Οι καταστροφικές πυρκαγιές σε Εύβοια και Πελοπόννησο έφεραν με τον δραματικότερο τρόπο στο προσκήνιο τα ζητήματα της κλιματικής κρίσης και της αναγκαιότητας μιας νέας οπτικής στα θέματα του περιβάλλοντος, μιας πράσινης ατζέντας μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Η παγκόσμια τάση που ήδη διαγράφεται – η δυναμική άνοδος των Πρασίνων στη Γερμανία, η επιστροφή των ΗΠΑ υπό την προεδρία του Τζο Μπάιντεν στη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, η πρόσφατη δέσμη μέτρων της Κομισιόν για τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής κ.λπ. – δίνει προβάδισμα σε πολιτικό επίπεδο στις προτάσεις για αντιμετώπιση του φαινομένου. Στο πλαίσιο αυτό και εν όψει εκλογών, όποτε και αν γίνουν, βρίσκεται στη χώρα μας σε εξέλιξη ένα ενδιαφέρον παρασκήνιο διερευνητικών επαφών και διεργασιών με τον χώρο της εγχώριας οικολογίας.

Διπλή προσέγγιση στους Οικολόγους

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελε να ξαναχτίσει τις γέφυρες που υπήρχαν με τους Οικολόγους Πράσινους, αλλά κατέρρευσαν μετά την όχι ανέφελη κυβερνητική συγκατοίκηση της περιόδου 2015-2019, ενώ το ΚΙΝΑΛ έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι του διαλόγου και της προσέγγισης με τους φορείς της οικολογίας στη χώρα μας στο πλαίσιο και του Πράσινου Κοινωνικού Συμβολαίου που έχει επεξεργαστεί. Θα μπορούσε κάποιος να περιγράψει το παρασκήνιο αυτό ως ένα άτυπο «μπρα ντε φερ» μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ για το ποιος θα κατορθώσει να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τον οικολογικό χώρο, ο οποίος αναμένεται να επανέλθει στο πολιτικό παιχνίδι λόγω των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται για το περιβάλλον στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως.

Η συμμετοχή στην κυβέρνηση

Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ανέκαθεν – από την εποχή του Συνασπισμού – μια προνομιακή σχέση με την πολιτική οικολογία. Στο πλαίσιο αυτό υπήρξε και η κυβερνητική συνεργασία με τους Οικολόγους Πράσινους οι οποίοι συμμετείχαν στις κυβερνήσεις του Αλέξη Τσίπρα με τον Γιάννη Τσιρώνη και τον Γιώργο Δημαρά που εξελέγησαν με τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ και πέρασαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Είχε προηγηθεί το δυναμικό comeback του χώρου στις ευρωεκλογές του 2009 που κατόρθωσε για πρώτη φορά να εκλέξει ευρωβουλευτή (τη θητεία μοιράστηκαν οι Νίκος Χρυσόγελος και Μιχάλης Τρεμόπουλος), ενώ στις εθνικές εκλογές του Μαΐου 2012 έμειναν εκτός Βουλής μόλις για 4.357 ψήφους (είχαν λάβει 2,98%), όμως αμέσως μετά, στις εκλογές του Ιουνίου του ίδιου χρόνου, καταποντίστηκαν στην κυριολεξία (συγκέντρωσαν 0,88%), κάτι που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατεύθυνση της συνεργασίας με τον επελαύνοντα τότε ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβερνητική συγκατοίκηση πυροδότησε εσωτερικές αντιδράσεις με αποτέλεσμα να σημειωθούν αποχωρήσεις. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν και οι πρώην ευρωβουλευτές κ.κ. Χρυσόγελος και Τρεμόπουλος που το 2020 ίδρυσαν ένα νέο κόμμα – τους Πράσινους, οι οποίοι επιδιώκουν την ενότητα του οικολογικού χώρου και ταυτόχρονα την αυτόνομη πολιτική παρουσία του.

Παρούσα στην ημερίδα για το περιβάλλον

Τον περασμένο Ιούνιο στο πάνελ της ημερίδας του ΣΥΡΙΖΑ για το περιβάλλον συμμετείχε και ένα στέλεχος των Οικολόγων Πράσινων: η Κατερίνα Ανδρικοπούλου-Σακοράφα. Η ίδια συμμετείχε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ με τη συμφωνία ότι μετά τον δεύτερο χρόνο της θητείας του εκλεγμένου με το ίδιο ψηφοδέλτιο Αλέκου Φλαμπουράρη θα καταλάμβανε την θέση του. Οι εξελίξεις δεν επέτρεψαν να υλοποιηθούν τα συμφωνηθέντα – ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε στις εκλογές και το κόμμα της επέλεξε το «βελούδινο διαζύγιο» έχοντας τα μάτια στραμμένα στην αυτόνομη κάθοδο στις εθνικές εκλογές με την απλή αναλογική.

Η εκδήλωση στην Κορινθία

Επαφές υπάρχουν, ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, με πρόσωπα του χώρου. Μεταξύ αυτών, πάντως, δεν φαίνεται να συμπεριλαμβάνεται ο πρώην υπουργός κ. Τσιρώνης, ο οποίος μάλλον κρατά αποστάσεις ασφαλείας από το κόμμα που του εμπιστεύθηκε δυο χαρτοφυλάκια, του Περιβάλλοντος και της Αγροτικής Ανάπτυξης. Ετσι, τουλάχιστον ερμήνευσαν κάποιοι την παρουσία του σε εκδήλωση στο Σχίνο Κορινθίας από κοινού με την πρόεδρο του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά στα τέλη του περασμένου μήνα στον απόηχο των καταστροφικών πυρκαγιών του Μαΐου στα Γεράνεια Ορη, αλλά και το γεύμα που είχαν. Το κλίμα, όπως λένε, ήταν εποικοδομητικό.

Οι προσεγγίσεις και το «Green Deal»

Συντονίστρια της εκδήλωσης ήταν η πρώην βουλευτής της ΔΗΜΑΡ Νίκη Φούντα, η οποία έχει αναλάβει εκ μέρους του ΚΙΝΑΛ το Δίκτυο Οικολογικής και Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και Ακτιβισμού που προωθεί την προσέγγιση με τον χώρο της πολιτικής οικολογίας, ενώ ταυτόχρονα επαφές υπήρξαν στη Βουλή και με τον έτερο πόλο των Πρασίνων. Σημειώνεται εξάλλου ότι το ΚΙΝΑΛ θα ανακοινώσει εν όψει 3ης Σεπτέμβρη και ΔΕΘ το Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο με το οποίο μπαίνει δυναμικά στη συζήτηση για αλλαγή μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον, ενός «Green Deal».

Ρευστότητα – Ο άνεμος από τη Γερμανία και η επόμενη ημέρα των εκλογών

Οι εξελίξεις στο πεδίο της πολιτικής οικολογίας – όπου εκτός των Οικολόγων Πράσινων και των Πράσινων συγκαταλέγεται και το Πράσινο Κίνημα, καθώς και άλλοι διάσπαρτοι χώροι και προσωπικότητες – έχουν να κάνουν και με τον άνεμο που πνέει από τη Γερμανία και το κυρίαρχο σε ευρωπαϊκό επίπεδο Κόμμα των Πρασίνων, οι οποίοι θα προτιμούσαν την κοινή κάθοδο των «συνιστωσών» του χώρου στις εκλογές. Οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, όμως επαφές με τις Βρυξέλλες διατηρούν και οι πρώην ευρωβουλευτές Χρυσόγελος και Τρεμόπουλος, όπως και ο βουλευτής του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης, πρώην ευρωβουλευτής του ΠαΣοΚ. Ενα αβίαστο συμπέρασμα είναι ότι οι δυνάμεις της πολιτικής οικολογίας ετοιμάζονται να κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Πολλά βεβαίως αναμένεται να εξαρτηθούν από τον βαθμό πολυδιάσπασης του χώρου και τις διαφορετικές «γραμμές» που υπάρχουν με το βλέμμα στραμμένο στην επομένη ημέρα των εκλογών ελέω απλής αναλογικής – παράγων που καθιστά τον χώρο, στην περίπτωση που διασφαλίσει την είσοδό του στο Κοινοβούλιο, χρήσιμο για τα κόμματα που προσβλέπουν στην επίτευξη συμμαχικών κυβερνητικών σχηματισμών.

Η απλή αναλογική αλλάζει τα δεδομένα

Το σύστημα της απλής αναλογικής με το οποίο θα διενεργηθούν οι επόμενες εθνικές εκλογές ευνοεί την αυτόνομη κάθοδο του οικολογικού χώρου, υπέρ της οποίας έχουν ταχθεί και οι άλλοτε συγκυβερνώντες Οικολόγοι Πράσινοι, επιβεβαιώνοντας στο τελευταίο συνέδριό τους την απόφαση να κατέλθουν αυτόνομα στις κάλπες ευελπιστώντας να καταστούν ο πόλος συσπείρωσης των οικολογικών δυνάμεων της χώρας. Παράλληλα, αφήνουν ανοιχτή την πόρτα των συμμαχιών και των συνεργασιών με πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να αμφισβητήσουν το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, αν και δεν αποκλείουν σε «ειδικές συνθήκες» (π.χ. ακυβερνησίας ή σοβαρών καταστάσεων ή για την επίλυση ζητημάτων που χρειάζεται εθνική συνεργασία) να συμμετέχουν σε ευρύτερες συμμαχικές κ