Ο κόσμος χρειάζεται τουλάχιστον 11 δις. δόσεις εμβολίων για την εκρίζωση της πανδημίας σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποιεί ότι αν επικρατήσουν νέες παραλλαγές του κορωνοϊού πιο μεταδοτικές και πιο θανατηφόρες, τότε η παγκόσμια ζήτηση για εμβόλια μπορεί να ξεπεράσει κατά πολύ τον παραπάνω αριθμό.

Μέχρι στιγμής όμως έχουν διανεμηθεί παγκοσμίως μόλις 2,4 δις. δόσεις εμβολίων και από αυτές, ο φορέας COVAX του ΠΟΥ έχει καταφέρει να διανείμει μόλις το 4% αυτών σε μέσου και χαμηλού εισοδήματος χώρες.

Με τους ρυθμούς αυτούς, η Συμμαχία για τα εμβόλια των ανθρώπων (The People’s Vaccine Alliance) που αποτελεί μια συμμαχία οργανισμών όπως η Διεθνής Αμνηστία και ο Oxfam,  εκτιμά ότι ενώ οι G7 θα καταφέρουν να εμβολιάσουν πλήρως τον πληθυσμό τους μέσα στο επόμενο εξάμηνο, ενώ οι φτωχές χώρες θα χρειαστούν 57 χρόνια να εμβολιάσουν τους πολίτες τους.

Τα στοιχεία αυτά παρατίθενται σε άρθρο του επιστημονικού περιοδικού The Lancet, όπου αναφέρεται πως οι χώρες υψηλού εισοδήματος, το ΔΝΤ και το Ίδρυμα Γκέιτς, υποσχέθηκαν τη διανομή τουλάχιστον ενός δις. δόσεων ως την 1η Σεπτεμβρίου φέτος σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, ενώ ως τα μέσα του 2022 θα πρέπει να έχουν διανεμηθεί τουλάχιστον 2 δις. δόσεις. Το αιτιολογικό ήταν ότι οι πλούσιες χώρες είχαν παραγγείλει παραπάνω εμβόλια απ΄ όσα χρειάζονταν, οπότε τέθηκε το θέμα της δωρεάς εμβολίων προς τον COVAX.

Σημειώνεται όμως, ότι από τη σύνοδο των G7, ο άλλος φορέας του ΠΟΥ ACT-A προσέβλεπε στην αύξηση του εξοπλισμού για επαγγελματίες υγείας, διαγνωστικά τέστ και ιατρικό οξυγόνο, προϊόντα των οποίων η ζήτηση έχει πενταπλασιαστεί την τελευταία χρονιά, σε σύγκριση με την περίοδο πριν την πανδημία.

Τελικά όμως, αποφάσισαν μόλις τη διάθεση 870 εκατ. δόσεων μέχρι τον επόμενο χρόνο, κυρίως στο COVAX.

Όπως σημειώνεται στο άρθρο του The Lancet, «Η αναγνώριση των αδυναμιών του COVAX είναι σημαντική και πέρα από την τρέχουσα πανδημία. Η προσέγγιση COVAX θεωρείται ήδη ως πιθανό μοντέλο για την αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών και άλλων παγκόσμιων κρίσεων, όπως η κλιματική αλλαγή».

Σύμφωνα με άλλο άρθρο από το επιστημονικό περιοδικό Science, οι παραγωγοί των εμβολίων αυξάνουν την παραγωγή τους, όμως μέχρι τις 15 Ιουνίου, το COVAX πάλευε να αποκτήσει κάποιες δόσεις και είχε καταφέρει να διανείμει μόλις 87 εκατ. δόσεις, έναντι 2,4 δις. δόσεων που είχαν διανεμηθεί διεθνώς. Ο στόχος για διάθεση 2 δις. δόσεων ως το τέλος του έτους φαίνεται άπιαστος. Αντίστοιχα άπιαστος φαίνεται και ο στόχος εμβολιασμού του 30% του πληθυσμού των χωρών ως το τέλος της χρονιάς που έχει θέσει ο ΠΟΥ, από τις μέσου και χαμηλού εισοδήματος χώρες.

Τα στοιχεία αναφέρουν ότι στις πλούσιες χώρες το 41% του πληθυσμού έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, όταν στις χαμηλού εισοδήματος χώρες το αντιστοιχο ποσοστό δεν φτάνει κάν το 1%.

Σε μια έκθεση για την αναπτυξιακή συνεργασία κατά τη διάρκεια του 2020, η Susanna Moorehead, πρόεδρος της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ, γράφει: «Τα μαθήματα από την οργάνωση του COVAX μπορούν να συμβάλλουν στο σχεδιασμό συντονισμένων πλατφορμών για την προώθηση παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρειάζονται για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής».