Τέσσερις ισραηλινές όμηροι της Χαμάς αναμένεται να απελευθερωθούν σήμερα Σάββατο και να ανταλλαχθούν με 180 παλαιστίνιους κρατούμενους σε ισραηλινές φυλακές, μια εβδομάδα μετά την εφαρμογή της συμφωνίας εκεχειρίας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και την πρώτη ανταλλαγή ομήρων με κρατούμενους.

Τις σοβαρές επιφυλάξεις του, ωστόσο, για την οριστική διακοπή του αιματηρού πολέμου στη Γάζα, παρόλη την ανακούφιση που έφερε η εκεχειρία στις οικογένειες των ομήρων και στους πολίτες της Γάζας, εκφράζει στο Βήμα ο βραβευμένος αμερικανοπαλαιστίνιος δημοσιογράφος και πρώην καθηγητής δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, Νταούντ Κουτάμπ.

Θα προχωρήσει κανονικά η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ή μπορεί τις επόμενες ημέρες να δούμε να εγείρονται προσκόμματα και να προκαλούνται προβοκάτσιες;

«Νομίζω, σε γενικές γραμμές, ότι η διαδικασία θα προχωρήσει παρά την απροθυμία του Νετανιάχου, που εξαναγκάστηκε να συναινέσει επειδή η Χαμάς εξακολουθεί να κρατάει μεγάλο αριθμό σημαντικών ομήρων, συμπεριλαμβανομένων ανώτερων αξιωματικών του ισραηλινού στρατού. Αν δούμε τελικά να τινάσσεται στον αέρα η ανταλλαγή, αυτό θα οφείλεται αποκλειστικά στους Ισραηλινούς. Αρνούνται την απελευθέρωση συγκεκριμένων παλαιστινίων κρατουμένων, για πολιτικούς λόγους».

Λεπτομέρειες της συμφωνίας παραμένουν θολές. Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα;

«Το μεγάλο πρόβλημα είναι ένα: η δεύτερη φάση της εκεχειρίας. Και αυτό γιατί το Ισραήλ παραμένει απρόθυμο να κηρύξει το τέλος του πολέμου, να αποσύρει τα στρατεύματά του από τον Διάδρομο Φιλαντέλφι, στα σύνορα της Λωρίδας της

Γάζας με την Αίγυπτο, και ουσιαστικά να τερματίσει τη φυσική παρουσία του ισραηλινού στρατού στη Γάζα».

Διακρίνετε άλλο παράγοντα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ομαλή διαδικασία της εκεχειρίας;

«Σίγουρα το Ισραήλ θα προσπαθήσει να πολεμήσει ξανά στη Γάζα, αλλά δεν είναι έτοιμο. Νομίζω ότι βρίσκεται σε κατάσταση σοκ λόγω της εικόνας της παραταγμένης ένοπλης Χαμάς αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός. Εμφανίστηκε με ολοκαίνουρια μοντέλα οχημάτων – έτος κυκλοφορίας τους είναι το 2025 – και τεράστιες μπουλντόζες».

Τι θα γίνει μετά την πρώτη φάση της εκεχειρίας στη Γάζα;

«Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι η ενοποίηση της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) με τη Χαμάς για την επόμενη μέρα, με τη βοήθεια των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου, χώρες που πρέπει να καταφέρνουν να πείσουν προς αυτή την κατεύθυνση και το Ισραήλ».

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να επιτευχθεί μόνιμη εκεχειρία;

«Η επίτευξη ουσιαστικής πολιτικής εξέλιξης στη Γάζα. “Εκρήξεις” συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι χάνουν την ελπίδα τους. Για να αποφύγει το Ισραήλ οποιαδήποτε νέα 7η Οκτωβρίου, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να δουν, να ακούσουν και να αισθανθούν την πολιτική αλλαγή που μπορεί να τους ξαναδώσει την ελπίδα»

Ο Μαρουάν Μπαργκούτι, πρόσωπο κοινής αποδοχής από πλευράς Παλαιστινίων για την ηγεσία τους που κρατείται σε ισραηλινή φυλακή, θα αφεθεί τελικά ελεύθερος;

«Θα απελευθερωθεί γιατί μεταξύ των κριτηρίων που έχουν συμφωνηθεί, είναι η προτεραιότητα της αποφυλάκισης όσων έχουν ποινή ισόβιας κάθειρξης και έχουν ήδη εκτίσει πάνω από δύο δεκαετίες».