Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν μεταμορφώσει τον πλανήτη με ρυθμό και κλίμακα απαράμιλλη στην καταγεγραμμένη ιστορία, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά σε κοινότητες και οικοσυστήματα, σύμφωνα με μια από τις πιο απόλυτες αναφορές που έχουν δημοσιευτεί ποτέ για την κλιματική αλλαγή.

Κορυφαίοι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι τα σχέδια του κόσμου για την καταπολέμηση αυτών των αλλαγών είναι ανεπαρκή και ότι πρέπει να ληφθούν πιο επιθετικές ενέργειες για να αποτραπεί η καταστροφική υπερθέρμανση.

Η έκθεση που κυκλοφόρησε τη Δευτέρα από τη Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή διαπίστωσε ότι ο κόσμος είναι πιθανό να χάσει τον πιο φιλόδοξο κλιματικό στόχο – τον περιορισμό της θέρμανσης στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τις προβιομηχανικές θερμοκρασίες – μέσα σε μια δεκαετία. Πέρα από αυτό το όριο, ανακάλυψαν οι επιστήμονες, οι κλιματικές καταστροφές θα γίνουν τόσο ακραίες που οι άνθρωποι δεν θα μπορούν να προσαρμοστούν. Τα βασικά στοιχεία του συστήματος της Γης θα τροποποιηθούν θεμελιωδώς, αμετάκλητα. Τα κύματα καύσωνα, οι λιμοί και οι μολυσματικές ασθένειες θα μπορούσαν να στοιχίσουν εκατομμύρια επιπλέον ζωές μέχρι το τέλος του αιώνα.

Η αξιολόγηση της Δευτέρας αποτελεί μία σύνθεση μελετών χρόνων για τα αίτια και τις συνέπειες της αύξησης της θερμοκρασίας.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, απαίτησε από ανεπτυγμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ να εξαλείψουν τις εκπομπές άνθρακα έως το 2040 – μια δεκαετία νωρίτερα από τον υπόλοιπο κόσμο.

Με λίγα έθνη σε καλό δρόμο για να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα και με τον αναπτυσσόμενο κόσμο να υποφέρει ήδη δυσανάλογα από κλιματικές καταστροφές, είπε ο Γκουτέρες, οι πλούσιες χώρες έχουν την ευθύνη να δράσουν γρηγορότερα από τις υπόλοιπες χώρες.

Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών δείχνει ότι η ανθρωπότητα έχει φτάσει σε μια «κρίσιμη στιγμή στην ιστορία», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής, Χούσουνγκ Λι. Ο κόσμος διαθέτει όλες τις γνώσεις, τα εργαλεία και τους οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για να επιτύχει τους στόχους του για το κλίμα, αλλά μετά από δεκαετίες αγνόησης των επιστημονικών προειδοποιήσεων και καθυστέρησης των κλιματικών προσπαθειών, το περιθώρια για δράση στενεύουν.

Αποκαλώντας την έκθεση «οδηγό για την εξουδετέρωση της κλιματικής ωρολογιακής βόμβας», ο Γκουτέρες ανακοίνωσε τη Δευτέρα μια «ατζέντα επιτάχυνσης» που θα επιταχύνει τις παγκόσμιες δράσεις για το κλίμα.

Οι αναδυόμενες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδίας πρέπει να επισπεύσουν τις προσπάθειές τους για μείωση των εκπομπών παράλληλα με τις ανεπτυγμένες χώρες, είπε ο Γκουτέρες.

Τόσο ο επικεφαλής του ΟΗΕ, όσο και η Επιτροπή, ζήτησαν επίσης από τον κόσμο να καταργήσει σταδιακά τον άνθρακα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τα οποία ευθύνονται για περισσότερα από τα τρία τέταρτα των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

«Αυτή η έκθεση προσφέρει ελπίδα και παρέχει μια προειδοποίηση», είπε ο Λι στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα. «Οι επιλογές που κάνουμε τώρα και τα επόμενα χρόνια θα επηρεάζουν όλο τον κόσμο για εκατοντάδες, ακόμη και χιλιάδες χρόνια».