μεταξύ αυτών και φορολογικές ελαφρύνσεις όπως η αύξηση του αφορολογήτου για τις οικογένειες με παιδιά και η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Σε σχέση με το τέλος επιτηδεύματος, όπως είναι γνωστό, έχουμε δεσμευθεί για μείωση του τέλους ξεκινώντας από το 2025 και συνδέοντας τη μείωση αυτή με τη φορολογική συμμόρφωση. Ολα τα υπόλοιπα (π.χ. περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2025) θα εφαρμοστούν ανάλογα με τις προγραμματικές μας δεσμεύσεις».

Σε ό,τι αφορά τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στον καφέ, στον πολιτισμό κ.τ.λ. που λήγει η παράταση στο τέλος του έτους, σκοπεύετε να τους ανανεώσετε;

«Θα ανακοινώσουμε τις τελικές αποφάσεις μας όταν παρουσιαστεί το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού τον Νοέμβριο».

Γιατί μία μείωση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στη βενζίνη και στο πετρέλαιο ή του ΦΠΑ λέτε ότι δεν θα βοηθούσε στον περιορισμό της;

«Τόσο τα επιδόματα που έχουμε δώσει όσο και οι μόνιμες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις είναι πολύ θετικότερα από τα μέτρα που αναφέρετε για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι διότι οι πολίτες τα καταλαβαίνουν στην τσέπη τους, ενώ τη μείωση του ΦΠΑ το πιθανότερο είναι ότι δεν θα την έβλεπαν. Καθώς, όπως έχει δείξει η εμπειρία, θα την ενθυλάκωναν οι ενδιάμεσοι, χωρίς να μειωθούν πραγματικά οι τιμές. Η μείωση του ΕΦΚ στην βενζίνη θα ήταν, επίσης, σε αυτή τη φάση και με τους στόχους που έχουμε θέσει για πρωτογενή πλεονάσματα, αρνητική τελικά για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους διότι θα στερούσε πολύτιμα έσοδα για το κράτος. Για μισθούς και συντάξεις, αλλά και την άσκηση κοινωνικής πολιτικής».

Εργοδότες δηλώνουν χαμηλότερα εισοδήματα από υπαλλήλους τους

Το 55% των ελευθέρων επαγγελματιών δηλώνει εισοδήματα έως 5.000 ευρώ. Τι σκοπεύετε να κάνετε για την ύπαρξη δικαιοσύνης στα φορολογικά βάρη; Και δεν είναι μόνο αυτό, αν σκεφτεί κανείς ότι πολλοί λόγω του ότι δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα καρπούνται και διάφορα επιδόματα ή παροχές. Τι σκέπτεστε να κάνετε;

«Στο μεθεπόμενο Υπουργικό Συμβούλιο θα συζητήσουμε και αμέσως μετά θα νομοθετήσουμε, θα εξειδικεύσουμε και θα εφαρμόσουμε τις δέκα πρωτοβουλίες που εξαγγείλαμε για τη φοροδιαφυγή. Τη διασύνδεση, δηλαδή, των POS με τις ταμειακές μηχανές, την καθολική εφαρμογή του myData, τον αποκλεισμό των παραβατών λαθρεμπορίας από τη συνεργασία με τις εταιρείες εμπορίας καυσίμων κ.λπ. Για όλα αυτά βασιζόμαστε στις νέες τεχνολογίες. Βασιζόμαστε, όμως, επίσης και στη βούλησή μας να μη βάλουμε νερό στο κρασί μας. Και να δώσουμε αποφασιστικά τη μάχη για τη φοροδιαφυγή. Παράλληλα, ένα ζήτημα ξεχωριστό αλλά και συνδεόμενο με τις πρωτοβουλίες αυτές είναι το ζήτημα της φοροδιαφυγής ελεύθερων επαγγελματιών. Δεν βάζουμε στο στόχαστρο κάθε ελεύθερο επαγγελματία. Διότι αρκετοί ελεύθεροι επαγγελματίες δεν φοροδιαφεύγουν. Πάντως δεν είναι λογικό πολλοί εργοδότες να εμφανίζονται με χαμηλότερα εισοδήματα από τον υπάλληλό τους που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Επομένως, χωρίς να αυξήσουμε τους φορολογικούς συντελεστές, θα επικεντρωθούμε σε όσους φοροδιαφεύγουν. Επεξεργαζόμαστε μια λύση, η οποία λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές του Συντάγματος και τη νομολογία των δικαστηρίων, θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα έτσι ώστε να τεθούν οι βάσεις για ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα που στο τέλος της διαδρομής θα οδηγεί και σε χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές».

Με τα μέτρα που έχετε ανακοινώσει για την περιστολή της φοροδιαφυγής τι έσοδα προσδοκάτε και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους (διασύνδεση ταμειακών με POS, καθολική εφαρμογή myData κ.τ.λ.);

«Οι δέκα πρωτοβουλίες που ανακοινώσαμε ήδη και στις οποίες αναφέρεστε θα εφαρμοστούν όλες ανεξαιρέτως το 2024. Φυσικά, πιο μεγάλο βάρος δίνουμε στη σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές. Οι σχετικές αποφάσεις που εκδόθηκαν τις προηγούμενες μέρες θέτουν προθεσμία μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου του 2024. Η μέχρι τώρα προσπάθεια της κυβέρνησης από το 2019, έχει περιορίσει το λεγόμενο “κενό ΦΠΑ” από το 23% στο 15%. Στόχος μας είναι, με όλα τα μέτρα που θα εφαρμόσουμε, να περιοριστεί στο 9% μέχρι το 2027, δηλαδή στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τι σημαίνει αυτό; Οτι το 2027, ο προϋπολογισμός λόγω του περιορισμού της φοροδιαφυγής από τη μη καταβολή ΦΠΑ να έχει παραπάνω έσοδα κατά τα 2 δισ. ετησίως».

«Κάθε πράγμα στην ώρα του»

Πιθανότητα να δοθούν νέες παροχές υπάρχει; Ακούσαμε τον Πρωθυπουργό πρόσφατα να λέει ότι θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού.

«Ο προϋπολογισμός εξελίσσεται καλά, υπεραποδίδει θα έλεγα, διότι υπεραποδίδει η οικονομία! Και αυτό παρά το ότι το 2023 ήταν εκλογική χρονιά και παρά τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Ωστόσο, η οικονομία έχει πάντα αβεβαιότητες. Η κλιματική κρίση ήρθε για να μείνει. Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στο Ισραήλ είναι σε εξέλιξη. Και, βεβαίως, η χώρα είναι σταθερά στον μεγεθυντικό φακό των αγορών και των οίκων αξιολόγησης, ιδίως εν όψει επενδυτικής βαθμίδας. Επομένως, κάθε πράγμα στην ώρα του. Αν υπάρχει περίσσευμα, θα κάνουμε αυτό που είπε ο Πρωθυπουργός. Αλλά πρέπει πάντα κάτι να έχουμε στην άκρη για τις δύσκολες στιγμές. Επομένως, θα τοποθετηθούμε όταν έρθει η ώρα».