Η Ευρωπαϊκή Ενωση γεννήθηκε ως μια κλειστή λέσχη με τόσο απαιτητικούς κανόνες εισόδου στους κόλπους της ώστε η ένταξη της χώρας μας το 1981 να οφείλεται περισσότερο σε ένα πολιτικό επίτευγμα και λιγότερο στην πλήρωση των όρων και των προϋποθέσεων.

Η διεύρυνση του 2004 σηματοδοτεί και την αλλαγή του υποδείγματος. Η ΕΕ δέχθηκε τότε ως μέλη της μια σειρά από χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης που δεν πληρούσαν πολλές από τις δημοσιονομικές προϋποθέσεις ή τα θεσμικά κριτήρια για την ένταξή τους. Αλλά και την Κύπρο που έγινε το πρώτο μέλος της ΕΕ, του οποίου ένα τμήμα τελούσε και εξακολουθεί να βρίσκεται υπό κατοχή.

Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα φάση διεύρυνσης με την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, ενώ είναι βέβαιο πως οι πόρτες της ΕΕ θα ανοίξουν κάποια στιγμή στο μέλλον και για την Ουκρανία με το «εισιτήριο» που εξασφάλισε η δοκιμασία της ρωσικής εισβολής στο έδαφός της.

Η ΕΕ μετατρέπεται έτσι σιγά σιγά από κλειστή λέσχη σε ήπειρο. Η οικονομία, οι θεσμοί, το κράτος Δικαίου και άλλα κριτήρια του παρελθόντος υποχωρούν υπέρ του κριτηρίου της γεωγραφίας.

Τελευταίο παράδειγμα αυτής της αλλαγής υποδείγματος είναι η διελκυστίνδα ανάμεσα στην Αθήνα και το Βερολίνο για την ενταξιακή προοπτική της Αλβανίας με αφορμή την υπόθεση Μπελέρη.

Η οποία υπενθυμίζει επιπλέον ότι δεν θα πρέπει να εκλείψει παντελώς ο ιδρυτικός στόχος της ΕΕ που δεν είναι άλλος από την εξέλιξη της αιματοβαμμένης Γηραιάς Ηπείρου σε μια όαση συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη της, ασφάλειας στα σύνορά της και ευημερίας για τους πολίτες της.

Σε μια κλειστή λέσχη, δηλαδή, που δεν θα αντλεί την ισχύ της από τη γεωγραφία αλλά από τις καταστατικές της αρχές.