Οι αγωγές για επιστροφή των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές δεν λένε να κοπάσουν. Συνταξιούχοι του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και εν ενεργεία υπάλληλοι του Δημοσίου, ΝΠΔΔ και Τ.Α. μαζικά διεκδικούν τα αναδρομικά για συντάξεις, επικούρηση και δώρα.
Οι δικαστικές αυτές διεκδικήσεις έχουν τεράστιο δημοσιονομικό και πολιτικό κόστος. Έγιναν πραγματικός βραχνάς και υπαρκτός φόβος δημοσιονομικού εκτροχιασμού. Η κυβέρνηση προβληματίζεται με ιδιαίτερη ανησυχία για το δέον γενέσθαι. Οι θεσμοί βγάζουν κόκκινη κάρτα και ζητάνε εξηγήσεις για το πώς θα αντιμετωπισθούν οι αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Ο κ. Στουρνάρας από την Τράπεζα της Ελλάδος κρούει τον κώδωνα του δημοσιονομικού κινδύνου από την επιστροφή των αναδρομικών, που αφορούν ουσιαστικά τις περικοπές του δεύτερου μνημονίου σε συνταξιούχους και εργαζομένους του Δημοσίου (δώρα).
Το συνολικό αυτό ποσό κυμαίνεται ανάμεσα στα 18 και 20 δισ. ευρώ, αν η κυβέρνηση αποδεχθεί να δώσει τα αναδρομικά σε όλους τους δικαιούχους. Ζήτημα που σε μία προεκλογική περίοδο θα ήταν «βούτυρο» στο ψωμί του εκλογικού σώματος για την κυβέρνηση. Για την οικονομία όμως θα ήταν ένα νέο «κραχ» που θα οδηγούσε σε τέταρτο μνημόνιο.
Οι δανειστές μας όμως στέλνουν διαρκώς μηνύματα μέχρις εδώ και μη παρέκει. Συνεπώς, τι θα γίνει με τους δικαιούχους που τρέχουν στα δικαστήρια; Πόσο μεγάλο πολιτικό κόστος θα πάρει προεκλογικά η κυβέρνηση αν δεν σεβαστεί τις αποφάσεις;
Θα αναζητήσει ενδεχόμενα μία ενδιάμεση γραμμή και θα παραπέμψει το θέμα στην επόμενη κυβέρνηση; Με την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ, που κατά πάσα περίπτωση θα θέτουν περιορισμό στην αναδρομικότητα, όπως έγινε και με τις αποφάσεις του ΣτΕ το 2015, η κυβέρνηση μπορεί να αποφασίσει να δώσει αναδρομικά μόνον σε όσους έχουν κάνει αγωγές.
Ο αριθμός αυτός που θα έχει κάνει αγωγές πιστεύω θα είναι μόνον ορισμένες δεκάδες χιλιάδες και το κόστος δεν θα υπερβαίνει τα 2,5 με 3 δισ. ευρώ. Μπορεί να αποφασίσει την καταβολή αυτών των χρημάτων σε πέντε – έξι δόσεις και το βάρος να μεταφερθεί στην επόμενη κυβέρνηση.
Μπορεί επίσης η κυβέρνηση να σκέφτεται το σενάριο να χορηγήσει τον 13ο μισθό (δώρα, επίδομα αδείας) σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους. Κόστος 700 εκ. ευρώ τον χρόνο. Στη συνέχεια όμως να φέρει τροπολογία στη Βουλή και να νομοθετήσει ότι από την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ και στο μέλλον δεν υπάρχουν αναδρομικά καθώς ισχύει ο νόμος Κατρούγκαλου.
Δύσκολο σταυρόλεξο με τεράστιο δημοσιονομικό και πολιτικό βάρος. Βασική παράμετρος των παραπάνω εξελίξεων η δικαστική κρίση και οι αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ. Δημόσιο και ιδιωτικό συμφέρον συγκρούονται και βρίσκονται σε ένα καυτό πεδίο – χωροχρονικά.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι ήρθε ο καιρός η εκτελεστική εξουσία να σεβαστεί πλήρως τις αποφάσεις του ΣτΕ και να τις εφαρμόσει.
*Ο κ. Λουκάς Αποστολίδης είναι πρώην υπουργός, αντιπρόεδρος της Βουλής
