Σε δύσκολη θέση βρίσκονται, για μία ακόμη φορά, οι επαγγελματίες της εστίασης, μετά την ανακοίνωση των κυβερνητικών μέτρων για λειτουργία των επιχειρήσεων με κλειστούς χώρους αποκλειστικά για εμβολιασμένους πελάτες, προσφέροντας υπηρεσίες μόνο σε καθήμενους και λειτουργώντας στο 85% της χωρητικότητάς τους.
Έντονος προβληματισμός επικρατεί στους επαγγελματίες και για το ζήτημα των ανεμβολίαστων υπαλλήλων τους, ενώ αρκετοί εξ αυτών θεωρούν αντισυνταγματικό τον διαχωρισμό εμβολιασμένων και μη.
Παράλληλα, ζητούν μέτρα στήριξης από την Πολιτεία, καθώς στην οικονομική κρίση που βίωσαν επί τόσους μήνες με τα καταστήματά τους κλειστά, έρχεται να προστεθεί τώρα η λειτουργία κλειστών χώρων μόνο για εμβολιασμένους, ενώ στους ανοιχτούς μεικτούς χώρους – για εμβολιασμένους και μη – καλούνται να κάνουν το «χωροφύλακα», ελέγχοντας τα «διαπιστευτήρια» κοροναϊού ή εμβολιασμού των πελατών τους.
Συγκεκριμένα, όσοι έχουν επιχειρήσεις χωρίς εξωτερικούς χώρους – περίπου το 22% της αγοράς – κρίνουν σωτήρια την επαναλειτουργία τους, μετά από σχεδόν 15 μήνες υποχρεωτικού λουκέτου, ωστόσο, επισημαίνουν ότι το νέο μοντέλο κρύβει «παγίδες».
Υπάρχουν ορισμένοι – όχι οι περισσότεροι – που ανακουφίστηκαν, επειδή η κυβέρνηση, αν μη τι άλλο, τους έβγαλε από τη δύσκολη θέση να επιλέξουν αν η επιχείρησή τους θα λειτουργεί αμιγώς για εμβολιασμένους ή θα είναι μικτή, με εμβολιασμένους πελάτες και μη.
Ωστόσο, δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την εφαρμογή των μέτρων στην πράξη και, κυρίως, για τους ελέγχους των πιστοποιητικών μέσω της εφαρμογής covidfree.gr, αλλά και για τις σχέσεις των εργοδοτών με τους εργαζόμενους.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως, σε όλο το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, οι εργοδότες έχουν το δικαίωμα να ζητούν πληροφόρηση σχετικά με τον εμβολιασμό των εργαζομένων, αν δηλαδή έχουν εμβολιαστεί ή όχι.
Είναι κάτι που επεσήμανε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, κατά τη διάρκεια της εξειδίκευσης των μέτρων για την εστίαση και την ψυχαγωγία, αλλά και τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η παροχή δικαιώματος στον εργοδότη να πληροφορείται εαν ο εργαζόμενος έχει εμβολιαστεί η όχι, σε συνδυασμό με τις ανακοινώσεις για επιβολή αναστολής εργασίας χωρίς αποδοχές, σε εργαζόμενους σε γηροκομεία και δομές υγείας που δεν εμβολιάζονται, εντείνει τους φόβους γενικά στον κόσμο της εργασίας για ενδεχόμενες απολύσεις όσων δεν έχουν εμβολιαστεί και σε άλλους χώρους.
«Δεν μπορούμε να κάνουμε το χωροφύλακα»
Και δεν είναι μόνον αυτά. Υπενθυμίζεται ότι ο χώρος της εστίασης και ψυχαγωγίας, από τις 16 Ιουλίου έως το τέλος Αυγούστου, θα λειτουργεί αποκλειστικά με καθήμενους πελάτες.
Στα μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης, όπου υπάρχει μουσική, σε πολλές περιπτώσεις, πλέον, και ζωντανή, οι πελάτες δεν έχουν δικαίωμα να εκφραστούν με το χορό όταν έρθουν στο κέφι – κάτι που οι Έλληνες συνηθίζουν, ως γνωστόν – και οι επαγγελματίες του χώρου καλούνται να προβαίνουν σε σχετικές συστάσεις, διαφορετικά θα τιμωρούνται με τσουχτερά πρόστιμα, ακόμη και με αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεών τους.
«Τι να κάνουμε εμείς, αν σηκωθεί ο πελάτης να χορέψει; Τον χωροφύλακα;», αναρωτιούνται οι επιχειρηματίες, τονίζοντας πως το μέτρο των καθήμενων, ναι μεν είναι κατανοητό από την πλευρά της προστασίας της δημόσιας υγείας από τη διασπορά του ιού, ωστόσο αποθαρρύνει τους θαμώνες και, κατά συνέπεια, θα ζημιώσει οικονομικά τους επαγγελματίες του χώρου της διασκέδασης.
Καταστροφική χρονιά το 2022, χωρίς μέτρα στήριξης
«Χωρίς στήριξη από την Πολιτεία, το 2022 θα είναι μια τραγική χρονιά για την εστίαση» επεσήμανε, με δηλώσεις του στον Τύπο, ο Χρήστος Κουδούνης, εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Εστίασης Θεσσαλονίκης, ο οποίος εκτιμά ότι τα λουκέτα θα φτάσουν στο 35-40% της αγοράς.
Σημειώνεται ότι στη Θεσσαλονίκη λειτουργούν περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις εστίασης, με σχεδόν 2.000 εξ αυτών να διαθέτουν υποτυπώδεις ή καθόλου εξωτερικούς χώρους, σύμφωνα με στοιχεία επιχειρηματικών φορέων.
Γι’ αυτό και υποστηρίζουν ότι το νέο πλαίσιο λειτουργίας του χώρου καθιστά προβληματική και ζημιογόνα τη λειτουργία των καταστημάτων χωρίς εξωτερικούς χώρους. Και επιμένουν ότι χρειάζονται μέτρα στήριξης.
Όπως ανέφερε ο κ. Κουδούνης, άλλωστε, οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν επιδοτηθεί ακόμη με κεφάλαια κίνησης, στο 7% του τζίρου του 2019, στο πλαίσιο του προγράμματος επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ.
«Αντισυνταγματικός ο διαχωρισμός εμβολιασμένων και μη»
Η Μαρία Μποτονάκη, εκπρόσωπος του Κύκλου Επαγγελματιών Εστίασης, με περισσότερα από 300 μέλη, κυρίως μικρές επιχειρήσεις από όλη την Ελλάδα, θεωρεί αντισυνταγματικό τον διαχωρισμό εμβολιασμένων και μη, τονίζοντας ότι «έννομο αγαθό είναι σίγουρα η υγεία, αλλά έννομο αγαθό είναι και η εργασία και η ελευθερία».
Κάνει λόγο για δυσφορία των επαγγελματιών, αναφορικά με την απόφαση να τίθενται σε αναστολή υπάλληλοι οι οποίοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν. Και επισημαίνει: «Δεν θα απολύσουμε κανέναν υπάλληλο».
ΓΣΕΒΕΕ: Ζητά μέτρα στήριξης πριν το τέλος του μήνα
Μέτρα προστασίας για τις επιχειρήσεις εστίασης διεκδικεί η ΓΣΕΒΕΕ. Ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και επικεφαλής της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), μαζί με στελέχη της Συνομοσπονδίας, είχε συνάντηση με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη.
Στη συνέχεια, μάλιστα, συναντήθηκε και με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστή Χατζηδάκη, ενώ πρόκειται να συναντηθεί και με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, την επόμενη εβδομάδα.
Σκοπός είναι να προωθήσει, πριν το τέλος του μήνα εάν είναι εφικτό, βασικά αιτήματα του κλάδου, μεταξύ των οποίων η επαναφορά του μέτρου της απαλλαγής ενοικίου για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, η μονιμοποίηση της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ στο 13%, η επίσπευση εκταμίευσης των πόρων του προγράμματος επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ και η θέσπιση προγράμματος οικονομικής στήριξης για τα κέντρα διασκέδασης – αίθουσες εκδηλώσεων που, λόγω των περιοριστικών μέτρων από την αρχή της πανδημίας μέχρι και σήμερα, η λειτουργία τους ήταν ουσιαστικά απαγορευμένη.
Στις συναντήσεις που είχε η ΓΣΕΒΕΕ με τους δύο υπουργούς, επεσήμανε επίσης ότι δεν θα πρέπει η κυβέρνηση να εργαλειοποιεί κλάδους της οικονομίας ως μοχλούς άσκησης πίεσης στην κοινωνία για το αυτονόητο, που είναι ο εμβολιασμός.
Η Συνομοσπονδία τόνισε, μάλιστα, ότι «το μόνο όπλο που έχουμε στη διάθεσή μας για να αντιμετωπίσουμε τον κοροναϊό και να επιστρέψουμε στην κανονικότητα είναι ο εμβολιασμός και αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους, ώστε η κοινωνία και οι πολίτες της να μπορέσουν να πάρουν και πάλι πίσω τη ζωή τους».
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, το 22% της αγοράς δεν άνοιξε επειδή δεν διαθέτει εξωτερικούς χώρους, ενώ οι υπόλοιπες επιχειρήσεις λειτούργησαν στο 50% της δυναμικότητάς τους, κάτι που επιβαρύνει τα ήδη περιορισμένα έσοδά τους και θέτει εν αμφιβόλω τη δυνατότητα ανταπόκρισης των επαγγελματιών του κλάδου στις υποχρεώσεις που δημιουργούν τα νέα μέτρα.