Για υπόθεση απάτης με ευρωπαϊκά κονδύλια ερευνάται η πρώην επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Φεντερίκα Μογκερίνι, η οποία τέθηκε χθες υπό κράτηση στο Βέλγιο μαζί με ένα στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον αναπληρωτή διευθυντή του εκπαιδευτικού ιδρύματος «Κολλέγιο της Ευρώπης», αλλά σήμερα αφέθηκαν και οι τρεις ελεύθεροι, καθώς δε θεωρούνται ύποπτοι φυγής.
Η υπόθεση δε συνδέεται άμεσα με τη θητεία της Μογκερίνι στο τιμόνι της διπλωματίας της Κομισιόν, από το 2014 έως το 2019, αλλά με θέσεις που ανέλαβε στη συνέχεια, πρώτα ως πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης, κατόπιν ως διευθύντρια και της Διπλωματικής Ακαδημίας της ΕΕ.
Στο επίκεντρο των ερευνών βρίσκονται ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα εννέα μηνών για μελλοντικούς διπλωμάτες και μια σειρά από συμβάσεις όπου -όπως αναφέρεται- υπήρξε αθέμιτος ανταγωνισμός, παραβιάστηκαν οι κανόνες στη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης προσφορών. «Η επιλογή μέσω της πρόσκλησης υποβολής προσφορών χρονολογείται από την περίοδο 2021-2022 και οι παραβάσεις για τις οποίες διατυπώνονται κατηγορίες, είναι απάτη σε προμήθειες, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου.
«Φύλλο και φτερό» γραφεία και σπίτια σε Βρυξέλλες και Μπριζ
Καθώς συνεχίζεται η έρευνα, είναι δύσκολο να αποτιμηθεί η οικονομική διάσταση του σκανδάλου και κατά πόσον αυτό αποτελεί την κορυφή ενός παγόβουνου. Μετά από αίτημα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και με την έγκριση των βελγικών αρχών, έγιναν έρευνες σε γραφεία και σε ιδιωτικές κατοικίες στις Βρυξέλλες και στη Μπριζ, όπου βρίσκεται το Κολλέγιο της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι ο 65χρονος ιταλός Στέφανο Σανίνο, που επίσης κρατείται, είναι ο γενικός διευθυντής της Κομισιόν για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τον Κόλπο, ενώ έχει διατελέσει γενικός γραμματέας της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ, όταν εκεί έκανε κουμάντο η Μογκερίνι. Η πρώην ΥΠΕΞ της Ιταλίας υπήρξε Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική της Ε.Ε. από το 2014 έως το 2019 (επί προεδρίας Ζαν Κλοντ Γιούνκερ) και χειρίστηκε κρίσιμα ζητήματα όπως το Ουκρανικό, τις σχέσεις με τη Ρωσία, τα πυρηνικά του Ιράν, κ.α.
Σκάνδαλα που προκάλεσαν αναταραχή στις Βρυξέλλες
Έχουν περάσει τρία χρόνια από μια άλλη πολύκροτη υπόθεση στις Βρυξέλλες, γνωστή ως Qatargate, με πρωταγωνίστρια την Εύα Καϊλή, μια εκ των 14 αντιπροέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συνελήφθησαν και ανακρίθηκαν αρκετά άτομα -ανάμεσά τους ο σύντροφος της Εύας Καϊλή, Φραντσέσκο Τζιόρτζι και ο ιταλός πρώην ευρωβουλευτής Πιερ Αντόνιο Παντσέρι- ενώ ενεπλάκησαν τα ονόματα και άλλων βουλευτών στην υπόθεση, που, σύμφωνα με τις εισαγγελικές αρχές, αφορά αθέμιτη επιρροή ξένων κυβερνήσεων (Κατάρ, Μαρόκο) σε ευρωπαίους αξιωματούχους, σύσταση συμμορίας, διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος.
Οι καταγγελίες Καϊλή για την εμπλοκή της στο Qatargate
Η πρώην ευρωβουλευτής προφυλακίστηκε για έξι μήνες, συμπεριλαμβανομένου του διαστήματος που πέρασε σε κατ’ οίκον περιορισμό, προτού αφεθεί ελεύθερη υπό όρους. Η Εύα Καϊλή έχει κινηθεί νομικά κατά των βελγικών αρχών, καταγγέλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι δέχθηκε απειλές, με μοχλό πίεσης το παιδί της. Η υπόθεση δεν έχει κλείσει, η βελγική εισαγγελία ζήτησε τον περασμένο Μάρτιο την άρση της ασυλίας ακόμα δυο ευρωβουλευτών.
Η «κατάρρευση» της Κομισιόν το 1999
Το χειρότερο σκάνδαλο στην ιστορία των ευρωπαϊκών θεσμών είναι εκείνο που έριξε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό την προεδρία του Λουξεμβούργιου Ζακ Σαντέρ, τον Μάρτιο του 1999, μετά από τη δημοσιοποίηση πορίσματος για ατασθαλίες και σκάνδαλα, στα οποία εμπλέκονταν 10 από τους 19 Επιτρόπους. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αφορούσε στη σοσιαλίστρια Εντίθ Κρεσόν, την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της Γαλλίας (1991-1992), η οποία ορίστηκε το 1995 Επίτροπος αρμόδια για την ‘Ερευνα, την Επιστήμη και την Τεχνολογία, αλλά επέδειξε «αμέλεια» στην αντιμετώπιση λαθών και παρατυπιών, ενώ προσέλαβε ως ειδικό σύμβουλο έναν προσωπικό φίλο, κατά παράβαση των προβλεπόμενων διαδικασιών. Η Κρεσόν καταδικάστηκε για παράβαση καθήκοντος από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όμως τόσο οι ευρωπαϊκές αρχές όσο και η βελγική δικαιοσύνη δεν της επέβαλαν ποινές, πέραν της ηθικής αποδοκιμασίας.
Ο Στράσερ και οι άλλοι
Μια άλλη υπόθεση που συντάραξε τις Βρυξέλλες, πριν από 14 χρόνια, είχε ως πρωταγωνιστή τον αυστριακό ευρωβουλευτή του δεξιού Λαϊκού Κόμματος Ερνστ Στράσερ, ο οποίος καταγράφηκε από κρυφή κάμερα να δωροδοκείται για να επηρεάσει το νομοθετικό έργο της Ευρωβουλής. Τον Μάρτιο του 2011, στο πλαίσιο έρευνας από την εφημερίδα Sunday Times, δημοσιογράφοι που υποδύθηκαν τους «λομπίστες», πρόσφεραν σε τρεις ευρωβουλευτές, αναμεσά τους ο Στράσερ, από 100.000 ευρώ τον χρόνο, για να προωθούν τροπολογίες που θα εξυπηρετούσαν τους πελάτες τους. Ο αυστριακός πολιτικός συμφώνησε με τους λομπίστες, αν και αργότερα στη δίκη του υποστήριξε ότι το έκανε για να διεισδύσει στο κύκλωμα και να το εξουδετερώσει. Δεν έπεισε το δικαστήριο της Βιέννης, που τον καταδίκασε, το 2013, σε 4 χρόνια φυλακή, για δωροληψία και αθέμιτη επιρροή.
